CANLI YAYIN
Yeni seçim sistemiyle neler değişti, hangi il kaç vekil çıkaracak?
Türkiye 14 Mayıs seçime doğru hızla gidiyor. Gümrük kapılarında ve yurt dışında oy kullanma süreci sürüyor. Peki yurt dışı oylar nasıl paylaştırılacak? Detayları A Haber muhabiri Rüya Akkuş Ankara’dan aktardı.
14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimine sadece 9 gün kaldı. Türkiye sandıklara doğru hızla giderken gümrük kapılarında ve yurt dışında oy kullanma süreci sürüyor. Yurt dışında 1 milyon 200 binden fazla oy sandıklara atıldı. Ülke içerisinde ise Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın yoğun çalışma mesaisi sürüyor.
Başkan Erdoğan il mitinglerine devam ederken Büyük İzmir ve Ankara mitinglerinden sonra Büyük İstanbul mitingine hazırlıklar yapılıyor. Peki yurt dışı oylar nasıl paylaştırılacak? Yurt dışı oylar nasıl paylaştırılacak? Detayları A Haber muhabiri Rüya Akkuş Ankara'dan aktardı.
Rüya Akkuş'un canlı yayında aktardıkları:
Yurt dışındaki oyların nasıl dağıtılacağını anlatmak kolay değil. Türkiye'deki ve yurt dışındaki geçerli oy sayısı birbirine bölünecek ve ortaya çıkan katsayı illere göre diğer oy oranları ile beraber hesaplanacak. Sonra bunun üzerine bir kez daha bölünme işlemi gerçekleştirilecek. Yani dolayısıyla oldukça uzun ve zorlu bir süreçten bahsediyoruz.
Üstelik yeni seçim sistemi hiç o kadar kolay değil. Bu sistemi masa üzerinde bir pasta gibi düşünelim. Herkes bu pastanın tadına bakabilecek ama pastayı kim daha fazla para ödediyse en büyük dilimi de o alacak ve o yiyecek. X seçim bölgesi düşünelim ve burada 4 tane parti seçime katılıyor. Oy oranlarını da bir tahmin üzerinden yürütelim. Burası toplamda 10 vekil çıkaracak varsayımı üzerinden yola devam edersek 4 parti üzerinden bölünme işlemi olacak. Peki ama nasıl?
MİLLETVEKİLİ DAĞILIMI NASIL OLACAK?
D'HONT sistemi formülüne göre; A Partisi için toplam oy sayısı bölü kazanılan vekil sayısı artı olacak. A Partisi burada 100 bin oy aldı burada 2'ye bölünecek ve 50 bin oyda 1 vekil çıkarmış olacak. Bundan sonra oyu 50 binin üzerinde oyu partilere bakılacak. B partisi 50 binin üzerinde 80 bin oy aldığı için 1 vekil çıkaracak. Diğer partiler 50 binin altında kaldığı için vekil çıkaramayacak. Elimizde 2 vekil sayısı olacak ve bunun yanında + 1 var ve bölüm 3'e yapılacak.
Bu noktada 100 bin oy 3'e bölünecek ve 33,3 olarak karşımıza bir sonuç çıkacak. Bu noktada B partisinin hala 1 vekil çıkarma hakkı olduğunu görüyoruz. Bu noktada 33 binin altında kalan C ve D partileri hala vekil çıkaramayacak. İşte sistem böyle devam edecek böylece her partinin bir vekil çıkarma durumu ortaya gelecek. Tabi burada 10 vekil çıkaran bir seçim bölgesi üzerinden bir simülasyondan bahsediyoruz.
Ancak tabi her yerde bu kadar vekil çıkmıyor. YSK 3 Mart tarihinde hangi ilin kaç vekil çıkaracağını açıkladı. İstanbul en fazla vekil çıkaran il olacak. İstanbul'u Ankara ve İzmir takip edecek. Bunun yanında Tunceli, Bayburt 1 vekil çıkaracak. Bazı iller ise 2 veya 3 vekil çıkaracak. Dolayısıyla iller bazında milletvekilleri sayısı değişeceği için hesaplamalar farklı olacak.
İstanbul, Ankara ve İzmir dışına çıkarsak diğer illerde D'HONT sisteminin uygulanması oldukça önemli olacak. Diğer illerde hangi parti daha fazla oy olursa ona göre vekil alacak. 98 vekil çıkaran İstanbul ile 36 vekil çıkarak Ankara 3 seçim bölgesinden oluşuyor. Meclis'e 28 vekil gönderen İzmir ise 2 seçim bölgesinden oluşuyor."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
