Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'dan flaş İsveç açıklaması: Terörizmle mücadelede sağlam tavır sergilemeli
Türkiye, Finlandiya, İsveç ve NATO heyetlerinin yer aldığı üçlü mutabakat uyarınca tesis edilen Daimi Ortak Mekanizma'nın beşinci toplantısı Brüksel'de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in ev sahipliğinde bugün yapıldı. Toplantıya dair Dışişleri Bakanı Hakan Fidan açıklama yaptı. Fidan, "İsveç'in NATO için ilerleme sağlayıp sağlamadığını gözden geçirdik." dedi. Bakan Fidan ayrıca, "NATO'ya katılma arzusundaki ülkelerin terörizmle mücadele konusunda sağlam tavır sergilemeleri şarttır" mesajını verdi. Fidan, İsveç'te terör örgütlerinin faaliyetlerinin devam ettiğine dikkati çekerek, "Mevzuat değişikliğinin Türkiye için bir manası kalmıyor." ifadelerini kullandı.
NATO ittifakına üye olmak isteyen İsveç Türkiye'nin vetosuyla karşılaşmıştı.
Türkiye'nin terörle mücadele konusundaki beklentilerini açıkça belirtmesine rağmen İsveç'te terör örgütü sempatizanlarının adeta kol gezmesi bir yana son dönemlerde İslam'a yönelik çirkin hamleler de iki ülke arasında gerginliği artırmıştı.
Bu gelişmelerin yankıları sürerken 11-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleşecek NATO zirvesi öncesinde taraflar bir kez daha bir araya geldi.
BAKAN FİDAN: İSVEÇ TERÖRİZMLE MÜCADELEDE SAĞLAM TAVIR SERGİLEMELİ
Brüksel'de toplantıya dair Dışişleri Bakanı Hakan Fidan açıklama yaptı.
Toplantıda tarafların Finlandiya ile İsveç'in özellikle terörle mücadele alanında Madrid'deki NATO Zirvesi sırasında imzalanan Üçlü Muhtıra temelinde attıkları adımların gözden geçirildiğini aktaran Fidan, "NATO'ya katılma arzusundaki ülkelerin terörizmle mücadele konusunda sağlam tavır sergilemeleri şarttır." dedi.
Fidan, "İsveç mevzuat değişikliği anlamında adımlar attı ancak mevzuat değişikliklerin fiiliyata yansıması gerekiyor." ifadesini kullanarak, Üçlü Muhtıra'nın gereklerinin harfiyen yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı.
Dışişleri Bakanı Fidan, NATO'ya üyelik için müstakbel müttefiklerin Türkiye'ye askeri malzeme ihracatında yaptırım ve kısıtlama uygulamalarına son vermelerinin gerektiğinin de altını çizdi.
"TÜRKİYE İÇİN BİR MANASI KALMIYOR"
İsveç'te terör örgütlerinin faaliyetlerinin devam ettiğine dikkati çeken Fidan, "PKK, FETÖ gibi terör örgütleri ve bunlarla bağlantılı yapılar, İsveç sokaklarında gösterilerine devam edecekse eleman devşirebilecekse mali kaynaklara erişim sağlayabilecekse mevzuat değişiminin Türkiye için bir manası kalmıyor." dedi.
KUR'AN-I KERİM'E ALÇAK SALDIRIYA SERT TEPKİ
Fidan, "Öte yandan Kurban Bayramı'mızın ilk gününde milyarlarca Müslümanın kutsal kitabı Kur'an-ı Kerim'e alçakça saldırılmasına izin verilmesi, göz ardı edebileceğimiz bir durum değildir. Üstelik bu ilk kez de olmuyor. Terör örgütlerinin ekmeğine yağ süren eylemlere izin veren bir ülkenin terörle mücadeleye nasıl katkı getireceği tartışmaya açık hale geliyor." değerlendirmesinde bulundu.
İsveç'in taahhütlerini yerine getirdiği iddiasını ayrıca incelemek gerektiğine işaret eden Fidan, "zaman baskısının" bir metot olarak kullanılmasını tasvip etmediklerini kaydetti.
STOLTENBERG, NATO'DAKİ TÜRKİYE-FİNLANDİYA-İSVEÇ TOPLANTISINI YORUMLADI
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında İsveç'in NATO üyeliği başvurusu hakkında yapılan toplantının ardından Vilnius'taki NATO Zirvesi'nde Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile İsveç Başbakanı Ulf Kristersson'un görüşeceğini bildirdi.
Türkiye-Finlandiya-İsveç Daimi Ortak Mekanizma Toplantısı'nın beşincisi, Brüksel'deki NATO karargahında yapıldı.
Toplantıya katılan Türk heyetinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın yanı sıra MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Burak Akçapar yer aldı.
Toplantının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Stoltenberg, toplantıyı "verimli" olarak değerlendirdi.
Finlandiya ve İsveç'in, Madrid'de NATO üyeliği başvurusu hakkında imzalanan Üçlü Muhtıra'nın gereklerini yerine getirdiğini savunan Stoltenberg, tüm NATO müttefiklerinin teröre karşı birlikte durduklarını ifade etti.
Stoltenberg, Finlandiya'nın nisanda ittifaka katıldığını belirterek, "İsveç'in de ittifaka katılma zamanı gelmiştir. İsveç'in Üçlü Muhtıra kapsamında yapması gerekenleri yerine getirdiği konusunda açık oldum." diye konuştu.
Bugünkü toplantıya katılan tarafların iyi ilerleme sağlandığı konusunda mutabık kaldığını belirten Stoltenberg, "Hepimiz İsveç'in tam üyeliğinin tüm müttefiklerin güvenlik açısından çıkarına olduğu konusunda hemfikiriz ve hepimiz bu süreci en kısa sürede tamamlamak istiyoruz." ifadesini kullandı.
Stoltenberg, şöyle devam etti:
"İsveç'te, Türkiye'ye ve NATO'ya karşı gösteriler yapıldığını gördük. Bunlar İsveç'in NATO'ya katılmasını durdurmak, terörle mücadele işbirliğini sekteye uğratmak ve ittifakımızı zayıflatmayı amaçlıyor. Şunu iyi görmeliyiz; bu provokasyonlardan tek faydalanacak olanlar NATO'yu bölmek isteyenlerdir. İsveç'in üyeliğinin gecikmesi PKK'yı ve Rusya Devlet Başkanı Putin'i memnun edecektir."
ERDOĞAN İLE KRİSTERSSON NATO ZİRVESİ'NDE GÖRÜŞECEK
İsveç'in üyeliğinin yakında mümkün olabileceğini teyit ettiklerini dile getiren Stoltenberg, "İsveç'in üyeliğinin onaylanması Türkiye ile işbirliğinin biteceği anlamına gelmez. Finlandiya'nın çalışmalarının bugün gösterdiği gibi, bunun tam tersi olacaktır." dedi.
Stoltenberg, ayrıca 11 Temmuz'da Vilnius'ta başlayacak iki günlük NATO Zirvesi'nde Türkiye ile İsveç arasında liderler düzeyinde toplantı yapılacağını söyledi.
Stoltenberg, "Pazartesi günü Vilnius'ta Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ulf Kristersson'un katılacağı bir toplantı düzenleyeceğim." diye konuştu.
Stoltenberg, AA muhabirinin İsveç'in etkili bir terörle mücadele mekanizmasının olup olmayacağı ve son gösterilerle Kur'an-ı Kerim yakma olaylarından sonra NATO'ya yük oluşturup oluşturmayacağı sorusunu yanıtlarken, İsveç'in önemli adımlar attığını, Madrid'de geçen yıl imzalanan Üçlü Muhtıra'daki yükümlülükleri yerine getirdiğini savundu.
İsveç'in silah ihracat kısıtlamalarını kaldırdığını, terörle mücadelede yasal değişikliklere gittiğini, istihbarat işbirliği yaptığını belirten Stoltenberg, İsveç ve Türk güvenlik birimleri arasında daha derin işbirliği yapılabileceğini, bunun devam edeceğine inandığını ifade etti.
Stoltenberg, bugünkü toplantının ve pazartesi günü Vilnius'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İsveç Başbakanı Ulf Kristersson'un yapacağı görüşmede aradaki farklılıkları giderme amacını taşıdıklarını dile getirdi.
Stoltenberg, "Farklılıkları gidermenin tek yolu NATO'da hep yaptığımız gibi oturup istişare etmektir. Bugünkü toplantıda iyi ilerleme kaydettik. Gelecek hafta NATO Zirvesinde olumlu bir karara varmak kesinlikle mümkün. Hepimiz İsveç'in üyelik başvurusunun onaylanmasının en kısa sürede olması gerektiğinde mutabık kaldık." dedi.
PAZARTESİ GÜNÜNE KADAR ÇALIŞMALAR SÜRECEK
İsveçli bir gazetecinin "Vilnius'taki zirvede karar çıkar mı yoksa zirveden sonra yeni görüşmeler beklemeli miyiz?" sorusu üzerine Stoltenberg, zirvede olumlu bir karar çıkmasını amaçladıklarını belirtti.
"Hala yapmamız gereken işler var." diyen Stoltenberg, hafta sonu da çalışacaklarını, pazartesi günü Erdoğan ve Kristersson ile bir araya geleceğini hatırlattı.
Stoltenberg, "TBMM'den onay çıkması pazartesiden önce mümkün değil ama önemli siyasi kararlar alabiliriz. Bunun olması için de şu andan itibaren pazartesiye kadar çok çalışacağız." diye konuştu.
İSVEÇ'TE ORGANİZE SUÇ VE TERÖR YAKINDAN BAĞLANTILI
Bugün bir kişinin İsveç'te haraç toplayarak terör örgütü PKK'ya finansman sağlamaktan hapis cezasına çarptırıldığını hatırlatan Stoltenberg, şunları aktardı:
"Bu olay İsveç'te organize suçun Türkiye'de faaliyet gösteren terör örgütleriyle ne kadar yakından bağlantılı olduğunu gösteren bir örnektir. İsveç'in organize suç ve terörle mücadele etmesi önemlidir. Bu insanlar ve gruplarla mücadele aynı zamanda İsveç'in de çıkarınadır çünkü İsveç'te terör ve organize suç çok yakından birbiriyle ilintilidir."
Stoltenberg, İsveç'in üyeliği konusunda gelecek hafta Vilnius'ta olumlu bir karar çıkmasını amaçladığını belirterek, Finlandiya'nın yanı sıra İsveç'in de üyelik sürecinin çok hızlı ilerlediğini ifade etti.
"İSVEÇ DAHA FAZLASINI YAPABİLİR"
İsveç'in Üçlü Muhtıra kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini yineleyen Stoltenberg, "İsveç her zaman daha fazlasını yapabilir. Her zaman daha fazla bilgi paylaşımı, daha fazla işbirliği yapabilir, her zaman daha fazla ihracat izni verilebilir. Bu Türkiye ile İsveç arasında devam eden bir diyalog." şeklinde konuştu.
Stoltenberg, Türkiye'nin meşru güvenlik endişeleri bulunduğunu, hiçbir müttefikin terörden Türkiye kadar zarar görmediğini tekrarlayarak, şöyle devam etti:
"PKK bir terör örgütüdür. PKK, NATO müttefiki olan birçok ülkede organize suça karışmıştır. Bugün İsveç'teki mahkemede alınan kararda olduğu gibi birlikte daha yakından çalışabilir, kararlar alabiliriz. Bu hem terörle mücadele hem de organize suçla mücadele açısından iyi. Bu aynı zamanda NATO müttefiklerinin Türkiye'nin meşru güvenlik endişelerini ciddiye aldığı anlamına gelmektedir."
"ERDOĞAN'IN NE İSTEDİĞİNİ ANLADINIZ MI?"
Bir gazetecinin "İsveç'in üyeliği için Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ne istediğini anladınız mı?" sorusunu cevaplayan Stoltenberg, şunları söyledi:
"Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ne istediğini çok iyi anlıyorum. Kendisiyle birçok kez görüştüm ve bunları detaylıca konuştuk. Bu sayede ilerleme sağlayabildik. Geçen yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan ile istişarelerden sonra ve Madrid'de uzun saatler görüşmelerimizden sonra ciddi ilerleme sağlamış ve tarihi bir karar almıştık. Burada Türkiye, İsveç Finlandiya'yı üyeliğe davet kararı almıştık. O zamandan beri çalışıyoruz. Hafta sonu çalışmaya devam edeceğiz. Pazartesi günü tekrar bir araya geleceğiz."
İSVEÇ VE NATO SÜRECİ
Terör örgütlerinin eylemlerine göz yummaya devam eden İsveç, terör örgütü destekçilerine hapis cezası öngören yasaya onay vermiş ve 1 Haziran'da yürürlüğe giren yasa ile terör örgütünün faaliyetlerini teşvik eden, güçlendiren veya destekleyenlere 4 yıla kadar hapis cezası verilmenin önü açılmıştı. Ancak Kurban Bayramı'nın ilk gününde başkent Stockholm'de Irak asıllı Salwan Momika isimli bir kişinin Stockholm Camisi önünde polis koruması altında Kur'an-ı Kerim yakması, iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine neden olmuştu.
DIŞİŞLERİ BAKANLARI BİR ARAYA GELECEK
11-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleşecek NATO zirvesi öncesinde bugün Belçika'nın başkenti Brüksel'de Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın dışişleri bakanları ile istihbarat başkanlarının da katılacağı üst düzey bir toplantı yapılacak.
Toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç temsil edecek.
Türkiye'nin istediği terör örgütü PKK ve FETÖ'cüleri henüz iade etmediği bilinen İsveç'e Türkiye'den bu şartlar altında yeşil ışık yakılmayacağı bildirilmişti.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan toplantıya ilişkin geçtiğimiz günlerde açıklamalarda bulunmuştu. Bakan Fidan; Türkiye olarak zaman baskısının bir metot olarak kullanılmasını tasvip etmediklerini dile getirerek, prensipli olarak konuya yaklaştıklarını ve Madrid'de mutabık kalınan anlaşma çerçevesinde İsveç tarafının tıpkı Finlandiya'da olduğu gibi terörle mücadele açısından yükümlülüklerini yerine getirmesini beklediklerini belirtmişti..
İsveç ve terörle mücadele konusuna ilişkin Fidan, şu ifadeleri kullanmıştı:
"Terör örgütlerinin, Stockholm sokaklarında rahatlıkla her türlü eylemi organize edebildiği, gösteri ve protesto etkinliklerini yapabildiği, para toplayabildiği, çatışma bölgeleriyle insan trafiğinin olduğu, sınırlarından giren herhangi bir mülteci kisvesindeki insanlara ne amaçla geldiğinin sorulmadığı, kısacası bilerek ya da bilmeyerek ev sahipliği yaptığı bir ortamda tabii ki bizim profesyonel olarak güvenlik değerlendirmesi açısından şu anda çok olumlu bir tablo çiziyor olmamız çok mümkün değil."
BİZİ DAHA FAZLA DÜŞÜNDÜRÜYOR
Fidan, Türkiye'nin prensiple hareket ettiğini vurgulayarak, "İsveç, eğer gayretlerine devam eder, ev ödevini yerine getirirse, tıpkı Finlandiya örneğinde olduğu gibi her zaman için başka alternatifler de mevcut. Ama terörle mücadele zaten başlı başına İsveç için bir problem alanıyken, kutsal değerlere hakaret edilmesine izin veren bir atmosferin olması, İsveç'teki güvenlik sisteminin algısının bu provokasyonlara engel teşkil edecek bir mekanizma üretememesi ve önleyememesi açıkçası bizi daha da fazla düşündürüyor." diye konuştu.
Bütün bunların hepsinin dikkate alındığına ve Başkan Erdoğan'ın konuları yakından takip ettiğine dikkati çeken Fidan, 6 Temmuz'da yapılacak toplantı neticesinde tekrar durumların gözden geçirileceğini kaydetti.
MACARİSTAN'DAN TÜRKİYE'YE DESTEK
İsveç'in ittifak üyeliğine karşı çıkan Macaristan, süreçte Türkiye ile ortak hareket vaadinde bulunuyor.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, İsveç'in NATO üyeliği sürecine ilişkin Türkiye'nin tutumunda değişiklik olması halinde Macaristan'ın süreci geciktirmeyeceğini açıkladı.
İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanması noktasında Türk mevkidaşı ile temas halinde olduğunu da ifade etti.
"TÜRKİYE'NİN KİLİT ROLÜ BULUNUYOR"
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'ndan da Türkiye'nin NATO'daki varlığına ilişkin 'kilit rol' değerlendirmesi geldi.
Komisyonun genişlemeden sorumlu üyesi Oliver Varhelyi, Türkiye'nin pek çok krizde ara bulucu rolü oynadığını hatırlatarak Türkiye'yi önemli bir bölgesel ortak olarak tanımladı.