Hamaney'in mesajlarının perde arkası! Uzman isimler A Haber'de yorumladı

Uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger: İran son yaptığı saldırı ile potansiyelini ortaya koydu. İran’ın gönderdiği füzelere başlık takmadığı yönünde ve bu yüzden füzelerin düştüğü yerde patlamadığı yönünde iddialar var. Gerçeğin ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz. Hem İran hem İsrail tarafı açıklama yapmıyor. İsrail zaten Gazze olayından beri verdiği kayıpları net olarak ortaya koymuyor. Saldırı hipersonik füzelerle yapıldı ve 200’den biraz fazla füze gönderildi. Bu füzeleri Demir Kubbe yakalayamıyor. Hizbullah daha önce bunu ortaya koydu. Füzeler yaklaşık 10 dakikada İsrail’e ulaştı ve Demir Kubbe etkisiz kaldı. Bunların başka bir karakteristik özelliği de radara yakalanmamalarıdır.

"ANINDA HARİTA SİLER"

İran, İsrail’in canını yakacak tesisleri ve sivil yaşam yerlerini vurabileceğini gösterdi. İran’ın askeri bölgeleri hedef alması nedeniyle ciddi bir mesaj var. İsrail’e hem altyapıyı hedef alabileceğini hem de müttefiklerini vurabileceğini gösterdi. İran’ın güçlü bir potansiyeli var. Eğer ABD bu savaşa müdahil olmayacak olsa İran tek başına İsrail’i haritadan siler. İran durumun farkında. Netanyahu’nun bütün planı da bölgede ABD ve İran savaşı çıkarmak. Irak’a yapılan müdahale gibi bir müdahaleyi İran’a yaptırmak istiyor

Uluslararası ilişkiler uzmanı Tolga Sakman: Tahran’da namaza o kadar insanın gelmesi Hamaney’e olan bağlılığı gösteriyor. Devrim’e olan sadakati perçinliyor. İran kendi tabanını kontrol etmek için İsrail’e füzelerle cevap verdi. Tahran’daki kalabalık rejime olan bağlılığı gösteriyor.

İran Dışişleri Bakanı, İsrail bombalarken Beyrut’a inmesi ciddi bir meydan okumadır. İran’da Hamaney’in mesajları da bu yönde. Bunlar planlı olarak yapılmış. Dini ve siyasi liderin söylemleri bakanın Beyrut’a inmesi ile perçinlendi. Bilerek planlamış şekilde yapılmış. İslam dünyasına yönelik yapılan birlik çağrısı çok önemliydi. İran’dan füze atıldığı için İsrail doğrudan İran’ı hedef alacaktır. Vekillerin hedef alınması çok mümkün değil. Hamaney’in mesajları sadece Şii dünyasına yönelik değil tüm İslam dünyasına yönelik mesajlar verdi. Burada Netanyahu’nun nimet olarak gösterdiği Ürdün, Suudi Arabistan ülkelere mesajlar vardı. Konuşmasına ABD’ye karşı meydan okuma olarak başladı ve yine öyle bitirdi.

NETANYAHU OCAK AYINA KADAR HER ŞEYİ YAPAR

İsrail’in enerji hatlarını hedef alması konuşuluyor. İran dünya petrol rezervlerinin yüzde 10’una sahip bunun hedef alınması Çin’e zarar verdi. İran doğal gaz konusunda da önemli bir üretici. Burada oluşacak sorunlar tüm dünyayı etkileyecektir. İsrail nükleer tesislerin vurulması konusunda çok istekli ABD buna karşı çıkıyor ancak İsrail istediklerini ABD’ye yaptırtıyor. ABD burada işlerin kendi kontrolünde gitmesini istiyor. Netanyahu ocak ayına kadar yani ABD yönetimi değişene kadar her şeyi yapar.

Akademisyen Fırat Demirkol: 5 yıl önce İran dini lideri Hamaney, Kasım Süleymani’nin cenazesinde sonra namaz kıldırmıştı.  Ondan 8 yıl önce de bir cuma namazı kıldırmıştı. Yani son olarak 2012 ve 2020 yıllarında cuma namazı kıldırmıştı. Hamaney hem dini lider hem de siyaseten en üst düzey isim. Orada bir rehberlik mekanizması var. Cumhurbaşkanı adaylarının bile onaylanma süreci ona bağlı. Hamaney konuşmasında yumuşak mesajlar verdi. Uluslararası hukuk ve uluslararası kuruluşlara atıfta bulundu. Meşru müdafaa hakkında sözler kullandı. İsrail’in durdurulması gerektiğinin altını çizdi ve İslam dünyasına birlik çağrısı yaptı ve yalnız bırakılmaması gerektiğinin mesajını verdi. Diğer ülkelerden destek istedi. Saldırıları sadece kendi ülkeniz için düşünmeyin dedi. Polistik ve siyasi önemli mesajlar verdi.

ELDE SİLAHLA KONUŞMA

Hameney’in konuşurken silahla konuşması dikkat çekti. Hizbullah bayrağında da silah var. İran’ın mesajlarında böyle semboller kullanılır. Hamaney İsrail’e gereken hafif bir yanıt verdiklerini gerekirse yine vuracaklarını ve ağır cevap vereceklerini söyledi. Burada silahın elde tutulması itidal mesajı veriyor ancak yine vuracaklarını da gösteriyor. İran bütün yönleriyle dünyaya meydan okuyor. Kapalı olan hava sahasında İran Dışişleri Bakanı Beyrut’a iniyor. Bu İsrail’e karşı çok büyük bir meydan okuma var.

SETA araştırmacısı Dr. Bilgehan Öztürk: Daha önce cenaze törenlerinde de benzer saldırılar oldu. Bizzat İsrail tarafından üstlenilmiş ya da yapılmamış bile olsa Kirmenşah’ta DEAŞ saldırısı olmuştu. Bu tür törenler, cenaze uğurlamaları hep bir risktir. Bunun yanında Mossad’ın İran içinde yaptığı suikastlar var. Şu anda İran’ın yapmış olduğu bir saldırı var. İsrail’de misilleme yapacağını açıkladı. Gergin bir durum var

Terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ: İsrail’in “Safiyüddin” açıklamasına karşı temkinli yaklaşmak gerekir. İsrail’in bu tarz propagandalarının boş çıktığını gördük. Hamas ile ilgili açıklamalarında bunu çok gördük. Psikolojik harp de yürütülüyor. İsrail Lübnan’da patlamalar ve Nasraalh ile elde ettiği üstünlüğü devam ettirmek istiyor. Burada bir algı operasyonu da olabilir  ya da gerçekten ölmüş olabilir. Bizlerin buna temkinli yaklaşması İsrail’in oyununa gelmemesi gerekir. Haşim ismi Hizbullah için önemli çünkü hem örgüt içinde hem İran için de karşılığı olan biri. Safiyüddin hem Kasım Süleymani hem de Nasrallah ile akraba olan bir kişiydi. Bu isimin lider olarak hazırlandığı biliniyordu.

İNTİHAR SENARYOSUDUR

Safiyüddin gerçekten öldüyse Hizbullah içinde ciddi bir karışıklığa yol çar. Yıllardır hazırlanan bir isimdi gelişi sürpriz olmadı çok da itiraz görmedi. Eğer bu isim öldüyse Hizbullah içinde liderlik savaşı çıkabilir. Bu süreçte çok kritik bir durum ortaya çıkabilir. Nasrallah ve Safiyüddin kayıpları ciddi sorgulamaları beraberinde getirir. Nasrallah’ın bugün cenaze töreni var. Ondan sonra yeni lider belli olur. Ben İsrail’in bu törene saldırıp kendi intiharını gerçekleştireceğini sanmıyorum.

Cenazeye yapılacak bir saldırı çok ciddi tepki toplar. Çok fazla kan akar. İran’ı hedef almak, cenaze törenine atış yapmak infiale yol açar. Buraya yapılacak saldırıya bir kılıf uydurmazlar. Bu tam bir intihar senaryosu olur. Ancak bu karar Netayahu’ya kalsa gözünü bile kırpmadan yapar.

Gazeteci Mete Sohtaoğlu: Hizbullah’ın lideri olması beklenen isimin öldürüldüğü iddia ediliyor. Burada tuhaf bir durum var. Bu kadar bombaların atıldığı bir yerde toplantı yapmak soru işaretleri uyandırıyor. Bu toplantıda Devrim Muhafızları’ndan üst düzey isimler de vardı. Nasrallah’ın öldürülmesinden bile daha şiddetli bir saldırı yapıldı. Benim tahminim Hizbullah’ın 7 kişiden oluşan Şura toplantısının vurulduğu yönünde. Yani Hizbullah’ın yeni liderinin seçileceği toplantı hedef alındı. 7 kişinin farklı görevleri var eğer bir kararsızlık olursa bunu İran dini lideri Hamaney’e sorarak liderlerini seçiyorlar.

YÖNETİM KADROSU YOK EDİLDİ

Nasrallah suikastında olduğu gibi yine delici bombalar kullanıldı. Sığınak delici MK84 bombaları İsrail tarafından bu toplantıya atıldı. 8 saat geçmesine rağmen halen bir açıklama yok. Ölüm sessizliği var. Benim tahminim Şura toplantısı İsrail tarafından vuruldu. Burada çok ciddi bir istihbarat zafiyeti var. Böylesine bir bombardıman altında bu toplantının yapılması akıl alır gibi değil. Lübnan Hizbullah tüm yönetim kadrosunu tek seferde kaybetmiş olabilir.