Doğal afetler neden arttı? Dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor?
İklim değişikliğiyle birlikte dünya genelinde doğal afetlerin sayısında artış gözleniyor. Son örneğini de Libya'daki sel felaketinde gördük. Peki afetler yüzyılına mı girdik? Dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan meteoroloji uzmanı Güven Özdemir değerlendirdi.
Orta Akdeniz'de etkili olan "Daniel" fırtınası nedeniyle Libya'da sel felaketi meydana geldi. Sadece Derne kentinde ölenlerin sayısının 3 bine ulaştığı belirtildi ve 7 binden fazla kayıp var. Ülkede ölü sayısının artmasında endişe ediliyor. Sel bölgesinde sokağa çıkma yasağı ilan edilirken, okul ve iş yerleri ile 4 büyük petrol limanı da kapatıldı.
Türk Dışişleri Bakanlığı'nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "Kardeş Libya'ya her türlü desteği sağlamaya hazırdır." ifadeleri kullanıldı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan sosyal medya hesabından Libya'ya taziye mesajında bulundu. Paylaşımda, "Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Türkiye, Libya halkının yanındadır." ifadeleri yer aldı.
Peki dünyada neler oluyor? Afetler yüzyılını mı yaşıyoruz? Dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor? Afetlere küresel ısınma mı neden oluyor? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan meteoroloji uzmanı Güven Özdemir değerlendirdi.
Güven Özdemir'in öne çıkan sözleri:
"Burada küresel ısınma gerçeğini görüyoruz. Akdeniz çukurunda oluşan bir tropikal siklonun soğuk havayı arkasına alıp gelişerek ilk önce Yunanistan'ı vurduğunu sonra da Libya'yı yıktığını gördük. Küresel ısınmanın etkileri önümüzdeki zamanlarda da gözükecek. Denizlerimiz de sıcaklık maalesef 5 derecinin üzerinde seyrediyor ve okyanuslar da aynı şekilde devam ediyor. Mevsim itibarıyla sonbahara girildiği için Akdeniz'de 10 yılda bir görülen bu kasırga artık sıklaşmaya başladı.
Şu anda Yunanistan'ı etkiliyor ama ileride ülkemizi de etkileyeceğe benziyor. Bu kasırganın oluşma sıklaşması git gide artacaktır. Geçtiğimiz günlerde İstanbul, Arnavutköy'de görülen sel gibi hadiseler var. Maalesef tropikal siklonun derinleşmesiyle birlikte soğuk hava damlasını almasıyla birlikte genişleyerek ve aktivitesini artırarak maalesef Libya sahillerinde ve karaya çıktıktan sonrada yıkıcı etkisi görüldü.
Bunlar artık kaçınılmaz durumlar ve dünyanın gerçeği haline geldi. Libya'da yaşanan büyük bir afet ve buna karşı tedbir almak oldukça zordur. Baraja nasıl bir tedbir alınacak? Boşaltmak gerekir ama bu da mümkün değil. Siklonun hareketi farklı şekilde çalışıyor. Burada metrekareye hemen hemen 2 tona yakın su düştü. Çok kısa bir zamanda bu yaşandı. Bu bir afet deprem gibi bir afet. Yıkıcı etkisini göstererek gitti.
Su basma seviyesinin altında yapılan evler ve iş yerleri hepsi su altında kalıyor. Biz bunu zaman zaman ülkemizde de görüyoruz. Çok büyük zararlar oluyor. Bunlara kesinlikle müsaade edilmemesi lazım. Şehir planlarının tekrar gözden geçirilmesi lazım. İstanbul 7 tepeye kurulan bir metropol ve taşkın alanları ile taşkın yatakları var. Bunlar 500 seneden aşağı oluşmuyor. Ama buraları biz betonlaştırdık. Böyle şeyler olduğu zaman İstanbul'u düşünemiyor.
Atmosfer artık belli bir noktaya geldi. Karbondioksit ve sera gazları çok yükselmeye başladı. Bunun yanında nüfuslar arttı. Çıkan tüm gazlar atmosfere etki ediyor. Hava sıcaklığı etkilendiği zaman etrafındaki soğuk hava kütleleri de o bölgeyi etkisi altına alacaktır. Soğuk hava sıcak havanın altına girerek yükseltecektir. Yani konvektif hareketlerle yüksek seviyelerde su damlacıklarının veya su buharının suya dönüşmesi veya buza dönüşmesi aniden yer çekimi etkisi ile aşağı doğru hızla inecektir."
TROPİKAL SİKLON NEDİR?
Tropikal siklon, kasırga şeklinde de isimlendirilir. Oldukça büyük çaplı ve aşırı şiddetli, Beaufort ölçeğinin değerIendirmesine göre saatte 118 kilometreden daha fazla hız ile ve dönerek esebilen tropik rüzgârı ifade etmektedir.
TROPİKAL SİKLON NERELERDE ORTAYA ÇIKAR?
Güney Atlantik ve Doğu Büyük Okyanus dışındaki tropikal ve subtropikal iklim kuşağı içerisindeki tüm sıcak denizlerde oldukça sık bir şekilde ortaya çıkar. Ağustos ve eylül aylarında Antiller üzerinde görülür. Batı Büyük Okyanus'unda ise tayfun ismini alır. Başlangıç ile mevsim sonu kasırgaları, Karayiplerin batı kısmında görülür. Orta ABD kıyılarının biraz daha açıklarında Meksika Körfezi'nde ve Büyük Okyanus'ta da sık sık ortaya çıkar.
TROPİKAL SİKLON HANGİ AYLARDA GÖRÜLÜR?
Tropikal siklonlar, okyanustaki suyun sıcaklığının 27 °C ve üstünde olduğu Kuzey Yarım Küre'de görülür. Bu bölgede genel olarak haziran ve ekim aylarında ortaya çıkar. Güney Yarım Küre'de ise kasım ile mayıs aylarının arasında meydana gelir.
TROPİKAL SİKLON HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLÜR?
Tropikal siklonların en sık görüldüğü ülkeler: Amerika, Avustralya, Meksika körfezi kıyıları, Filipinler ve Latin ABD kıyılarında görülür.
TROPİKAL SİKLONLAR NEYE SEBEBİYET VERİR?
Tropikal siklon; tropik veya tropik dışı enlemlere ait olan su üstünde görülen bir alçak basınç mekanizmasıdır. Bu merkezin ortaya çıkışı konvektif faaliyetlerin taşınımı sonucunda ve alt düzeydeki rüzgârların dönüşü ile meydana gelir. Sistem Kuzey Yarımkürede saat yönünün tersine, siklonik olan bir dönüşe sahiptir.