Başkan Erdoğan'ın Afrika açılımından dev katkı! Afrika'nın büyüyen gücü Türkiye | 1 yılda 8 katlık artış

Giriş: 06.07.2022 11:11

ABONE OL

Başkan Erdoğan’ın Afrika açılımından dev katkı! Afrika’nın büyüyen gücü Türkiye | 1 yılda 8 katlık artış

Başkan Erdoğan'ın hamlesiyle başlayan Afrika açılımı, Türkiye'yi bölgede Çin, Rusya ve ABD'nin rakibi haline getirdi. Türkiye son 1 yılda 8 katlık ticaret hacmi artışı yakalarken, birçok ülkenin askeri alandaki gelişmlerine de dokundu. Afrika'daki istikrarı destekleyen Türk askeri, pazardaki gücün artmasını da sağladı. 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi ile ATAK ve EJDER gibi önemli savunma sanayi ürünlerinin de önü açıldı.

Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki savunma sanayisi alanındaki iş birliklerini ve ticaret anlaşmaları her geçen gün etkisini artırıyor. Türk askeri Afrika'nın savunmasındaki kalkan olurken, şirketler de ülkelerde çalışmalarına hız verdi. Hükümetler arasındaki anlaşmalar etkisini gösterdi ve ticaret hacimleri hedeflenen rakamlara ulaştı.

Başkan Erdoğan'ın hamleleri sonrasında Afrika'da yükselen güç haline gelen Türkiye, Çin, ABD ve Rusya'nın rakibi oldu.

1 YILDA 8 KATLIK ARTIŞ

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı ile "Afrika açılımı" başlatıldı. Başkan Erdoğan ve bakanlar arka arkaya Afrika ülkelerine giderek ilişkilerin gelişmesini sağladı. Türk savunma sanayii son yıllarda büyük bir başarı öyküsü yazarken, Afrika'da da önemli bir açılım gerçekleştirdi. Geçen yıl savunma sanayiinin toplam cirosu 10 milyar doları bulurken Afrika ülkelerine satışlar bir yılda 8 kat arttı.

Şimdi de ATAK helikopterleri Afrika semalarında uçmaya hazırlanıyor. Geçen günlerde TBMM Dışişleri Komisyonu'nda Afrika ülkeleri ile yapılan anlaşmalar ele alınırken, Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran önemli bilgiler paylaştı. Kıran, Afrika'daki büyükelçilik sayısının 44'e ulaştığını bildirdi.

Kıran yaptığı açıklamada, "Temsilcilik ağımız siyasi, kültürel, insani bağlarımızı pekiştirdiği gibi ikili ticaretimizin artmasına da katkıda bulunuyor. Afrika'yla ticaret hacmimizin 2003 yılında 5 milyar dolar seviyesindeyken bugün 35 milyar dolara yükselmesi bunun bir göstergesi. Üstlendiğimiz projelerin 80 milyar dolara, yatırımlarımızın 6 milyar dolara ulaşması Afrika'da kazan kazan anlayışıyla rekabetçi bir konumda yer almamızı sağlıyor." ifadelerine yer verdi.

AFRİKA PAZARININ YÜKSELEN AKTÖRÜ TÜRKİYE OLDU

Türkiye'nin 2020'de Afrika'ya gerçekleştirdiği savunma ihracatı toplam savunma ihracatı içinde yüzde 9.2 paya sahipti. Yani 2.2 milyar dolarlık savunma ve havacılık ihracatının 82.9 milyon doları Afrika'ya gerçekleşti. Afrika'ya yönelik Türkiye'nin ihracat faaliyetlerinin artarak devam etmesi ve Afrika ülkelerinin artan ilgisi bu pazarın potansiyelinin yüksek olduğunu gösteriyor.

2021'in henüz ilk 10 ayında sektörün, önceki yılın aynı dönemine kıyasla 6 kat artışla, bölge pazarına 288 milyon 439 bin dolar ihracat gerçekleştirmesi, bu durumu destekler nitelikte.

Sektör firmaları başlangıçta Afrika pazarına küçük iş payları ile giriyordu. Bu durum ilk defa taktik tekerlekli zırhlı araçların ihracı ile aşılmaya başlandı. Takip eden süreçte sürekli satma yönünde bir istikrar yakalandı ancak bu defa çeşitlendirme sorunu ile karşılaşıldı.

Tam bu noktada günümüzde bölge ülkelerine yüksek teknoloji sistemlerin ihracatına yönelik faaliyetler söz konusudur. Özellikle Bayraktar TB2 SİHA maliyet/etkinlik ve yüksek fiyat/performans oranıyla beraber Afrika'da talep görmektedir. Ayrıca silahlı drone sistemlerine ve modern deniz platformlarına yönelik bölge ülkelerinin ilgisi ve talebi de mevcuttur.

19 ÜLKEDE ATEŞELİK

Türkiye'nin Afrika'nın 19 ülkesinde açtığı askeri ataşelikler ile güvenlik alanında iş birliği için çalışmalar yürütüyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bünyesinde Türk askerleri, 2016 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Mali Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu (MINUSMA) kapsamında Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde barış ve istikrarın sağlanması amacıyla görev yapıyor.

Türkiye, 2017'de yurt dışındaki en büyük askeri eğitim merkezi konumunda olan Somali Türk Görev Kuvveti Komutanlığını kurdu. Bu komutanlıkta Somali ordusunun omurgasını teşkil edecek subay ve astsubay yetiştiriliyor.

"Nijerya Federal Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gençlik Alanında İşbirliği Anlaşması" ile "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Arasında Siyasi İstişare Mekanizması Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı" da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Nijerya Dışişleri Bakanı Geoffery Onyeama tarafından imzalandı.

"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Nijerya Federal Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması" ise Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ile Nijerya Dışişleri Bakanı Geoffery Onyeama tarafından imza altına alındı.

SOMALİ İLE YENİ SÜREÇ! İSTİKRARI DESTEKLEYEN GÜÇ: TÜRK ASKERİ

Türkiye, 20 yıldır süren iç savaş sonunda tüm devlet kurumlarına varıncaya kadar harabeye dönen Somali'yi yeni baştan inşa ediyor.

Esasen Türkiye, 1990'lı yılların başında iç savaş ve kıtlığın vurduğu Somali'ye insani yardımların ulaştırılması ve barışın korunması amacıyla BM Gücü kapsamında asker gönderdiğinden beri ülkenin gelişimini için çalışıyor.

Somali, 1950'deki Kore Savaşı'ndan sonra Türk askerinin görev yaptığı ikinci ülke.
Türkiye, ülkeye ilk olarak 1993'te asker gönderdi.

Somali'de düşmanlıkların durdurulması ve insani yardım harekâtı için güvenli ortam sağlanması maksadıyla BM Güvenlik Konseyi kararıyla "Birleşik Görev Kuvveti" adı altında icra edilen insani yardım ve barışı koruma harekâtına 2 Ocak 1993-22 Şubat 1994 döneminde bir mekanize bölükle katılan Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), bir dönem Barış Gücü'nün komutanlığını da yaptı.

14 DEVLET TÜRKİYE'DEN MUHTELİF SİLAH VE ASKERİ ARAÇ İTHAL ETTİ

2020'de Türkiye'den Afrika'ya yaklaşık 83 milyon dolarlık savunma sanayii ürünü ihraç edilirken, bu rakam, bir yıl gibi kısa bir süre zarfında 288 milyon doların üzerine çıktı. Afrika devletlerinin neredeyse yarısı Türkiye ile savunma sanayii iş birliği anlaşması imzalarken, şu ana kadar 14 devlet (Burkina Faso, Cezayir, Çad, Fas, Gana, Kenya, Mali, Moritanya, Nijer, Nijerya, Senegal, Somali, Ruanda ve Uganda) Türkiye'den muhtelif silah ve askeri araç ithal etti. 2021'de İstanbul'da düzenlenen 15. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'na Afrika'dan çok sayıda bakanın iştirak etmesi, Afrika devletlerinin Türk savunma sanayii ürünlerine her geçen gün daha fazla rağbet ettiğini gösteriyor. Söz konusu fuarda Güney Afrika Cumhuriyeti'nden Africa Defence Group ile Atlantis Group yer alırken, Türk firmaları da Afrika'daki savunma sanayii fuarlarına katılarak kendilerini tanıtma çabalarını sürdürüyor.

TÜRKİYE, RUSYA ÇİN VE ABD'YE RAKİP OLDU

Afrika devletlerinin ana silah tedarikçileri Rusya, Çin, Fransa ve ABD'dir. Kıta genelinde bilhassa Rusya'nın askeri etkisi giderek artıyor. 2021'de Afrika devletlerinin toplam savunma harcamaları 60 milyar doları bulurken Afrika'ya yönelik Türk savunma sanayisi ihracatının 288 milyon dolar olduğu düşünülürse Türkiye'nin bu pazardaki payının henüz yüzde 0,5 seviyesinde olduğu görülür. Bununla beraber, birçok Afrika devletinin güvenlik ortaklarını ve silah tedarikçilerini çeşitlendirme yönünde bir irade ortaya koyduğu bilinmektedir. Bu nedenle Afrika silah pazarında yukarıda sıralanan ana tedarikçilerin dışında Almanya, İngiltere, İtalya, İsrail, Ukrayna, Sırbistan, Litvanya, İran, Kuzey Kore vb. geniş bir tedarikçi yelpazesi göze çarpmaktadır.

AFRİKA'DA SAVUNMA GEREKSİNİMİ ARTIYOR

Türkiye-Afrika savunma ilişkilerindeki canlanma, Afrika devletlerinin egemenliğini ve güvenliğini tehdit eden çatışmaların son 20 yıl zarfında yoğunluk kazanmasıyla bağlantılıdır. Cezayir ile Fas arasında Batı Sahra meselesi üzerinden yürütülen bölgesel jeopolitik rekabet, Etiyopya'da Tigray meselesi nedeniyle yaşanan iç çatışma ve Nil Nehri üzerindeki baraj inşasından ötürü Mısır ile gerilen ilişkiler, Kenya ve Somali'de devam eden El-Şebab tehdidi, başta Mali olmak üzere Sahel bölgesinin genelinde El-Kaide bağlantılı grupların artan saldırıları, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde iç savaşın devam eden etkileri, Kamerun'da şiddetle bastırılmaya çalışılan Ambazonya ayrılıkçılığı, Nijerya'da kanlı eylemlerini sürdüren Boko Haram örgütü, Uganda'da son aylarda yaşanan bombalı saldırılar ve Mozambik'e kadar ulaşan DEAŞ tehdidi, son dönemde Afrika'da güvenliği tehdit eden çatışmalardan bazıları.