Sezar’ın ‘Geldim, Gördüm, Yendim’ dediği Zile Kalesi’nde antik tiyatro bulundu
Tokat'ta bulunan ve 4 bin yıllık tarihe sahip Zile Kalesi'nde, antik tiyatro bulundu. Gelişmeleri A Haber muhabiri Murat Onur’un konuğu olan TOGÜ Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Murat Tekin değerlendirdi.
Peki antik tiyatronun önemi ne? Dr. Murat Tekin'in açıklamaları:
"Kazılarımız Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın izinleri doğrultusunda Tokat Valiliği'nin destekleriyle Tokat Müze Müdürlüğü'nün başkanlığında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nin bilimsel danışmanlığında gerçekleştirildiğini vurgulamak gerekiyor.
Bu kale biliniyordu. Kalenin kuzey doğusunda antik tiyatronun çok az bir kısmının gün yüzünde olduğu yine bilinmekteydi. Bu antik tiyatronun önemli bir kısmının toprak altında kaldığını biliyorduk. İşte bu antik tiyatroyu ortaya çıkarmak için 8 Eylül'de kazı çalışmalarına başladık.
Antik tiyatro ana kayalara oyularak oluşturulmuş bir mekandır. Aynı zaman ahşap işçiliğinin kesme blok taş işçiliği ile de antik tiyatronun yapıldığını görüyoruz. Blok kesme taşlarla inşa edilmiş kısmını ortaya çıkardık. Oturma yerlerine bu kazı çalışmasında ulaşmış bulunmaktayız. Burada orkestra noktasını ve sahneyi bulacağız.
Zile Kalesi denildiği zaman hemen aklımıza Sezar geliyor. Roma İmparatoru Jül Sezar tabi ki tarihte çok önemli bir şahsiyet. M.Ö. 47 yılında burada çok önemli bir savaş gerçekleşiyor. Sezar savaştan sonra bu kaleye gelerek bir takım idari işler yaptığını biliyoruz. Bu antik tiyatronun Roma döneminde yapıldığını rahat şekilde söyleyebiliriz."
ÇALIŞMALAR NE KADAR SÜRECEK?
Tokat Müze Müdürlüğü başkanlığında, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Murat Tekin'in bilimsel sorumluluğunda, Dr. Öğretim Üyesi Şengül Dilek Ful ve Dr. Öğretim Üyesi Hatice Uyanık'tan oluşan kazı ekibi tarafından yapılacak çalışmalar 3 hafta sürecek.
Zile Kalesi'nde daha önce Valilik koordinesinde İl Özel İdaresince yürütülen çalışmalarda doğal taş yürüyüş yolları, temaşa alanları, aydınlatma, yeşillendirme, kameriye ve dinlenme mekanları yapılmıştı.
Vali Numan Hatipoğlu, gazetecilere, Anadolu'nun tek dolma kalesi olarak bilinen 4 bin yıllık tarihe sahip Zile Kalesi'nde kazı, temizlik ve belgeleme çalışmalarının başlatıldığını söyledi.
Hatipoğlu, Anadolu'nun en güzel eserleri arasında bulunan, görkemi ve ihtişamı ile binlerce yıldır ayakta duran Zile Kalesi'nin antik tiyatro bölümünde Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce verilen kazı iznin ardından Valilikleri tarafından sağlanan 200 bin lira ödenekle çalışmaların başlatıldığını belirtti. Hatipoğlu, Tokat'ın tarihi, turizmi ve kültürüyle Karadeniz ve Orta Anadolu'nun parlayan yıldızı olmaya devam ettiğini dile getirdi.
Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Tokat'ta arkeolojik kazılara önem verildiğine işaret eden Hatipoğlu, "Komana Antik Kenti'nde devam eden arkeolojik kazılarda erken tunç devrine kadar ulaşılmış durumda. Sulusaray ilçemizde bulunan Sebastopolis Antik Kenti'ndeki kazılarımızın ivme kazanması için çalışmaları devam ettirmekteyiz." dedi.
Yeni bir kazı alanı olarak Zile Kalesi'nin tiyatro bölümünde yüzey kazılarına başladıklarını anlatan Hatipoğlu, "Bu çalışma, aynı zamanda üniversitemizin arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmalarında daha yetkin eleman yetiştirmesine katkı sunacaktır diye değerlendiriyoruz. Zile'mize ve Tokat'ımıza hayırlı uğurlu olmasını diliyoruz. İnşallah kazılar sonucunda bölge turizmimiz, bölge kültürümüz ve bölge tarihimiz, yeni yeni keşiflerle gün yüzüne çıkarılacaktır." diye konuştu.
Tarihi kaynaklarda, Roma İmparatoru Jül Sezar'ın Pontus asıllı Basforos Kralı 2. Pharnake ile Zile Altıağaç mevkisinde çetin bir savaş yaptığı belirtiliyor. İki tarafın da büyük kayıplar verilen savaşı Sezar'ın kazandığı, bunun üzerine dünyaca ünlü "Veni, vidi, vici (geldim, gördüm, yendim)" sözünü söyleyerek durumu Roma Senatosu'na bildirdiği ifade ediliyor.