Uzman isim A Haber'de anlattı: Türkiye 3 metre batıya mı kaydı? Yıkımı alüvyon zemin yapısı mı büyüttü?
Türkiye pazartesi günü Kahramanmaraş merkezli yaşanan 7.7 ve 7.6'lık depremlerle sarsıldı. 10 şehirde büyük yıkıma yol açan depreme ilişkin değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, yaşananların ne denli büyük olduğunu gözler önüne serdi. A Haber canlı yayınında, yüzyılın afetine ilişkin konuşan Neotektonik ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Haluk Selim, "Dünya tarihinde 1 günde 7’nin üzerinde 2 deprem yaşamış bir ülke yok. Böylesine büyük bir depremin ikincisi yok" diye konuştu. Depremin yaşandığı bölgenin çakıl, kum ve kil gibi maddelerden oluşan alüvyon zeminde kurulduğunu dile getiren Selim, " Muhtemelen 1.5 sene kadar artçıları yaşayacağız. Bundan sonra Hatay, Osmaniye ve Adana bölgesi geliyor. İnşallah geç olur ya da sönümlenir. Bu bölge de 7 ve üzerinde deprem üretme kapasitesine sahip." ifadelerini kullandı.
Kahramanmaraş depremi Türkiye'de büyük bir yıkıma yol açtı. 7.7 ve 7.6 şiddetindeki deprem sonrası 10 ilde büyük hasar meydana geldi. Enkaz altında kalan vatandaşlar için arama kurtarma çalışmaları ise gece gündüz devam ediyor.
Şu ana kadar depremde 17 bin 134 kişi hayatını kaybetti, 70 bin 347 kişi ise yaralandı.
"BUNU YAŞAMIŞ BAŞKA BİR ÜLKE YOK"
A Haber canlı yayınında Neotektonik ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Haluk Selim, depremin nedenlerini anlattı.
Yüzyılın afetine ilişkin konuşan Selim, "Dünya tarihinde 1 günde 7'nin üzerinde 2 deprem yaşamış bir ülke yok. Böylesine büyük bir depremin ikincisi yok" diye konuştu.
Depremin yaşandığı bölgenin çakıl, kum ve kil gibi maddelerden oluşan alüvyon zeminde kurulduğunu dile getiren Selim, "Muhtemelen 1.5 sene kadar artçıları yaşayacağız. Bundan sonra Hatay, Osmaniye ve Adana bölgesi geliyor. İnşallah geç olur ya da sönümlenir. Bu bölge de 7 ve üzerinde deprem üretme kapasitesine sahip." ifadelerini kullandı.
"DÜNYA TARİHİNDE 7'NİN ÜZERİNDE 2 DEPREM YOK"
Neotektonik ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Haluk Selim'in açıklamalarının tamamı ise şöyle:
"Bu bölgede, Türkiye tarihinde hatta Dünya tarihinde 1 günde 7'nin üzerinde 2 deprem yaşamış bir ülke yok. Tarihsel verilerle, hem de aletsel döneme ait verilerde göremiyoruz. Dünya'da aynı karaktere sahip, kıta kenarlarındaki faylarda da yok. San Andreas fayında 1906'da San Francisco depremi var, bütün şehir yıkılmış 8.3 büyüklüğünde. O dönemdeki yapıların da mimari durumlarına bakarsanız yıkım var ama ölüm yok. Böyle büyük bir depremin ikincisi yok.
YIKIMI ALÜZYON ZEMİN Mİ BÜYÜTTÜ?
1939'dan sonra yaşadığımız en büyük depremi gördük. Biz kendi güncel yaşamımızda Adapazarı, Gölcük ve Düzce depremini biliyoruz. Büyük diye bunları bilirken burada bu depremle karşılaştık. Nurdağı ilçesindeki fay, sol yanal. MTA tarafından haritalanmış, herkesin kabul ettiği bir harita bu. Çok enteresandır, gri alanlar görülememiş. Çakıl, kum, kil alüvyon zemin. Karmakarışık akarsuların getirdiği, fayların da üzerini örttüğü genç oluşumlar.
DEPREMİN YIKICILIĞININ BİR NEDENİ DE 5 BÜYÜK DEPREM: "PEŞ PEŞE GELDİ"
Son sismik aktivitelerde. 1300 küsür tane artçı 4 gündür devam ediyor. 5 tane büyük deprem oldu burada, bizim kaybımız bundan oldu. Herkes yataklarında 04.00 saatinde yakalandı. Yıkılan binalar yıkılıyor. Bütün görüntüler, sonraki servis edilenler hep 2. Depremde artçılarda yıkılan depremler.
Evlere geçtiklerini tahmin ediyorum. 9 saat var o arada, vatandaşımız bir röportajda ofisine gidiyor döndüğünde evi yıkılmış tüm ailesi içerde. Bizim bilançomuzu artıran etkenlerden birisi. Ölüdeniz ve Doğu Anadolu fayı ve kolu Kahramanmaraş fay zonu üzerinde ilerliyor. Çok büyük bir alan. Buralarda da var aslında ama Kandilli ülke dışında olduğundan vermez. Buralarda da var muhtemel. Sismik aktivite devam ediyor. 1.5 sene kadar bunu yaşayacağız. 6.6 6.3'lük orta büyüklükte depremler de var ki ağırları yıktı, ortaları ağıra çevirdi. 5 büyük deprem peş peşe geldi.
5.0'lık bir deprem olmuş bugün. Bu da oradaki hasarlı yapıları yıkabilir. Dünya tarihi ve Türkiye tarihinde böyle bir depremi hiç yaşamadık.
"KAHRAMANMARAŞ TAMAMEN ALÜVYON ZEMİN ÜZERİNE KURULU"
7.7'lik deprem Ölüdeniz fayında olduğu için kuzeyinde gerçekleşti. Deprem lokasyonu Doğu Anadolu fayında değil. Buradan ikinciye geçiş yaptı. Buradan Doğu Anadoluya geçiş yaptı 7.6. sonrasında buralarda da depremler meydana geldi. Bütün yıkılan evler bu alüvyonun içerisinde. Kahramanmaraş tamamen alüvyon zeminin üzerine kurulu. Neden alüvyonun üzerinde dersek de en son 1795 1872 200 250 senelik bir periyot var. Stres birikmiş, çünkü Arap plakası sıkıştırıyor. Akordeon gibi buradan patlak verdi.
2020 senaryosu var Elazığ, arkasından Pötürge. Türkoğlu segmentini kırdı. Arazi verisinden bu kaç kilometre hatay'a kadar kırık var mı bilmiyoruz. Hocalarımız arazide. Kırık kaç kilometre onu da bilmiyoruz. Bundan sonraki süreçte bu stresini Kahramanmaraş sürekli hareket halinde.
"RİSKLİ YERLER HATAY, OSMANİYE, ADANA..."
Güneybatıya doğru bir stres birikecek, orayı kırmayı çalışacak. 150 kilometreden aşağı değil bu deprem. 7'den 6.5'dan sonraki depremlerde yüzey kırıkları görürüz.
Hatay, Osmaniye ve Adana bölgesi geliyor. İnşallah geç olur ya da sönümlenir. 7 ve üzerinde deprem üretme kapasitesine sahip.
Fay yolu göçertmiş, 4 metrelik bir normal bileşen kazanmış. Afrika ve Adana blokları güneye doğru hareket etti."