Uzmanlardan 'çikolata kisti' uyarısı! Her 10 kadından 1’i bu hastalık ile savaşıyor

Çikolata kisti (endometriozis) kısırlığa yol açabilecek ciddi bir problem olarak görülüyor. Günümüzde çikolata kisti olan kadınların üçte biri çocuk sahibi olabilmek için üremeye yardımcı tedavi yollarına başvuruyor. Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, "Tüm dünyada Mart ayı endometriozis farkındalık ayı olarak kabul edilir ve Türkiye'de her 10 kadından 1'i bu hastalık ile savaşmaktadır. Burada önemli olan nokta hastanın iyi değerlendirilmesi ve gerçek anlamda gerekli görüldüğü takdirde ameliyat edilerek tedavi edilmesidir" dedi.
"AĞRILI ADET DÖNEMİ VE DÜZENSİZ KANAMALARA DİKKAT"
Ağrılı adet dönemi ve düzensiz kanamalara dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, "Rahim içini döşeyen endometrium adı verilen dokunun bir nedenle karın içine, periton zarı, yumurtalık ve tüplere sıçraması olarak özetlenebilen endometriozis, yumurtalıklarda kist oluşturduğunda çikolata kisti olarak adlandırılır. Çikolata kistleri genel olarak üreme çağındaki kadınlarda görülür ve görülme sıklığı oldukça yüksektir. Üreme çağındaki kadınların yüzde 10'unda bu hastalığa dair bulgular görülmektedir. Endometriozis, adını rahmin iç kısmını döşeyen tabaka anlamına gelen ve her ay adet döneminde kalınlaşıp dökülen endometriumdan almaktadır diye ifade eden Bahçeci, "Normalde rahim iç tabakasında bulunması gereken endometrium'a benzeyen doku, bu hastalarda rahim dışında da bulunmaktadır. Adet döneminde bu alanlarda da rahim içerisinde olduğu gibi kalınlaşma ve kanama olmaktadır. Ancak burada gerçekleşen kanama vücuttan dışarı atılamaz. Yumurtalık içindeki endometriozis alanlarında olan kanamalar da birikerek çikolata kistlerini oluşturur. Kanamaların etkisiyle zamanla diğer organlarda (bağırsaklar, idrar torbası) yapışıklık ve hasar meydana gelir. Endometriozisin en sık görülen belirtileri adetten önce ve adet esnasında görülen ağrı, cinsel temas sırasında ve sonrasında görülen ağrı, kısırlık ve düzensiz veya fazla miktarda kanamalardır. Diğer belirtiler ise yorgunluk, adet sırasında ağrılı bağırsak hareketleri, sırtın alt tarafına yayılan ağrı, adet sırasında ishal veya kabızlık ve diğer bağırsak rahatsızlıkları olarak sıralanabilir" ifadelerini kullandı.
"LAPAROSKOPİK UYGULAMAYLA KESİN TANI KONULABİLİR"
"Hastadan alınan hikaye ve görüntüleme teknikleriyle tanısı konabilen çikolata kistlerinde kalıtsal ve çevresel faktörler hastalığın gelişimini etkilemektedir. Endometriozis tanısının konulması için hastalık odaklarının görülmesi ve dokudan alınan parçaya patolojik inceleme yapılması gerekmektedir. Bunun için hastaya laparoskopik cerrahi yapılır" diyen Pof. Dr. Bahçeci, "Laparoskopik cerrahi ile hem kesin tanı konulabilir hem de tedavi uygulanabilir. Hastanın şikayetlerinden çikolata kisti şüphesi duyulması ya da hastada kısırlık sorunu olması durumunda tanı amaçlı laparoskopi yapılabilir. Böylece hastada lezyon ve yapışıklıklar varsa bunlar rahatlıkla incelenebilir. Laparoskopi öncesi, vajinal ultrasonografi de tanı için yardımcı olabilir. Ultrason ile büyük olan çikolata kistleri görülebilir" şeklinde konuştu.
HANGİ DURUMLARDA ÇİKOLATA KİSTİ AMELİYATI GEREKLİDİR?
Hangi durumlarda çikolata kisti ameliyatı yapılması gerektiğini açıklayan Prof. Dr. Bahçeci, "Çikolata kisti, üreme sağlığını tehdit eden ve kısırlığa neden olabilen bir hastalıktır. Eğer çikolata kisti ileri seviyelerdeyse ve cerrahi müdahaleyle iyileşme saplanamamışsa hasta, tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olabilir. Çikolata kisti tedavisinde laparaskopik ya da klasik yöntemle yapılan cerrahi ile endometriozis lezyonlarının çıkartılması veya yok edilmesi mümkündür. Çikolata kisti olan hastalarda ilk seçeneğimiz medikal tedavilerdir. Her çikolata kistinin ameliyat edilmemesi gerekir çünkü bu kistler ameliyat edildiği takdirde hastanın yumurtalık rezervi azalabilmektedir. Bu nedenle endometriozis kistlerinde genel bir yaklaşım vardır. 3 santimin altında olan kistlerin ameliyat edilmesi önerilmez. 3-5 santim arasındaki kistlerde ameliyat yaklaşımı olabilir. Bu noktada hastanın şikayetleri önemlidir; iyi bir değerlendirme yapılması gerekir, gerçek anlamda ihtiyaç duyulduğu takdirde ameliyat kararı verilebilir" dedi.