Ambulans hizmetlerinde yeni dönem! Resmi Gazete'de yayımlandı

Sağlık Bakanlığı; risk yönetimine dayalı, bilişim tabanlı, yapay zekanın kullanılacağı, çoklu ve şeffaf denetim mekanizmalarını geliştirmeye devam ediyor. Bakanlık, 2006 yılında yürürlüğe konan Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği'nde düzenlemeye gidiyor; denetleme mekanizmasını nitelik ve nicelik açısından güçlendiriyor.

AMBULANSLARIN GELİŞEN TAŞIMA SİSTEMİ

Bu çerçevede; vatandaşların ilk çağrıdan sağlık tesislerine ulaştırılmasına kadar verilen tüm sağlık hizmetleri baştan sona elden geçiriliyor. Vaka bazlı olarak, canlı trafik verisine göre en yakın ve en uygun ambulans ekibi, bilişim destekli bir sistem tarafından belirlenirken ambulans ekibine, vatandaşın intikal ettirileceği en yakın ve en uygun sağlık tesisi, dijital sistemler tarafından belirlenerek mobil cihaz üzerinden bildiriliyor.

Sağlık Komuta Kontrol Merkezleri tarafından tüm ambulanslar, yol ve sürücü mahallini gösteren IP kamera sistemleriyle canlı olarak izleniyor. Vatandaşın sağlık durumu ve vatandaşa ambulans içerisinde yapılan tüm müdahalelerin bilgileri mobil cihaz üzerinden kayıt altına alınıyor ve ilgili sağlık tesisine dijital sistemler üzerinden aktarılıyor.

Özel ambulans servislerinin açılma kriterleri ve işletme usülleri güçlendirilerek, sektörün daha kurumsal bir niteliğe kavuşturulması hedefleniyor. Ambulans hizmeti veren kamu-özel tüm kurum ve kuruluşlara yönelik yapılan denetimler artırılıyor. Sağlık Bakanlığı, 5 bin 500'den fazla ambulans ile vatandaşlarımıza acil sağlık hizmeti sunmaya devam ediyor.

İŞTE SORU VE CEVAPLARLA ACİL SAĞLIK YÖNETMELİĞİ!

1- ARTIK KAÇ AMBULANSLA AÇABİLECEKLER?

Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı İdari ve Hizmet Birimleri Kadro Standartları Yönetmeliğinin Ek-1 ekinde tespit edilmiş olan İ1 grubu illerde en az beş adet; İ2, İ3 grubu illerde en az dört adet; İ4, İ5 grubu illerde en az üç adet; İ6, İ7, İ8, İ9 grubu illerde en az iki adet kara ambulansı ve ekibini bulundurmak şartı ile açılabilecekler. Hava ambulans servisleri bünyesinde en az bir hava ambulans aracını, deniz ambulans servisleri bünyesinde en az bir deniz ambulans aracını bulundurarak açılabileceklerdir. Belirtilen Yönetmelik eki Ek-1 aşağıdaki şekildedir:

"İl TÜİK nüfusu; 10.000.000'den büyük olan iller İ1, 4.500.000 ile 10.000.000 olan iller İ2, 3.500.000 ile 4.500.000 olan iller İ3, 2.500.000 ile 3.500.000 olan iller İ4,1.500.000 ile 2.500.000 olan iller İ5, 720.000 ile 1.500.000 olan iller İ6, 500.000 ile 720.000 olan iller İ7, 250.000 ile 500.000 olan iller İ8, 250.000'den küçük olan iller İ9 grubu olarak tanımlanmıştır."

Ambulans hizmetlerinde yeni dönem! Resmi Gazete'de yayımlandı

2-BİLDİRİM NASIL GELECEK?

Yönetmeliğin 30' uncu maddesinin bendi aşağıdaki şekildedir:

"Hasta nakil ambulansları acil tıbbi müdahale gerektiren hasta veya yaralıların taşınmasında kullanılamaz. Taşıma esnasında acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumun gelişmesi halinde flaşörler aktif hale getirilir ve SKKM onayı ile sesli uyarı sistemleri kullanılabilir. "

Ayrıca Yönetmeliğin 20'nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıda belirtilmiştir:

"(4) Ambulans göreve sevk edildiği anda, VHF veya UHF bant araç telsizi açılır ve haberleşme bu telsiz üzerinden yürütülür, görev başlangıcından bitimine kadar telsiz daima açık bulundurulur."

Hasta nakil ambulansında acil tıbbi müdahale ihtiyacı geliştiğinde sesli uyarı sisteminin kullanımına dair alınacak SKKM onayı, ambulans ekibinin durumu telsiz vb. iletişim araçları üzerinden Sağlık Komuta Kontrol Merkezine bildirmesi üzerine gerçekleştirilecek.

3- ACİL SAĞLIK ARAÇLARI VE AMBULANSIN ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Acil sağlık araçları; olay yerinde acil tıbbi müdahale, tıbbi arama kurtarma, medikal kurtarma ve teknik destek sağlama amacıyla kullanılır. İhtiyaç duyulan personel ve malzemeyi olay yerine ulaştırmak amacıyla kullanılan acil sağlık araçları acil durum ve afetler haricinde hasta taşıma amacıyla kullanılamayacaktır. Bunun yanında, acil sağlık araçları Bakanlığa ait kara, hava ve deniz araçlarıdır.
Ambulanslar ise acil yardım ve hasta nakli amacıyla kullanılmakta olup Bakanlık dışındaki diğer kamu kurumları, özel sağlık kuruluşları, ambulans servisleri ve Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca alınan Müdürlük onayı ile ambulans işletenler tarafından da kullanılabilecektir.

4-NEREDEN TAKİP YAPILACAK?

Yönetmeliğin 26 ncı maddesinin ikinci fıkrasında "Ambulans servisleri, istasyonlar ve ambulanslar; ASOS ve Bakanlık tarafından belirlenen diğer sistemler üzerinden takip edilir. Ayrıca ambulanslar, Bakanlıkça belirlenen araç takip sistemi üzerinden anlık olarak izlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.

Maddeye istinaden yapılacak takip ve izleme, illerde 112 acil çağrı merkezi bünyesinde acil sağlık çağrılarının karşılandığı ve ambulansların sevk ve idare edildiği birim olan SKKM ile Müdürlük Acil Sağlık Hizmetleri bünyesinde bulunan ve ambulansların denetim ve takibinden sorumlu birim tarafından gerçekleştirilecektir.

5- ÖZEL DONANIMLI ARAÇ NERELERDE VAR? GÖRSEL VAR MI? KİMLERİ TAŞIYOR

Özel donanımlı ambulans; arazi tipi ambulans, çok sedyeli ambulans, yenidoğan ambulansı, obez ambulans, medikal kurtarma ambulansı ve benzeri kara aracıdır.

Yenidoğan ambulansına; kuvöz ile yenidoğan hastaların taşınmasında, obez ambulansa; ambulanslarda yer alan sedyenin taşıma ağırlığı ve sedye genişliği açısından yetersiz kaldığı durumlarda; çok sedyeli ambulansa, aynı anda birden fazla hastanın taşınması gereken durumlarda ihtiyaç duyulmaktadır.

Arazi tipi ambulans ile benzeri araçların (Kar paletli ambulans, kombi paletli ambulans-snowtrack) kullanımı ise yol ve coğrafi koşullara göre belirlenmektedir.

Bu araçlar yalnızca Bakanlık ve diğer kamu kurumları tarafından kullanılabilecektir. Ülke genelinde Yenidoğan Amb: 50, Obez Ambulans:92, Dört Sedyeli Ambulans:62, Kar Paletli Ambulans:231, Kombi Paletli Ambulans (Snowtrack):21 adet bulunmaktadır.

Hasta ve hasta yakınları ile anlaşabilmek için girişilen uygun olmayan reklam, tanıtım ve pazarlıkların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Sağlık tesisi yakınında hasta alım ve teslimi esnasında duraklama dışındaki hallerde ambulanslar yukarıdaki bentte belirtilen görevli oldukları yerlerde konuşlanmak durumundadır.

10-AMBULANS YERİNE NE YAZACAK?

Ambulans servisi ismi örneğin "A" olarak kullanılabilecek, "A Ambulans" olarak belirlenemeyecektir. Bu yasağın getirilme nedeni, ambulans servisinin adına eklenen "Ambulans" ibaresinin, ambulans üzerinde ambulans servisi adına yer verilerek ikinci kez "ambulans" ibaresi kullanımının önüne geçmektir. Nitekim hasta nakil ambulansları üzerinde "Ambulans" ibaresi dahi bulunmayacak, "Hasta Nakil" ibaresine yer verilecektir. Ancak ambulans servisinin adının da hasta nakil ambulansı üzerinde bulunacağı değerlendirildiğinde, adında "ambulans" kelimesi olan servislerin, hasta nakil ambulansları üzerinde "ambulans" ibaresini kullanabilecekleri sonucu doğacaktır.

11-İL DIŞINDA OLMAYACAK NE DEMEK?

Mevcut Yönetmelikte ambulans servisleri, bulundukları il sınırları dışında ambulans istasyonu açarak diğer illerde de hizmet verebiliyorlardı. Ambulans servisi ve istasyonlar arasında araç ve personel değişimlerinin yapılabiliyor olması, ambulansın bulunduğu il ve ambulans servisinin çağrı merkezinin farklı ilde bulunması, ayrıca istasyon uygulamasına dair kriterlerinin de yeterli düzeyde belirlenmemiş olması, denetim ve takip açısından zorluklar meydana getirmekteydi.

Bu nedenle, ambulans servisinin yalnızca bulunduğu ilde hizmet vermesi öngörülmektedir. Bir başka ilde ambulans hizmeti verilmek istenmesi halinde, o ilde ayrı bir ambulans servisi açılması gerekecektir. Böylelikle denetim ve takip mekanizması kuvvetlendirilmiş olacaktır.

12-YAPTIRIMLAR NELER?

Yönetmeliğin Ek-10/A ve Ek-10/B eklerinde yer alan formlarda, ambulans servisleri ve ambulanslar için ihlalin niteliğine göre uygulanmak üzere; "uyarı ve ihlalin giderilmesi için süre verme", "idari para cezası", "faaliyetin durdurulması", "yeterlilik belgesinin iptali", "ambulans servisinin uygunluk belgesinin iptali" yaptırımları öngörülmüştür.

13- KIYAFETE İLİŞKİN BİR MADDE YOK DÜZENLEMELER NELERDİR?

Yönetmeliğin "Kıyafet" başlıklı 21 inci maddesi, "Ambulans hizmetlerinde görevli tüm personel, hizmetlerine uygun tek tip kıyafet giyer. Görev yapan personelin unvanı kıyafetlerin üzerinde yazılı olarak bulunur. Kıyafetlerin üzerinde fosforlu şeritler, ambulans servisinin adı ve amblemi ile çağrı merkezinin iletişim numarası bulundurulur. Seçilen kıyafetler Bakanlık personelinin görev kıyafetlerini çağrıştırır desen ve renkte olamaz." hükmünü içermektedir.

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN