Savaş Balkanlar'a mı taşınacak? Kosova ile Sırbistan arasındaki gerilimin perde arkasında ne var?
Doğu Avrupa'daki savaş tüm hızıyla sürerken Balkanlar'da da yeni bir gerilim patlak verdi. Kosova'nın ülkedeki Sırplara ulusal araç plakası ve kimlik kullanımını zorunlu kılması iki ülkeyi savaşın eşiğine sürükledi. Kosovalı Sırplar ülkenin kuzey sınırını geçişe kapattı, iki tarafın askerleri sınıra konuşlandırıldı. Açıklamalar peş peşe gelirken Kosova hükümeti gerginlik sonrası düzenlemeyi erteleme kararı aldı. Savaş Avrupa’da yaşanacak mı? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Özgür Tör değerlendirdi. Öte yandan bölgedeki son durumu Kosova Bölgesel Kalkınma Bakanı Fikrim Damka A Haber canlı yayınında aktardı.
Kosova'da yaşayan herkese ulusal kimlik ve araç plakasına sahip olma zorunluluğu getirilen yasa iki ülke arasındaki ipleri yeniden gerdi. Kosovalı Sırplar, uygulamayı protesto etmek için ülkenin Sırbistan ile olan kuzey sınırını bloke ederek geçişe kapattı.
Sırpların yoğunlukta yaşadığı Mitroviça'da ise siren sesleri duyuldu. Balkanlar adeta diken üstünde A Haber yaşananları anlık olarak ekranlara taşıyor. Peki savaş Balkanlar'a mı taşınmak isteniyor? NATO'nun Kosova Barış Gücü KFOR, tansiyonun yükselmesi durumunda müdahale edebileceğini açıkladı. KFOR bünyesinde Türk askeri de bulunuyor. Bir müdahale gelir mi?
Özgür Tör konuyla ilgili şunları söyledi:
Dünyada genel bir gerginlik söz konusu. Çin ile Amerika mücadelesi, Batı ile Rusya mücadelesi var. Bunlar hepsinden ayrı görünse de bunlar içerisinde benzerlik taşıyan durumlar.
Kosova ve Sırbistan arasındaki gerginliğin Rusya ile AB ve Batı arasındaki gerginlik olduğunu unutmamız gerekiyor. Kosova'nın 2 milyona yakın bir nüfusa sahip. Bunların yüzde 8'i civarı Sırp azınlıktan oluşuyor. Eski Yugoslavya'nın dağılmasından sonra Sırplar kendisinden habersiz iş yapılmasına karşı aksiyonlar gösterebilir.
Ben bölge bir savaş çıkmasını beklemiyorum. Sırbistan eski refleksleriyle hareket etmiyor. Güç kullanmayı baskı aracı olarak kullanıp ama bunu savaş çıkmaya kadar tırmandıracağını değerlendirmiyorum. Burada bir savaş olasılığı görmüyorum ama eğer olursa çok büyük sonuçları olur.
Kosova, NATO'nun taraftarı olduğu bir grup Sırbistan'da Rusya'nın desteklediği bir grup dolayısıyla Ukrayna'daki savaşı Rusya, Batı olarak değerlendiriyoruz ama burada benzer bir durumu var bunu bu şekilde değerlendirmek lazım. Burada soğukkanlı hareket etmek çok önemli. Kosova bizim için tarihsel olarak da önemli bir yer.
Kimlikle ilgili durum Kosova'nın Sırbistan ayrılışının daha da ileriye götürme çabasıdır. Tam bir ulu devlet yaratma çabası üzerine olan bir süreçtir. Sırplar bunu geciktirmeye çalışıyor ama ertelenmesi söz konusu ama bu süreç bir şekilde yürüyecek.
Kosova halkı milli duyguları yoğun olan bir halktır. Geçmişten gelen Bosna Hersek gibi durumların olacağını sanmıyorum. Askeri güç olarak Sırbistan bölgedeki en güçlü ülkelerden biridir. Bunu bir tarafa koymak lazım ama Kosova'nın arkasında KFOR gibi destekleyici unsurlar. Bunlar buradaki savaşın çıkmasını engelleyen unsurlar. Bunlar denge unsurlardır.
SIRBİSTAN-KOSOVA SINIRINDA NELER OLUYOR? AVRUPA'DA YENİ CEPHE Mİ AÇILIYOR?
Sırbistan ve Kosova sınırında tansiyon yükseldi. Önce siren seslerinin yükseldiği sınırda iki tarafın ordusu alarm durumuna geçti. Bölgedeki son durumu Kosova Bölgesel Kalkınma Bakanı Fikrim Damka A Haber canlı yayınında değerlendirdi.
Bakan Fikrim Damka'nın öne çıkan sözleri:
"Yıllardır o bölge maalesef Kosova kurumları denetiminde değil. Aslında tam olarak Sırbistan'ın da denetiminde değil. Orada bir boşluk söz konusu. Orada bir tampon bölge oluştu. Bunu bir şekilde Kosova hükümetinin kontrol altına alması gerekiyor.
Orada araçların kontrolü yok. Giren çıkan tam manasıyla bizin devletimiz kontrolü edemiyor. Kayıtların bizim kurumlar içinde yapılmadığını görebiliyoruz. Bu bölgesinin Kosova sınırları içerisinde Kosova kanunlarına uygun şekilde kontrol altına olması gerekiyor.
Özgürce demokratik haklara sahip olan kuzeydeki Sırp belediyedeki yaşayan halkın Kosova kurumlarına saygılı olarak hareket etmesi gerekiyor. Çünkü o bölgeler Kosova bütçesinden destek alıyor. Kosova bütçesinden maaşlar ödeniyor. Her şey Kosova bütçesinden sağlanıyor. Fakat Kosova'nın kanunlarına uyulmadığını görüyoruz."