En doğru verileri onlar veriyor! Hayat kurtaran köpekler: Canlı ile cansız arasındaki koku farkını ayırt edebiliyorlar
6 Şubat günü 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki deprem Türkiye'ye asrın felaketini getirdi. Deprem felaketinin 3. gününde arama-kurtarma çalışmaları büyük umutlarla devam ediyor. Bu çalışmalara en sağlıklı ve doğru veriyi eğitimli arama-kurtarma köpekleri aracılığıyla sağlanıyor.
Türkiye, başta merkez üssü Kahramanmaraş olmak üzere 10 ilde şiddetli bir şekilde hissedilen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerle sarsıldı.
Türkiye'yi yasa boğan son depremlerde hem Türkiye'deki hem de Almanya, İsviçre, ABD, Yunanistan, Japonya, Almanya gibi dünyanın dört bir yanından gelen arama-kurtarma köpekleri görev alıyor.
Enkazlarda görev yapan can dostlarımıza ilişkin uzmanlar dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
'SAHADAKİ KÖPEK SAYISI 100'ÜN ÜZERİNDE'
Türkiye'nin yakın geçmişine damga vuran depremlerden sonra eğitimli arama-kurtarma köpekleri bir kez daha sahada ekiplere destek vermeye devam ediyor. 1999'da Gölcük ve Düzce'de, 2011'de Van'da, 2020'de Elazığ ve İzmir'de enkaz çalışmalarında görev yapan can dostlarımız son olarak Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 depremleri sonrasında da arama çalışmalarında görev yapıyor. AKUT ve AFAD haricinde yurt dışından Türkiye'ye yardım için başka ülkelerden gelen yardım ekiplerinin köpekleri de sahada yer alıyor.
CANLI İLE CANSIZ ARASINDAKİ KOKU FARKINI AYIRT EDEBİLİYOR
Köpeklerin enkaz altındakileri nasıl bulabildiği birçok kişi için merak konusu. Veteriner, İç Hastalıkları ve Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. Tamer Dodurka arama-kurtarma köpeklerinin enkaz altında kalanları bulmak konusunda ciddi eğitimler aldığını belirterek, "Aldıkları eğitimlerle canlı ve cansız insan bedenine ait koku duyuları geliştiriliyor. Bu sayede de doğru tespitte bulunabiliyorlar" diye konuştu.
AKUT Koordinasyon Sorumlusu Mustafa Aygün, arama-kurtarma köpeklerinin enkazda daha sağlıklı sonuçlar verebilmesi için çevredeki kalabalığın uzaklaştırılması gerektiğine dikkat çekti. Yani enkazda canlı insan dokusunun yaydığı kokunun arama-kurtarma köpekleri tarafından daha sağlıklı ölçülmesi için enkaz çevresinde başka insanlara ait kokuların olmaması daha iyi sonuçlar sağlıyor.
BULUNCA OTURARAK YERİNİ GÖSTERİYOR
Enkaz altındaki vatandaşlara ulaşmak için en pratik yöntemin hâlâ köpekli aramalar olduğunu belirten Mustafa Aygün, canlı ve ceset arayan köpeklerin yanında ses kayıt cihazlarının da belirli tekniklerle kullanıldığını kaydetti. Aygün, kurulan ses sistemlerinin verdiği uyarıyla en çok ses gelen alana yoğunlaşıldığını ve tam noktaların belirlenmesi için köpeklerin devreye girdiğini ifade etti.
Ayrıca köpeklerin canlı dokuların kokusunu almasıyla tespit ettikleri noktaya oturarak enkazda kalanların yerini ekiplere gösterdiğini belirten Aygün, teknolojik cihazlara nazaran köpekle yapılan aramalarla hâlâ daha sağlıklı veriler elde edildiğini sözlerine ekledi.
'YAKLAŞMAKTAN ÇEKİNİYORLARDI AMA...'
2011'de Van'da yaşanan 7.2 büyüklüğündeki depremde yaşadığı bir anıyı anlatan Prof. Dr. Tamer Dodurka da depremde enkaz altında kalan kişilerin eğitimli köpeklerin desteğiyle kurtarıldığını belirtti. Prof. Dr. Dodurka, "Bölgedeki çoğu insan köpeklere yaklaşmaktan kaçınıyordu. Ancak köpekler her kurtarma yaptığında onlara derin bir sevgi beslemeye başladılar, bu da bizim içimizi ısıttı" diye konuştu.
7-8 YIL SAHADA GÖREV YAPABİLİYORLAR
Türkiye'de her yıl arama-kurtarma köpekleri çeşitli standartlara göre seçiliyor ve sertifikalanarak deprem, çığ ve çeşitli afetlerde kullanılmak üzere 2 yıl boyunca eğitiliyor.
AFAD, 40'a yakın köpekle kurulan arama-kurtarma köpeğiyle kurulan ağını genişletirken, en fazla arama-kurtarma köpeğine sahip olan ülke ise 200 bin ile Almanya.
Eğitimlere başlamak için en az 18 aylık olması gereken köpekler, 7 ila 8 yıl sahada destek amaçlı kullanılabiliyor.
Enkaz alanlarında hayat kurtaran eğitimli köpekler kısa süre içinde önemli veriler topluyor, 30-40 dakika canlı dokuların kokusunu araştırdıktan sonra uzun süreli dinlenmelere ihtiyaç duyabiliyorlar. Ancak teknolojik cihazların gösteremediği önemli noktaları, köpekler burunlarıyla tespit ederek enkazdakilere daha hızlı ulaşımı sağlıyor.