Dünyanın gözü Tahran’daki üçlü zirvede! Savaş sonrası ilk | Başkan Erdoğan İran Cumhurbaşkanı Reisi ile görüştü
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın resmi törenle karşılandığı Sadabad Sarayı'nda İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile yaptığı görüşme sona erdi. Başkan Erdoğan, daha sonra İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ile bir araya geldi. Türkiye ve İran heyetleri arasında anlaşmalar imzalandı. Ortak basın toplantısında açıklamalarda bulunan Başkan Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacminde yeni hedefin 30 milyar dolar olduğunu belirtti. Öte yandan dünya basını, Başkan Erdoğan’ın bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile gerçekleştireceği zirveye odaklandı..
Türkiye'nin aktif şekilde yürüttüğü ve küresel krizlerin çözüm noktasında oynadığı kilit rol, dünya basını tarafından yakından izlenmeye devam ediyor.
Bu hafta yine Türkiye'nin diplomasi trafiği yoğun olacak.
İMZALAR ATILDI
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi huzurunda iki ülke arasında 8 anlaşma imzalandı.
Sadabad Sarayı'nda düzenlenen Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin 7'nci Toplantısının ardından anlaşmaların imza törenine geçildi.
Bu kapsamda, "Türkiye ile İran Arasında Kapsamlı Uzun Vadeli İşbirliği Anlaşması", "Türkiye Dışişleri Bakanlığı ile İran Dışişleri Bakanlığı Arasında Diplomatik Arşiv Alanında İşbirliği Konusunda Mutabakat Zaptı", "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma", "Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile İran İslam Cumhuriyeti Spor ve Gençlik Bakanlığı arasında Gençlik ve Spor Alanında İşbirliği Eylem Planı", "Türkiye Cumhuriyeti Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile İran Küçük Sanayi ve Endüstri Parkları Kurumu (ISIPO) arasında 7 Nisan 2015'te imzalanan Mutabakat Zaptının tamamlayıcısı hükmünde Eylem Planı", "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) ile İran İslam Cumhuriyeti Standartlar ve Endüstriyel Araştırma Enstitüsü Ulusal Metroloji Merkezi Arasında Mutabakat Zaptı", "İran İslam Cumhuriyeti Yayın Kurumu (IRIB) ile TRT Arasında İşbirliği Protokolü" ve "Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve İran Yatırım, Ekonomik ve Teknik Destek Kurumu Arasında Yatırım Tanıtım Faaliyetlerinde İşbirliği Konusunda Mutabakat Zaptı" imza altına alındı.
Anlaşmalar, Türkiye adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğlu, İran tarafından ise İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Çalışma Bakanı Vekili Muhammed Hadi Zahidivafa, Spor ve Gençlik Bakanı Sayyid Hamid Reza Sajjadi, Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Reza Fatemi Amin, Milli Standartlar Kurumu Başkanı Mahdi Eslampanah, İran Yayın Kurumu Başkanı Peyman Jebeli ve İran Yatırım, Ekonomik ve Teknik Destek Kurumu Başkanı Ali Fekri tarafından imzalandı.
İmza töreninin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Konya'da yapılacak İslami Dayanışma Oyunları için İran Cumhurbaşkanı Reisi'ye davetiye iletti.
ORTAK BASIN TOPLANTISI
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin açıklamaları şöyle:
Bu ziyaret şüphesiz ki dönüm noktası olacaktır. Toplantılarımızda iki ülkenin ekonomik ve ticari konular başta olmak üzere ikili ilişkileri geliştirme konusunda irademizi ortaya koyduk. İki ülkenin potansiyeline göre ticaret hacmi çok düşük. İki ülkenin de iradesi ile 30 milyar dolar hedef belirledik. Bu da mevcut ticaretin 3 katına çıkacağı anlamına gelmektedir.
İki ülkede bilgi ve teknoloji şirketlerinin kurulması müzakere konularımızdan biriydi. İki ülke arasında doğal gaz ihracatı konusunda bulunan 25 yıllık anlaşmanın uzatılması konuşuldu. Bugünkü toplantılarımızda yatırımların geliştirilmesi konusu da ele alındı.
İşte Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarından derlenenler;
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-İran-Rusya üçlü zirvesine ilişkin, "Astana sürecini yeniden bir değerlendirme, Astana sürecini yeniden ayağa kaldırma durumu olacaktır." dedi.
Erdoğan, Sadabad Sarayı'nda, Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi 7. Toplantısı'nın ardından İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile düzenlediği ortak basın toplantısında, dar kapsamlı ve heyetler arası toplantılarda gerçekleştirdikleri istişarelerin iki ülke ilişkilerine yeni bir ivme kazandıracağına inandığını belirtti.
Reisi'nin ortaya koyduğu İran'ın komşularla ilişkilerinin geliştirilmesi vizyonunu çok değerli bulduğunu ifade eden Erdoğan, siyasi, askeri, ekonomik, ticari, kültürel alandaki etraflıca görüşmeleri gerek ilgili bakanların gerekse kendilerinin ifade etme fırsatı bulduklarını söyledi.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN 30 MİLYAR DOLAR VURGUSU
İki ülkenin daha önce 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma hedefinin olduğunu anımsatan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Maalesef Kovid-19 salgını sebebiyle ciddi manada gerilemeyle karşı karşıya kaldık. Şu an itibarıyla 7,5 milyar doları yakaladık. İnanıyorum ki iki ülkenin kararlı yürüyüşüyle biz 30 milyar dolara yine ulaşacağız. Savunma sanayinde atacağımız adımlarla bu süreci hızlandırmamız mümkün. Gerek petrol gerek doğal gaz alanında atılacak adımlarla da bu hızlanabilir. Türkiye olarak bildiğiniz gibi özellikle savunma sanayinde ciddi bir sıçramamız mevcut. Bu konudaki dayanışmamızı çok ama çok önemsiyorum."
Cumhurbaşkanı Reisi'nin ifade ettiği gibi terörle mücadelelerinin büyük bir önem taşıdığına dikkati çeken Başkan Erdoğan, şunları kaydetti:
"PJAK, PKK, PYD, YPG, FETÖ terör örgütleri, her iki ülkenin de ciddi manada baş belasıdır. Bildiğiniz gibi biz bunları artık NATO sözleşmesinin içerisine de soktuk. Çünkü, bunlar hangi ülkede olursa olsun o ülkenin huzurunu kaçıran baş belalarıdır. Dolayısıyla bunlarla, dayanışma içinde bir mücadeleyi sürdürmemiz gerekiyor."
Başkan Erdoğan, bugün Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi 7. Toplantısı'nın dışında önemli bir toplantıyı daha gerçekleştireceklerini anımsattı.
Astana üçlüsü olarak liderlerle bir araya geleceklerini anlatan Erdoğan, şunları söyledi:
"Gerek Sayın Putin gerek şahsım gerekse Sayın Reisi bir araya gelerek gelişmelerin son halini masaya yatırmış olacağız. Astana sürecini yeniden bir değerlendirme, Astana sürecini yeniden ayağa kaldırma durumu olacaktır. Bu vesileyle tüm bakan arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum. Aralarındaki mutabakatı, dayanışmayı devam ettirmelerini özellikle kendilerinden rica ediyorum."
BAŞKAN ERDOĞAN RESMİ TÖRENLE KARŞILANDI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, ziyarette bulunduğu İran'da, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi tarafından resmi törenle karşılandı.
Başkan Erdoğan'ı, Sadabad Sarayı'ndaki tören alanına gelişinde Reisi karşıladı. Başkan Erdoğan ile Reisi'nin tören alanındaki yerlerini almalarının ardından, iki ülke milli marşları çalındı.
Tören kıtasını selamlayan Erdoğan ve Reisi, daha sonra tokalaşarak gazetecilere poz verdi.
Törende, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da hazır bulundu.
Başkan Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Reisi, daha sonra baş başa gerçekleştirecekleri görüşmeye geçti.
GÖRÜŞME SONA ERDİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile bir araya geldi.
Sadabad Sarayı'nda gerçekleşen görüşme, yaklaşık 1 saat 30 dakika sürdü.
Basına kapalı görüşmede, iki ülke heyetleri de hazır bulundu.
BAŞKAN ERDOĞAN HAMANEY İLE BİR ARAYA GELDİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyarette bulunduğu İran'da, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ile bir araya geldi.
Hamaney'in ofisinde basına kapalı gerçekleşen görüşme, yaklaşık 40 dakika sürdü.
Dünyanın gözü bugün İran'ın başkenti Tahran'da olacak. BaşkanRecep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi bir araya gelecek.
Yarın ise İstanbul'da küresel tahıl krizi için Türk ve Rus heyetleri görüşecek. Dünya basını Tahran'da bugün gerçekleştirilecek olan üçlü zirveye odaklanmış durumda.
SAVAŞ SONRASI İLK
Ortadoğu'da yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülen süreçte Tahran'daki görüşmenin ana gündeminde Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine olası operasyonu, sığınmacıların geri dönüşü ve anayasal geçiş süreci yer alıyor.
Fransa merkezli AFP ajansı, İran'daki zirvede tarafların ayrıca ikili görüşmeler de yapacak olmasına dikkat çekti. Bu görüşmelerde de Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin'in Ukrayna Savaşı'ndan bu yana ilk kez yüz yüze geleceklerinin altı çizildi.
Al Jazeera'daki geniş haberde de görüşmelerde özellikle Suriye konusunda önemli kararların beklendiği kaydedildi. Öte yandan üçlü zirve öncesinde İran'dan bölgesel krizlerle ilgili de bir açıklama geldi.
RİYAD AÇIKLAMASI
İran Dış Politikalar Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harazi, bölgedeki krizlerin tek çözümünün diyalogdan geçtiğini belirterek, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın katılımıyla bu yönde bir girişim başlatılması çağrısı yaptı.