Halde ucuz, markette uçuk! Tedarik zincirinde neler oluyor? Boykot ve fiyat politikaları A Haber'de tartışıldı

Yeni yılın gelişiyle birlikte maaş zamlarını fırsat bilen bazı işletmeler, temel gıda ürünlerinden sebze ve meyveye kadar birçok üründe fahiş fiyat artışına gitti. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısında yaptığı açıklamada, vatandaşları bu fırsatçılığa karşı boykot etmeye çağırdı.

Başkan Erdoğan, "Fahiş fiyat uygulayanları boykot etmekten başka çaremiz yok. Pahalı ürün satanları dize getirmek, halkın elindedir. Satın almama özgürlüğümüzü kullanarak maliyetleri normal seviyelere çekebiliriz," ifadelerini kullandı.

Fiyat farkları özellikle sebze ve meyvede dikkat çekici boyutlara ulaştı. A Haber muhabiri Mustafa Kadir Mercan, İstanbul Bayrampaşa Sebze ve Meyve Hali'nden aktardığı bilgilerle bu farkı gözler önüne serdi. Mercan, "Halde havucun kilosu 15 TL iken, marketlerde bu fiyat 29,95 TL'ye kadar çıkıyor. Halde 10 TL olan soğan ise market raflarında yüzde 120 artışla 24,95 TL'ye satılıyor," dedi. Halde 25 TL olan portakalın marketlerde 40 TL'ye, kabak ve salatalığın ise neredeyse iki katına çıktığı belirtildi.

Sabah Gazetesi yazarı Yüksel Aytuğ da fahiş fiyatlara karşı halkın bilinçli tüketiminin önemine değindi. Aytuğ, "Başkan Erdoğan'ın çağrısını çok yerinde buluyorum. Bu mücadele polisiye tedbirlerle değil, halkın kararlılığıyla kazanılır. Fahiş fiyatlı ürünleri almamak, fırsatçılara verilen en büyük ders olacaktır. Mevsiminde tüketim yaparak ve gereksiz harcamalardan kaçınarak bu sorunu çözebiliriz," diye konuştu.

Ticaret Bakanlığı'nın aylık olarak yayınlayacağı fahiş fiyatlı ürün listeleri de halkın bilinçli tüketim yapmasını kolaylaştıracak. Erdoğan, bu listelere dikkat edilmesi ve fırsatçılara karşı alınacak boykot kararlarının kararlılıkla sürdürülmesi gerektiğini belirtti.

A Haber muhabiri Mustafa Kadir Mercan'ın Bayrampaşa Halinden aktardığı veriler, fahiş fiyat artışlarının günlük yaşamı nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor. Fiyat farklarının halk üzerindeki yükünü azaltmak için boykot çağrıları gündeme gelirken, bilinçli tüketim ve dayanışma, fırsatçılara karşı en etkili mücadele yöntemleri olarak öne çıkıyor. Tüm vatandaşları bu konuda duyarlı olmaya davet eden uzmanlar, satın alma tercihlerini doğru yaparak ekonomik dengeyi sağlamanın mümkün olduğunu belirtiyor.

A Haber'de yayınlanan Melih Altınok ile Sebep-Sonuç programında bu durumu daha derinlemesine ele alındı. Gaffar Yakınca ve Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma, fiyat artışlarının ardındaki sebepler ve çözüm önerilerini tartışarak, tedarik zincirindeki aksaklıklar ve perakende fiyatlandırma politikalarına dair dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

"ZİNCİR MARKETLER ÜRETİCİYİ BOYKOT EDİYOR"

Tedarik zincirindeki dengesizliklere dikkat çeken Gaffar Yakınca, zincir marketlerin üreticilere yönelik baskılarına karşı sert eleştirilerde bulundu. Yakınca, üreticilerin "tavsiye edilen satış fiyatı" etiketi üzerine yapılan baskılarla adeta tehdit edildiğini belirtti. "Zincir marketler üreticiyi boykot etti, üzerine tavsiye edilen satış fiyatı yazan üreticiye 'mal almıyoruz senden' diyerek tehdit ederek diz çöktürdü" ifadelerini kullandı.

Yakınca, bu durumun stokçulukla mücadeleye de olumsuz etkisi olduğuna değindi ve şu değerlendirmeyi yaptı: "Tavsiye edilen fiyat etiketiyle satılan ürünler, fiyatı belirliyor. Üzerinde yapıştırılmış bir fiyat olduğu için, o fiyattan satmak zorunda kalıyorlar. Bu sayede stokçuluk önlenmiş olur, çünkü o ürün bitene kadar o fiyattan satılmak zorunda."

"TEDARİK ZİNCİRİ FİYAT ARTIŞLARINI GİZLİYOR"

Programda bir diğer dikkat çekici açıklama ise Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma'dan geldi. Sırma, Türkiye'deki uzun tedarik zincirinin fiyat artışlarını gizlediğini belirterek, çiftçilerin ve üreticilerin perakende karşısında çok güçsüz olduğunu söyledi. "Gıda bir değer zinciridir; herkes birbirini etkiler. Türkiye'deki sorun şu; perakendeye karşı üreticiler çok güçsüz. Özellikle tarlanın yanındaki veya mandıranın yanındaki çiftçiler, ticareti bilmeyen, emek gücüyle çalışan ve sistemde en çok ezilen kesim" dedi.

Sırma, fiyat artışlarının ve dengesizliklerin tedarik zincirinin uzunluğundan kaynaklandığını vurguladı. "Tedarik zincirinin çok uzun olması, fiyat artışlarını gizliyor. Perakende satış noktasına kadar araya giren birçok kişi bulunuyor ve bu da fiyat artışlarının nerede olduğunu bilmemize engel oluyor" diye ekledi.