İstanbul'un metro tarihi! Ekrem İmamoğlu metroda nasıl algı yapıyor? Veriler İmamoğlu'nu nasıl yalanlıyor? | ÖZEL DOSYA
Türkiye'nin şehiriçi ilk raylı ulaşımı İstanbul'da 1875 yılında yapıldı. Bu tarihten 115 yıl sonra ilk kez İstanbul'a metro yapılmaya başlandı. AK Parti döneminde İstanbul demir ağlarla örüldü. Ulaşımda çağ atlandı. Uzun yıllar sonra CHP'ye fırsat verip yönetime taşıyan İstanbullu, son beş yılda icraat yerine sadece reklamlara şahit oldu. A Haber ekibi, İstanbul'da metro dosyasını açtı. Hem İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hem de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının verileri ele alındı. Tüm şeffaflığıyla grafikler ortaya konuldu. Detaylar özel dosya haberimizde...
İstanbul'da ilk raylı sistem 1875 yılının ocak ayında Karaköy-Beyoğlu arasında yapıldı. Burası Türkiye'nin ilk dünyanın ise en eski ikinci raylı toplu taşıma sistemi olarak tarihe geçti.
Böylece vatandaşlar Beyoğlu'ndaki yüksek kaldırım yokuşunu tırmanmaktan kurtulmuş, 573 metrelik güzergah yaklaşık iki dakikada aşılır olmuştu.
Bu tüneli yapma fikrini sunmak için Fransız mühendis Eugene Henri Gavand, Sultan Abdulaziz'e gider. 42 yıllığına yap işlet devret sistemiyle yapılır ve hizmete açılır.
Aradan 114 yıl geçmişti. 1988 yılında dönemin İBB Başkanı Bedrettin dalan Metro İstanbul'u, İstanbul Ulaşım ismi ile kurdu. Bir yıl sonra ise yeni Belediye Başkanı Nurettin Sözen M1 Yenikapı-Atatürk Havalimanı hattı açtı. 1992 yılında T1 Kabataş-Bağcılar tramvay hattı açıldı. 1994 yılına kadar ise her iki hattın istasyonları bir bir hizmete alındı.
ERDOĞAN DÖNEMİNDE İBB
Bu kez tarihler 1994'ü gösteriyordu. Sevdam İstanbul diyen bir adam İBB yönetimine geldi. Erdoğan, sadece metro hizmetleriyle değil, çevre sorunları, trafik ve temiz su gibi birçok sorunu çözmekle de meşguldü.
Dönemin İBB Başkanı Recep Tayyip Erdoğan Taksim-4.Levent metro inşaatını yeniden başlattı.
Aksaray-Zeytinburnu hafif raylı sistemi Yenibosna'ya, Sirkeci-Zeytinburnu tramvayı Eminönü'ne uzatıldı. Taksim-4.Levent metrosu için araç alımı gerçekleştirildi.
1998-2004 yılları arasında İstanbul'u yöneten Ali Müfit Gürtuna da önce Recep Tayyip Erdoğan'ın inşaatını yeniden başlattığı Taksim-4. Levent metrosunu açtı.
M1 Yenikapı-Atatürk Havalimanı hattını Bahçelievler'e kadar uzattı. Kadıköy-Moda ve nostalji tramvay hattının inşa edilmesi ile açılması da bu dönemde oldu.
TOPBAŞ DÖNEMİNDE METRO ÇAĞI BAŞLADI
2004 yılında AK Parti'nin kazandığı İBB koltuğuna bu kez Kadir Topbaş oturdu. megakenti 13 yıl yönetti. İstanbul'un metro haritasını genişletti ve tarihe en çok metro yapan belediye başkanı olarak geçti.
2017-2019 yılları arasında Mevlüt Uysal yönetiminde de metro açılışları hız kesmedi. Kadir Topbaş döneminde başlanan Eminönü-Alibeyköy hattının 7,7 kilometresinin fiziki gerçekleşmesi sağlandı.
Ayrıca Üsküdar-Ümraniye-Çekmeköy metro hattının 7,3 kilometrelik kısmıyla M7 Mecidiyeköy-Mahmutbey hattının 15,6 kilometrelik kısmı olmak üzere 22,6 kilometre metro hattı 7,7 kilometre tramvay hattıyla da toplam 29,7 kilometre raylı sistem hattı tamamlandı.
HİZMET Mİ ALGI MI?
Ve 2019 yılında, istanbul büyükşehir belediyesi CHP yönetimine geçti. Dünyanın aynı anda en çok metro yapan şehri reklamları megakentte boy gösteriyordu.
AK Parti'nin İmamoğlu'nu reklam belediyeciliği yapmakla eleştirmesi aslında tam olarak buydu. Peki İmamoğlu aslında metro projelerinde ne kadar yol katetti?
Gelinen 5 yıllık süreçte İmamoğlu'nun sıfırdan başlayıp bitirdiği metro hattının olmadığı ortada.
CHP yönetimindeki İBB, mevcut metro inşaatlarını hafriyat dökerek kapatmasıyla da tepki toplamıştı. Onlardan biri de Çekmeköy-Sultanbeyli-Sarıgazi-Yenidoğan metro hattıydı.
Ancak yerel seçime az bir zaman kala bu hattın bir kısmı yeniden doldurulup kısmen açılışı yapıldı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ise son 5 yılda İstanbul'da 67,8 kilometre hat tamamladı. bunlardan bazılarını İBB'ye devretti. ancak burada İBB başkanı, tuhaf bir şekilde algı yapmaya başladı.
İmamoğlu'nun bahsettiği kanun değişikliği, 2019 yılının birinci ayında yapılmıştı.
O dönemde İBB hala AK Parti yönetimindeydi. Buna gerekçe olarak ise belediyelerin genel bütçeden, iller bankasından, vergilerden her yıl gelirleri artarken, raylı sistem borç tutarlarının eski bedelle sabit kalmasıydı. Ayrıca bakanlık, belediyelerdeki alacaklarında faiz veya fiyat güncellemesi yapmıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı İstanbul'da tamamlanmış ve yapımı devam eden toplam 98,8 kilometre uzunluğundaki 129 milyar liralık 7 raylı sistem hattı için İBB'den sadece 12,8 milyar lira tahsil etti.