Kahramanmaraş ve çevresinde 7.7 civarı bir deprem ne zaman meydana gelir? İşte öngörülen tarih...
“Asrın felaketi” olarak adlandırılan Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6’lık depremler dünyanın dört bir yanından sismoloğun da Türkiye’deki fay hatları üzerine yaptıkları çalışmaları yoğunlaştırmasına sebep oldu. Depremi araştıran uluslararası uzmanlar isimler karada ve yüzeye bu kadar yakın depremlerin uzun zamandır görülmediğini söyledi. Yabancı uzmanların ortak görüşü de depremin görülen en büyük felaketlerden olduğu yönünde. Peki, bölgede bir sonraki 7.7 civarı bir deprem ne zaman meydana gelir. İşte uzmanından A Haber’e çarpıcı yorumlar ve öngörülen tarih...
Türkiye Kahramanmaraş merkezli, "asrın felaketi" olarak adlandırılan depremlerle sarsıldı.
Yıkıcı depremler önce 7,7 sonra 7,6 ve ardından gelen binlerce artçıyı beraberinde getirdi.
Yerbilimciler, daha önce bu kadar şiddetli bir deprem görmedikleri konusunda hemfikirdi.
ABD'li Sismolog Profesör Doktor Harold Tobin yaşanılanları yorumladı.
Tobin, "Bu bölgede depremler bekleniyordu ancak depremin şiddeti öngörülenden daha büyük. İlk deprem çok hasara yol açtı ve ikinci zaten hasarlı bölgeleri salladı. Bu, arama kurtarma ekipleri ve bölgedeki insanlar için gerçekten çok zor bir durum. 24 saatten daha kısa bir zaman diliminde 7,7 ve 7,6 kadar büyük bir şiddette depremi son 200 yılda dahi bilmiyorum. Anadolu iki fay hattının arasında sıkışmış durumda." dedi.
Suudi Arabistan'da görev yapan yer bilimci Martin Mai de A Haber'e konuştu.
Mai, Türkiye'de yaşanan depremin neden bu denli büyük bir hasar bıraktığını açıkladı.
Mai, "Türkiye'de geçmişte de 7,6-7,8 büyüklükleri arasında depremler oldu. Olağandışı olan şey, bu iki çok büyük depremin birbiri ardına gerçekleşmesiydi. Aralarında sadece 9 saat fark vardı. Bu hasarı ve yıkımı artırdı. Çünkü ilk depremde zayıflayan ama yıkılmayan binalar, ikinci depremde kesin olarak yıkıldı. Yani bu iki büyük depremin kombinasyonu gibi oldu ve o şekilde etkiledi." yorumunda bulundu.
Uzmanlara göre yaşanan felaket tarihte eşi benzeri görülmemiş bir olay.
İspanyol Sismolog Jordi Diaz'a göre ise depremler yüz yılın en büyük depremi.
"GELECEK 20 YA DA 50 YILDA MI..."
Jordi Diaz, "Çok büyük, şiddetli bir deprem. Türkiye'deki, yüzyılın en büyük depremi. 9 saat ayarla iki büyük deprem çok az görülen bir durum. Türkiye'de deprem, sismik haritada 'kırmızı' olarak belirlenen riskli bir bölgede oldu. Burada deprem olacağı biliniyordu ama geçen hafta mı, gelecek 20 ya da 50 yılda mı olacağı tabii ki bilinmiyordu. Sorun burada." şeklinde konuştu.
İtalyan Profesör Carlo Doglioni de ilerleyen zamanlarda kaymaların artabileceğinin tespit edildiğini belirtti.
İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü (INGV) Başkanı Prof. Carlo Doglioni, "Bizim hesaplarımız ve Amerikan Jeolojik Servisi'nin hesapladığı ilk tahminlere göre, bu segment boyunca kaymanın 3 metre uzunluğunda olduğuydu ancak daha sonra bu kırılma yayıldı, böylece sistemin de hareketi devam etti. Bu kırılma ile ikincisi arasında metre sayısı da kesinlikle artacaktır." dedi.
Depremin, dünyada gerçekleşen büyük depremlerin çoğundan bir farkı var.
Karada meydana gelmesi Kanadalı Sismolog Doktor Edwin Nissen'e göre, bu yaşanılan depremi en büyük afetlerden biri haline getirdi.
"HER 100 YILDA BİR YA DA..."
Victoria Üniversitesi Yeryüzü ve Okyanus Bilimleri Fakültesi'nden Prof. Dr. Edwin Nissen, "En büyük depremler okyanuslarda meydana gelir, bu depremleri kıyı kesiminde yaşayanlar hisseder ve karadaki depremlere göre daha az sallantı oluşur. Ancak Türkiye'deki deprem karada meydana geldi, bu şimdiye kadar kaydedilen en büyük depremlerden biriydi. Bir bakıma Anadolu levhası batıya doğru sıkıştırıldı. Yani, Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayı arasındaki her şey batıya doğru itildi. Bu hareket, her 100 yılda bir ya da 100 yıldan daha kısa sürede bunun gibi büyük depremlere sebep olabilir." açıklamasını yaptı.
BÖLGEDE 7.7 VE CİVARI BİR DEPREM NE ZAMAN MEYDANA GELİR?
A Haber'in mikrofon uzattığı uzmanlar arasında, Rusya halklar dostluğu üniversitesi öğretim üyesi Deprem Uzmanı Vladimir Pinayev de vardı.
Pinayev'e göre peş peşe gelen depremlerin şiddeti o kadar büyüktü ki, böyle bir enerji birikimi ancak 30 yıl sonra gerçekleşebilir.
Pinayev "Bölgede yeni deprem beklentisine gelince ise bence kısa vadede büyük deprem ihtimali çok da yüksek değil. Ama bu konuda kimse kesin bir şey söyleyemez. Eğer fay altında biriken enerji henüz tam olarak çıkmadıysa, durum istikrarlı hale gelinceye dek kısa vadede de büyük depremler yaşanabilir. Şimdi artık herkesin çok dikkatli olması gerekiyor. 30 yıl sonra yine ciddi deprem yaşanabileceğini hesaba katmalılar. 2045-2050 yıllarında yine büyük depremler yaşanabilir." tespitinde bulundu.
Oxford Üniversitesi Tektonik Profesörü Rıchard Walker ise depremlerin oluş biçimlerini ve etkilerini değerlendirdi.
Walker, "Ancak bu deprem, bildiğimiz en büyük karasal depremlerden biri. Bu da yer kabuğunun üst kısmının 15-20 kilometre derinliğine kadar kırılmış olması anlamına geliyor. Bunun yanı sıra 200 kilometre civarındaki alana yayıldı. Bu kırılma alanı aslında şiddetin genişliği açısından bir hayli fazla." dedi.
ABD'li Jeoloji Profesörü Jackie Caplan-Auerbach depremin şiddeti için "Dünyanın en büyük nükleer testiyle kıyaslanabilir" ifadelerini kullandı.
Caplan, "Bu yaşanan ise çok çok uzun zamandır olmayan bir şey. Tabii ki zaman boyunca nüfus büyüyor ve etkisi daha da sert oluyor. Buradaki en önemli şeylerden birisi de depremin yüzeye çok yakın olması. Bu da sarsıntının daha şiddetli deneyimlenmesine yol açıyor. 7,8 büyüklüğünde bir deprem belki dünyanın en büyük nükleer testiyle kıyaslanabilir. 7,8'lik bir deprem 7,5 büyüklüğündeki bir depremin iki katı büyüklüğündedir. Bu depremleri genellikle kıtaların altında görüyoruz. Karada yüzeye bu kadar yakın böyle bir deprem olması sıra dışı. Belki de gördüklerimiz arasında en büyüğü." açıklamalarını yaptı.
Dünyaca Ünlü Deprem Yapı Uzmanı Doktor Kit Miyamoto da bölgedeki hasarı ve yıkımı A Haber'e anlattı.
Miyamoto "Bu facia büyük bir alana yayıldı. 700 kilometre genişliğinde bir alandan bahsediyorum. Özellikle Hatay'da bazı oteller tamimiyle yıkıldı. Ben şu anda şehrin kuzeyindeki bir dağdayım. Küçük bir kasaba ve köylerin olduğu yerdeyim ve yıkımın boyutu çok büyük." dedi.