Ankara'da kritik 'NATO' zirvesi! Başkan Erdoğan resmen duyurdu: Finlandiya'nın üyelik süreci başladı
Son dakika haberi | NATO'ya üyelik başvurusu yapan ancak Türkiye'nin bu konuda olumlu karar vermesini bekleyen Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, bugün Başkan Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara'ya geldi. İkili görüşmenin ardından Başkan Erdoğan ile Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ortak basın toplantısı düzenledi. Başkan Erdoğan, Finlandiya'nın NATO üyeliği ile ilgili sürecini başlatmaya karar verdiklerini duyurdu. Diğer yandan Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinisto Başkan Erdoğan'a yönelik övgüler dizerken "Bence siz her yerde herkesle, dünyanın her yerinde görüşebilen, konuşabilen çok az kişiden birisiniz. Belki de sadece siz yapabilen tek kişisiniz." ifadelerini kullandı. İşte detaylar...
NATO'ya üyelik başvurusu yapan ancak Türkiye'nin bu konuda olumlu karar vermesini bekleyen Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, bugün Başkan Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara'ya geldi. İkili görüşmenin ardından Başkan Erdoğan ile Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ve heyetini Ankara'da misafir etmekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, Türkiye ve Finlandiya'nın tarihi olarak iyi ilişkiler içerisinde bulunan iki dost ülke olduğunu belirtti.
1924 yılında imzalanan dostluk anlaşmasıyla tesis edilen diplomatik ilişkilerin aradan geçen bir asra yakın süre zarfında daha da güçlendiğini vurgulayan Erdoğan, "Finlandiya'nın, deprem felaketi karşısında uzattığı yardım eli dostluğumuzu pekiştirmiştir. Bu vesileyle Finlandiya hükümeti ile halkının gösterdiği dayanışma ve gönderdiği yardımlar için bir kez daha teşekkür ediyorum." diye konuştu.
Niinistö ile görüşmelerinde Türkiye-Finlandiya münasebetlerini geliştirme yönündeki ortak iradeyi teyit ettiklerini, ayrıca gelecek dönemde atılacak adımları ele aldıklarını belirten Erdoğan, "Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz, 2 milyar doları geride bıraktık. Ortak hedefimiz ise ilk etapta 3 milyar dolar, ardından 5 milyar dolara ulaşmak. Müşterek gayretlerimizi artırarak bu hedeflere ulaşmakta kararlıyız. Yatırımlar, savunma sanayisi ve turizm alanları başta olmak üzere, ekonomik ve ticari ilişkilerimizi çeşitlendirmeye hazırız." ifadesini kullandı.
GÖRÜŞMELERDE, TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ DE ELE ALINDI
Görüşmelerde ikili münasebetlerin yanı sıra Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkileri dahil güncel, bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını bildiren Erdoğan, "Finlandiya'nın, Türkiye'nin AB üyeliğine desteğini güçlü şekilde devam ettirmesini önemsiyoruz." dedi.
Niinistö ile Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamındaki gelişmeler hakkında da görüş teatisinde bulunduklarını bildiren Erdoğan, "Akan kanın durması ve savaşın diplomatik yollardan sona erdirilmesi yönündeki çalışmalarımızı Sayın Niinistö'ye anlattım. Türkiye ile Birleşmiş Milletler'in öncülüğünde taraflarca akdedilen ve küresel gıda güvenliği bakımından hayati önemi haiz Karadeniz Tahıl Anlaşması'nın etkin şekilde uygulanmasına dair gözlemlerimi, tespitlerimi aktardım." diye konuştu.
FİNLANDİYA'NIN NATO'YA ÜYELİK BAŞVURUSU
Türkiye'nin binlerce vatandaşını teröre kurban vermiş bir ülke olduğunu belirten Erdoğan, Türkiye'nin DEAŞ'tan PKK/PYD ve FETÖ'ye kadar dünyanın en eli kanlı yapılarıyla eş zamanlı mücadele ettiğini vurguladı.
"DEAŞ'ı sahada hezimete uğratan tek NATO ülkesi biziz." diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bölgemizin geleceğinde hiçbir terör örgütüne yer olmadığına inanıyoruz. Adı, iddiası ve arkasındaki hesaplar ne olursa olsun ülkemizin bekasına, milletimizin canına kasteden örgütlerin kökünü kazımakta kararlıyız. Bu meseledeki hassasiyetimizi ve kararlılığımızı da her fırsatta ve zeminde açıkça ifade ediyoruz. NATO'nun genişleme sürecini bu gerçekler çerçevesinde değerlendiriyoruz.
Finlandiya'nın NATO'ya üyelik başvurusu konusu elbette görüşmelerimizde önemli yer tuttu. Türkiye, malumunuz olduğu üzere, NATO'nun açık kapı politikasının güçlü savunucuları arasında yer alıyor. Finlandiya ve İsveç'in katılım müzakerelerinin başlatılmasına Madrid'de yapılan NATO Zirvemizde onay vermiştik. Eş zamanlı olarak üçlü muhtırayı imzalamak suretiyle Türkiye'nin haklı güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiğini kayıt altına almıştık. Geride bıraktığımız süre zarfında Finlandiya'nın üçlü muhtıradaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını gördük.
Ülkemizin güvenlik kaygılarını gidermek yolunda gösterdiği hassasiyet ve kaydedilen mesafeye binaen Finlandiya'nın NATO'ya katılım protokolünün Meclis'imizdeki onay sürecini başlatmaya karar verdik. Bu kararımızın ülkelerimiz başta olmak üzere ittifakımız için hayırlı olmasını diliyorum. Finlandiya'nın üyeliğiyle daha da güçlenerek NATO, bu sayede küresel güvenlik ve istikrarın muhafazasında inanıyorum ki etkin rol oynayacaktır. Onay sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Finlandiya'yla ilişkilerimiz NATO müttefikliği zemininde tahkim edilmiş olacaktır."
İSVEÇ İLE OLAN GÖRÜŞMELER
Erdoğan, İsveç'in NATO'ya üyelik süreci konusunda ise şu değerlendirmeyi yaptı:
"İsveç ile olan görüşmelerimizi ise ittifakın prensipleri ve bizim terörle mücadeledeki yaklaşımlarımız temelinde sürdüreceğiz. Ülkemizin, sürecin ilerletilmesi hususundaki ilkelerinin ve iyi niyetinin artık daha net görüldüğü kanaatindeyim. Bu noktada sürecin nasıl ilerleyeceği, İsveç'in atacağı somut adımlarla doğrudan bağlantılı olacaktır." dedi.
Cumhurbaşkanı Niinistö'nün gerçekleştirdiği bu ziyaretin ikili işbirliğinin güçlendirilmesine ve halklar arasındaki dostluğun derinleştirilmesine katkıda bulunacağına inandığını vurgulayan Erdoğan, aldıkları kararların hayırlara vesile olmasını diledi.
"TERÖRİSTLERİ BİZE VERMEDİLER, VEREMEDİLER"
Fin bir gazetecinin, "Türkiye şimdi Finlandiya'nın NATO üyeliğini kabul etmek üzere, Parlamento'da çalışmalara başlıyor. Finlandiya tam olarak ne yaptı? Somut bir cevap verebilirseniz, seviniriz." şeklindeki sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç'e karşı farklı bir yaklaşımları olmadığını ancak İsveç'in, teröristlere kucak açtığını söyledi.
Stockholm'de caddelerde terör örgütü PKK/YPG/PYD'nin uzantılarının gösterileri olduğunu hatırlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Sayın Başbakan'a da söyledik, 120 civarında teröristin listesini verdik ve 'Bu teröristleri bize verin.' dedik. Tabii Sayın Başbakan iyi bir insan ama bu teröristleri bize vermediler, veremediler. Bu teröristleri bize veremeyince, vermeyince bizim de İsveç'e olumlu yaklaşmamız mümkün değil. Finlandiya'da tabii bu tür şeyler yok. Finlandiya'da bu tür eylemler olmadığı için de Finlandiya'yı İsveç'ten ayırmak durumunda kaldık. Bunun için de Finlandiya'ya olumlu yaklaşımımızı bugün attığımız imzayla gösterdik. Süratle Dışişleri Bakanlığından yazı bana geldi, ben de şu anda yazıyı Parlamentomuza gönderdim. Bundan sonrası komisyon, komisyondan da Genel Kurula gidecek. Temenni ederim ki seçim öncesi yetişirse seçim öncesi yetiştirmek. Ülkelerimiz için hayırlı olsun."
"TÜRKİYE'NİN TERÖRLE MÜCADELEDE BİR KIRMIZI ÇİZGİSİ VAR"
İsveç'te 1 Haziran'da terör yasasının devreye gireceği ifade edilerek "Sizce o zamana kadar İsveç, Türkiye'nin taleplerini erteliyor ya da Türkiye'deki seçimleri bekliyor olabilir mi? Temmuz ayındaki Zirveye kadar İsveç'in NATO'ya girebilmesi yönünde bir seçenek Türkiye için masada mı? Bu konuda İsveç'e vereceğiniz mesaj ne olur?" sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"Daha önce de söyledim. Türkiye'nin NATO'nun genişlemesine yönelik olumsuz bir yaklaşımı yok ama Türkiye'nin özellikle terörle mücadelede bir kırmızı çizgisi var. Eğer terörle mücadelede Türkiye'ye yönelik atılan olumsuz adımları gördüğümüz sürece bu nereden gelirse gelsin, her türlü tavrı almaya hazırız. Bu NATO gibi bir kuruluşun kalkıp da eğer terörle mücadelede Türkiye'yi yalnız bırakırsa tabii ki Türkiye olarak biz bu tür ülkelere de 'evet' demeyiz. Kendilerine 124 kişilik bir terör listesi verdik ama bu terör listesine yönelik İsveç'in attığı olumlu bir adım yok. Böyle bir olumlu adım olmayınca da kusura bakmasınlar. Sayın Başbakan iyi bir insan olabilir ama bizim için netice önemli. Bu neticeyi görmediğimiz sürece terörle mücadelede hatta ve hatta parlamentolarına sızmaya varıncaya kadar bu tür olaylar olduğu sürece bizim de yaklaşımımız bugünkü gibi olacaktır."
NİİNİSTÖ'DEN BAŞKAN ERDOĞAN'A ÖVGÜ
Davetiniz için ve aynı zamanda ev sahipliği için teşekkür ederim. Uzun, kapsamlı ve derin görüşmeler için teşekkür etmek istiyorum. Hepimiz burada Türkiye'de son derece devasa bir afetin yaşandığını gördük.
Dün Kahramanmaraş'ı ziyaret etme imkanı buldum. Bu ziyaretimin sonucunda şunu ifade etmek isterim; gerçekten depremin neticeleri şoke edici. Aynı zamanda sizlerin son derece verimli şekilde bölgede çalıştığını gördük.
Uluslararası pekçok insan deprem bölgesine ulaşmış ve yardım götürmüş. Bu da bizler için umut yeşertiyor diye düşünüyorum. Gerçekten çok üzücü afet ve felaket yaşandı. İnsanlar ortak payda için çalışmanın ne derece önemli olduğunu gördüler. Bence bunu örnek olarak uluslararası arenada örneklerini çoğaltabiliriz.
Jeopolitik açıdan son derece tehlikeli zamanlarda yaşıyoruz. Özellikle sayın Cumhurbaşkanı şahsınıza teşekkürlerimi iletmek isterim. Bence siz her yerde herkesle, dünyanın her yerinde görüşebilen, konuşabilen çok az kişiden birisiniz. Belki de sadece siz yapabilen tek kişisiniz.
İSVEÇ'İN DE KATILMASINI UMUYORUZ
NATO üyeliğimiz konusunda ifade ettiğiniz haberleri almak bizi çok memnun ediyor. Bugün atılan imza TBMM'nin onay sürecini başlattığına dair çok önemli bir gösterge.
Tüm Finlandiyalılar için önemli haber bu. Aynı zamanda milletvekillerimizin yüzde 95'i geçtiğimiz bahar döneminde NATO üyeliği başvurumuzu destekledi. Sizlere çok teşekkür ediyoruz.
Bir komşumuz da var İsveç. Tabii kendileri elbette ki iyi insanlar, çok iyi halk, ilişkilerimiz çok iyi. Sadece bunun için söylemiyorum. Fnilandiya'nın NATO'ya üyeliği İsveç olmadan tamamlanamaz. Çünkü ortak çıkarlarımız var. Baltık denizinde sınırlarımız var. İki komşu ülkeyiz. Umut ediyorum 32 üye ülke olur ittifaka.
FİNLANDİYA CUMHURBAŞKANI NİİNİSTÖ ANKARA'DA
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'yü Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde törenle karşıladı.
Niinistö'nün bulunduğu makam aracını Cumhurbaşkanlığı Külliyesi önündeki caddede karşılayan süvariler, araca protokol kapısına kadar eşlik etti.
Başkan Erdoğan, Niinistö'yü külliyenin ana giriş kapısında karşıladı.
Erdoğan ve Niinistö'nün tören alanındaki yerlerini almasının ardından 21 pare top atışı eşliğinde iki ülke milli marşları çalındı. Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, Muhafız Alayı Tören Kıtası'nı "merhaba asker" diyerek Türkçe selamladı.
Törende, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ve askerler de yer aldı.
Yağmur altında gerçekleşen karşılama törenin ardından Erdoğan ve Niinistö, merdivenlerde Türkiye ve Finlandiya bayrakları önünde gazetecilere poz verdi.
Baş başa görüşmeye geçen Erdoğan ve Niinistö, daha sonra ortak basın toplantısı düzenleyecek.
Başkan Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ile çalışma yemeğinde de bir araya gelecek.
ÖNCE FİNLANDİYA
NATO'ya üyelik için Türkiye ile müzakereler yürüten İsveç'in Başbakanı Ulf Kristersson, Finlandiya'nın ülkesinden önce İttifak'a üye olma ihtimalinin arttığını açıkladı.
Başkent Stockholm'de İsveç'in NATO Başmüzakereci Oscar Stenström ile birlikte basın toplantısı düzenleyen Kristersson, son haftalarda yaşanan gelişmeler sonrası Türkiye'nin Finlandiya'nın üyeliğini onaylamasının giderek netleştiğini söyledi.
"İsveç, Türkiye ve Finlandiya arasındaki NATO müzakereleri kısa bir aradan sonra Şubat ayı sonunda yeniden başladı ancak şu ana kadar ülkeler bir çözüme ulaşamadı" diyen Kristersson, bununla birlikte Türkiye'nin son zamanlarda, yalnızca Finlandiya'nın başvurusunu onaylamaya hazır olabileceğini ima ettiğini kaydetti. Ülkesinin, Finlandiya'nın NATO'ya İsveç olmadan girmesi gibi bir durumun üstesinden gelmeye hazır olduğunu da vurgulayan Kristersson, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in de, genellikle bunun gerçekleşmesi halinde uzun vadeli bir sorun oluşturmayacağına işaret ettiğini söyledi.
BAŞKAN ERDOĞAN ERDOĞAN'DAN AÇIKLAMA
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Grup Toplantısı'nın ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Finlandiya'nın NATO üyeliğine yönelik olarak "Süreç neyse o süreci işleteceğiz. Cuma günü verdiğimiz sözü tutacağız" dedi.
ONAYLANACAK MI?
Reuters'a konuşan iki Türk yetkili, İsveç ile aynı anda NATO üyeliği başvurusunda bulunan Finlandiya'nın başvurusunun Meclis tarafından nisan ortasında "yüksek ihtimalle" onaylanacağını söyledi.
Buna göre, Finlandiya'nın başvurusu İsveç'ten ayrı olarak onaylanmış olacak.
Finlandiya ile birlikte NATO üyeliği için başvuruda bulunan İsveç'in Başbakanı Ulf Kristersson, dün yaptığı açıklamada, İsveç ve Finlandiya'nın farklı aşamalarda NATO üyesi olabileceğini kaydetmişti.
Ukrayna ile Rusya arasında 24 Şubat 2022'de başlayan savaş nedeniyle benzer bir işgalden sakınmak için NATO güvenlik şemsiyesine dahil olmak isteyen Finlandiya ve İsveç, bu konuda adımları da birlikte atma kararı almış ve üyelik başvurusunu Brüksel'de birlikte yapmıştı.
Ancak Türkiye, bu ülkelerde terör örgütlerine destek verildiğini gerekçe göstererek NATO üyeliklerine karşı çıkmış; Türk vatandaşlarını ve Türkiye'nin güvenliğini tehdit eden terör örgütlerinin faaliyetlerinin engellenmesi, terörden aranan veya hükümlü kişilerin iadesi, savunma sanayi ürünlerinin ihracatındaki kısıtlamaların kaldırılması gibi konularda somut ve kalıcı adımlar atıldığını görmek istediğini belirtmişti.
İsveç'te aşırı sağcı siyasetçi Rasmus Paludan'ın Türkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği önünde Kur'an-ı Kerim yakma eylemi sonucu İsveç'in NATO başvurusu görüşmeleri sekteye uğramıştı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, iki hafta önce yaptığı açıklamada, Türkiye'nin terörle ilgili endişelerinin İsveç ve Finlandiya tarafından karşılanması gerektiğini, bu nedenle diğer müttefiklerin katkılarıyla Madrid'de üçlü mutabakat muhtırasının imzalandığını hatırlatmıştı. Çavuşoğlu, üçlü muhtıranın uygulanması açısından İsveç'ten tatmin edici adımlar gelmediğine dikkati çekmişti.