CANLI YAYIN
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum o iddialara noktayı koydu: "AYM Cumhurbaşkanı'nın yetkilerini iptal etmedi"
Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), Merkez Bankası Başkanının görev süresiyle ilgili düzenleme ile rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemenin iptaline ilişkin asılsız iddialar ortaya atıldı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Başdanışmanı/Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum o iddialara son noktayı koydu. Uçum, Anayasa Mahkemesinin (AYM) Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama ve görevden alma yetkisini iptal etmediğini, Cumhurbaşkanı'nın yetkilerinin 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde aynen devam ettiğini bildirdi.
AYM'nin 7 Aralık 2023 tarihli kararı bugün Resmi Gazete'de yayınladı. Yayınlanan kararlar asılsız tartışmaları da beraberinde getirdi.
Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), Merkez Bankası Başkanının görev süresiyle ilgili düzenleme ile rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemenin iptaline ilişkin asılsız iddialar ortaya atıldı.
UÇUM O İDDİALARA NOKTAYI KOYDU
Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, Anayasa Mahkemesinin (AYM) Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmediğini, Cumhurbaşkanı'nın yetkilerinin 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde aynen devam ettiğini bildirdi.
Uçum, sosyal medya hesabından, AYM'nin bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanan 2018 tarihli 703 sayılı Anayasa'da Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin bazı maddelerine ilişkin iptal kararını değerlendirdi.
Yetki Kanunu kapsamında çıkarılan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile çeşitli kanunlardaki 2 bin 375 hükümle ilgili düzenleme yapıldığını anımsatan Uçum, Anayasa Mahkemesine bu hükümlerden sadece 108 konuda iptal başvurusu yapıldığını belirtti
AYM'nin, talep konularının bir kısmında iptal kararı verdiğini hatırlatan Uçum, şunları kaydetti:
"Rektörler ve Merkez Bankası başkanı konusunda verilen iptaller konu bakımından (KHK ile değil kanunla düzenleme olması gerektiği gerekçesiyle) yapılmış olup esas bakımından bir iptal yoktur. Yani AYM Cumhurbaşkanının rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmemiştir. Cumhurbaşkanının yetkileri 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde aynen devam ediyor. Ayrıca iptallerin yürürlüğe girmesi için 12 ay süre verilmiştir. Bu süre içerisinde TBMM'nin kanun gerektiren düzenlemeleri yapacağı da öngürülmelidir. Öte yandan Cumhurbaşkanının rektör atama yetkisi zaten iptal edilemez. Çünkü yetki Anayasa'dan doğuyor. Anayasa madde 130. kanunun belirlediği usul ve esaslara göre rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır."
Son olarak Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sosyal medya hesabından yaptığı yazılı açıklamada, "21/1/2017 tarihli ve 6771 sayılı Kanunla Anayasada yapılan değişikliklere uyumun sağlanması amacıyla 10/5/2018 tarihli ve 7142 sayılı Yetki Kanunuyla Bakanlar Kuruluna KHK çıkarma yetkisi verilmiştir. 7142 sayılı Yetki Kanununun çerçevesi, tamamen Anayasa değişikliğine uyum şeklinde çizilmiştir. Söz konusu Yetki Kanununa dayanılarak hazırlanan 703 sayılı KHK, yeni hükümet sisteminin yürürlüğe girdiği 9/7/2018 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanmıştır. Anayasa Mahkemesi, 703 sayılı KHK'nın iptali istemiyle yapılan başvuruyu karara bağlamış, bazı hükümler hakkında iptal kararı vermiş, KHK'nın tümünün iptali istemini ise reddetmiştir. Anayasa Mahkemesi, iptal kararı verdiği düzenlemeleri, şekli yönden değerlendirmiş, bu düzenlemelerin esasen kanunla yapılması gerektiği kanaatine ulaşmış ve gereğinin yapılması için de kanun koyucuya 12 aylık süre tanımıştır. Anayasanın 104. maddesinde de belirtildiği üzere üst kademe kamu yöneticilerini atama görevi Cumhurbaşkanına aittir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenir" ifadelerini kullandı.
Bakan Tunç, Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin yürürlükte olduğunu, hal böyleyken çeşitli mecralarda iddia edildiği gibi Cumhurbaşkanının yeni hükümet sistemi kapsamında Anayasadan, kanunlardan ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinden kaynaklanan atama ve diğer yetkilerinin esası itibariyle geçersiz olduğu veya yok sayıldığı şeklindeki yorumların gerçek dışı olduğunu belirtti.
Ayrıca Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), "AYM Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Merkez Bankası Başkanı ve rektör atama yetkilerini iptal etti" iddiasının doğru olmadığını açıkladı.
Yapılan açıklamada, "Bazı basın yayın organlarında yer alan, "AYM Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Merkez Bankası Başkanı ve rektör atama yetkilerini iptal etti" iddiası doğru değildir. Anayasa Mahkemesi, 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) iptali istemiyle yapılan başvuruyu karara bağlamıştır. Yüksek Mahkeme düzenlemenin tümünün iptal edilmesi istemini reddederken düzenlemede yer alan bazı hükümlerin iptalini kararlaştırmıştır. Bahse konu KHK ile 2375 hükümle ilgili düzenleme yapılmıştır. AYM'nin kararında bu hükümlerin sadece bazılarında iptal kararı verilmiştir.
Kamuoyunda da yankı bulan rektör ve Merkez Bankası Başkanı atamaları konusundaki iptal kararları, "KHK ile değil kanunla düzenleme olması gerektiği" gerekçesiyledir. Dolayısıyla esas bakımından bir iptal söz konusu değildir. Mahkeme, kararların bugünden itibaren 12 ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Dolayısıyla mevcut uygulamalar açısından bir değişiklik bulunmamaktadır. Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usûllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yürürlüktedir. Rektör atamaları da Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 130. ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Yasası'nın 13. maddeleri uyarınca zaten Cumhurbaşkanı tarafından yapılmaktadır." ifadelerine yer verildi.
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
