CANLI YAYIN
Türkiye merkez haline geliyor! Türkiye adım adım dünyanın enerji merkezi haline dönüşüyor
Bu yılın başında başlayan Rusya-Ukrayna savaşından sonra Avrupa enerji tedarikinde büyük sorunlar yaşıyor ve Avrupa'nın en büyük enerji tedarikçisi Rusya'nın ardından Türkmenistan gazının da Türkiye üzerinden taşınması gündemde. Rusya Devlet Başkanı Putin Avrupa'ya gaz tedariki için 'Türkiye' formülü önerdi. Peki Türkmenistan doğalgazı Türkiye üzerinden mi taşınacak? Enerji krizinde çözüm Türkiye mi? Türkiye yeni enerji üssü mü oluyor? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına konuk olan enerji uzmanı İbrahim Baran değerlendirdi.
Şubat aylarının son günlerinde Rusya, Ukrayna'ya karşı harekata başladı. Aradan geçen 10 ay enerji kriziyle ilgili büyük sıkıntılar meydana geldi. AB, Rusya'ya karşı ambargolar uygularken Rusya karşı hamle olarak vanaları kapattı. Doğalgazda tedarik sorunu ve fiyatların yükselmesiyle Avrupa'nın üretimini keserken sosyal dengeler sarsıldı.
Son dönemde Avrupa Birliği Rus petrolüne tavan fiyat uygulaması getirerek 60 dolar fiyat biçti. Rusya karşılık olarak bunu kabul etmeyeceğini bildirdi ve yeni bir enerji krizi sorunu ortaya çıkmış oldu. Buna karşılık Türkiye ise kendi topraklarında keşiflerini sürdürürken küresel düzenin sağlanması için de önemli adımlar atıyor.
Enerji krizini pençesine düşmüş olan Avrupa için umut olacak Türkmenistan gazının taşıması için bugün önemli bir zirve gerçekleşiyor. Astava'da önemli açıklamalarda bulunan Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "Türkmen doğal gazının da batı pazarlarına nakline yönelik çalışmalara artık başlamamız gerekiyor. İş birliği ortak menfaatimizedir. Her üç ülkenin taşıyıcıları için vizelerin kaldırılması ticaret hacmimizi artıracaktır. Ulaştırma ve Gümrük alanında imzalanacak olan belgeler bu çabalarımıza hizmet edecektir." mesajı verdi.
Öte yandan Rusya lideri Putin'in de geçtiğimiz günlerde Türkiye ile ilgili önemli mesajları olmuştu. Kuzey Akım gazını Karadeniz'e yönlendirebileceklerini söyleyen Putin, "Türkiye'de Avrupa için büyük bir doğal gaz merkezi kurabiliriz" dedi. Türkiye dünyanın yeni enerji merkezi olma yönünde önemli adımlar atıyor.
Peki Türkmenistan doğalgazı Türkiye üzerinden mi taşınacak? Enerji krizinde çözüm Türkiye mi? Türkiye yeni enerji üssü mü oluyor? İbrahim Baran'ın öne çıkan sözleri:
"Avrupa'da böylesine bir enerji gerilimi yaşanırken Türkiye'nin bu konuda enerji üssü olması enerji koridoru haline gelmesi önemli çünkü Rusya AB tarafından kendilerine uygulanan ambargolar neticesinde bir takım enerji yaptırımlarına gitti. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı müdahalesi birden bire alınmış bir karar değildi. Bu nedenler Rusya, AB'nin yaptırımlarına karşı geri adım atmıyor.
Rusya, AB'nin enerji allanın iplerini eline aldı ardından onlara herhangi müdahale alanı bırakmayacak şekilde Ukrayna'ya savaş açtı. Onların yaptırımlarına karşı enerji kartını sürerek cevap verdi. AB'nin karşılaştığı enerji krizini çözmesi için bir takım yollar olması lazım. Kuzey Akım'a karşı bir takım sabotajlar yapıldı. Bunda sonra Rusya lideri Putin Avrupa halklarına, 'Bizim sizle bir meselemiz yok. Bütün mesele liderler arası. Eğer Türkiye üzerine bir enerji üssü kurulursa AB halkının ihtiyaç duyduğu gazı buradan göndeririz' dedi.
Türkiye'nin Rusya ile kurduğu iyi ikili ilişkiler neticesinde Türkmenistan gazının Türkiye üzerinden başka bir alternatif olarak Avrupa'ya aktarılması söz konusu olacak. Türkiye jeostratejik öneme sahip bir ülke. Türkiye'nin Türkmen gazını Avrupa'ya geçirmesi ihtimalinin ortaya çıkmasıyla jeopolitik ve jeostratejik önem ne demek hep birlikte bunu görmüş oluyoruz. Türkiye köprü vazifesini görerek adeta Doğu-Batı arasında enerji koridoru haline geliyor.
AB'nin doğalgaz ve petrol yeteri kadar ulaşamadığı bir dönemde Türkiye'nin böyle bir pozisyon alması Türkiye'nin geleceğine önemli sonuçlar ortaya çıkaracak. Enerji sevkiyatının maliyeti oldukça önemli bir konudur. Buradan nereden alındığı bunun fiyatının belirlenmesinde de önemli bir etkene sahiptir. Tanker ve LNG taşınması maliyetleri artıran bir durumdur. Boru hattı ile bunun aktarılması maliyeti düşüreceği gibi önemli bir etkene sahip olacak. Türkmenistan dünyanın en büyük 4. doğalgaz rezervlerine sahip ülkesi. Bu enerji rezervini Batı'ya aktarmak ve Batı'nın ihtiyacı karşılayacak miktardaki bu enerji ji ulaştırmak dolayısıyla büyük öneme sahip.
Burada Rusya'nın etkisini asla ihmal etmemek lazım. Rusya, Batı'ya karşı ciddi bir tavır olmuş olsa bile Rusya'nın bu coğrafyalarda tesiri var. Rusya, Sovyetler Birliği döneminde buralarda etki ve nüfus sahibi oldu. Bu ülkeler bağımsız olsalar bile Moskova'ya bakmadan kararlar vermeye kalktıklarında sıkıntılar yaşayabiliyorlar. İşte Türkiye'nin Rusya ile burada kurduğu ilişki çok önemli.
Türkiye'de bir grup var ve Türkiye'nin yönün sürekli Batı'ya çevirmesi, NATO yörüngesinde olması gerektiğini iddia eden bir kitle var. Biz almayan bir AB'ye karşı her koşulda adım atmamız gerektiğini inana bir kitle var. Cumhurbaşkanı Erdoğan, uçak krizinin ardından Rusya ile kurduğu iyi ilişkiler nedeniyle bu kitle tarafından eleştiriliyor. 'Stratejik akıl nedir?' Sorusunun cevabını bugün Türkiye'nin Rusya ile ilişkilerinde görüyoruz. Ukrayna savaşında denge siyaseti izlemesek Batı'nın bugün yaşadığı sıkıntının daha fazlasını yaşardık. Türkiye bu krizi fırsata dönüştürdü. Batı'nın bile kendine ihtiyaç duyduğu Türkiye tablosuna kavuştuk. İşte stratejik akıl budur.
Kuzey Hattı mevcut siyasi kriz nedeniyle işlevsiz hale gelmeye başladı. ABD'nin de Kuzey Akım'a karşı bir takım sabotajları oldu. ABD, Rusya-Ukrayna krizinde AB ülkelerini taraf halinde getirmeye çalışırken bir anlamda kendilerini NATO'ya çekmeye çalışıyordu. Hem siyaseten hem de enerji anlamında ABD'nin adımları bu yöndeydi. Dolayısıyla Batı'nın ihtiyaç duyacağı enerjiyi ucuz yollarla karşılamak için Türkiye tam da burada devreye giriyor. Kuzey Hat daha uzun bir hat ancak Türkiye'nin içinde olduğu Orta Hat daha kısa ve makul bir hat.
Hem ulaşım açısında hem güvenlik açısından Türkiye'nin bulunduğu nokta AB açısından oldukça önemli. Türkiye burada hem AB ilişkileri hem Doğu ülkeleri ile ilişkileri bağlamında hattın kendisinden geçmesiyle bir takım ekonomik getiriler anlamında oldukça önemli yerde. Bu yeni hattın en geç 1 yıl içinde uygulanıp kullanılabileceğini söyleyebiliriz."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
