Son dakika: Dünyanın gözü İstanbul'da! Rusya-Ukrayna müzakere heyetleri Dolmabahçe'de bir araya geldi: Türkiye de garantör olsun
Son dakika haberi... Dünyanın gözü kulağı İstanbul'da yapılacak müzakere görüşmelerinde. Ukrayna ve Rusya heyetleri bugün Dolmabahçe Sarayı’nda bir araya geldi. Görüşmeler öncesi heyetlere hitap eden Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "Bir an önce barışın sağlanması herkesin faydasına olacaktır. Dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeleri haberleri bekliyor. İşinizi kolaylaştıracak her türlü katkıya hazırız." ifadelerini kullandı. Yaklaşık 4 saat süren heyetlararası görüşme sona erdi. Toplantıya ilişkin açıklama yapan Ukrayna heyeti, "Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz" dedi.
İstanbul Dolmabahçe'de gerçekleştirilen Rusya ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşme sona erdi. Rusya ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşme yaklaşık 4 saat sürdü. Görüşmenin saat 14.00 itibariyle sona erdiği öğrenildi. Ukrayna ve Rusya heyeti, Rusya-Ukrayna müzakere heyetlerinin toplantısına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde açıklama yaptı.
UKRAYNA'DAN İLK AÇIKLAMA: TÜRKİYE DE GARANTÖR OLSUN
Ukraynalı müzakere heyeti görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz. Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı. Tabi ki işin hukuki boyutunu başka bir arakdaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için önemlidir. Bunlar Ukrayna'nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO'nun 5. maddesine benzer olmasını istiyoruz" dedi.
Ukraynalı müzakere heyetinin temsilcileri sözlerine şöyle devam etti:
ANLAŞMA OLURSA GARANTÖR ÜLKELER TARAFINDAN İMZALANACAK
"Gerçekten şunu çok iyi anlamamız gerekiyor. Öcelikli olarak bir referandum gerçekleştirilmesi gerekecek. Vatandaşlar önce sesini duyuracak. Sonra garantör ülkelerin parlamentoda onaylanması gerekecek. Müzakareler sürereken askeri güç kullanılmaması konusunda da ayrı bir müzakere gerekecekttir. Tabi ki burada tıkanık konular büyük ölçüde çözülmemiş görünüyor. Manipülasyonlara izin verilmemesi lazım. Sosyal medyada dezenformasyon görüyoruz. Bunun geçerli bir döküman olabilmesi için öncelikle anlşamaya varılması gerekiyor. Çünkü Viyana Sözleşmesi'ne hepimiz tarafımız. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli mekanizmaların harekete geçirilmesi gerekecek. Olası bir anlaşma olursa, Rusya'ya bunu ileteceğiz. Anlaşma olursa garantör ülkeler tarafından imzalanacak.
NATO'YA GİRMEYECEĞİZ AMA AB'YE GİRMEMİZ ENGELLENEMEZ
Garantör ülkeler bunu imzalayacak olursa Rusya'ya ile yapılacak olan anlaşmada taraf olacaklar demektir. Bu durum işgal altındaki bölgelerde askeri güç kullanılmasını içermeyecek. NATO'ya girmeyeceğiz ama AB'ye girmemiz engellenemez."
RUS HEYETİNDEN AÇIKLAMA
Rus heyeti tarafından yapılan açıklamada ise şunlar denildi:
"Ukrayna'nın önerilerini Putin'e ileteceğiz. Bazı maddelerde uzlaştık, detayları konuşacağız. Uzlaşılan konuları Dışişleri Bakanları detaylandıracak."
BAŞKAN ERDOĞAN HEYETLERE SESLENDİ
Rusya ve Ukrayna arasındaki müzakereler İstanbul'a taşınırken tarihi barış görüşmesinin adresi Dolmabahçe'deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi oldu. Dünyanın gözü Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında bugün yapılan toplantıya çevrildi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Rusya ve Ukrayna heyetlerine toplantının açılışında konuştu.
Başkan Erdoğan, konuşmasının başında böylesine kritik bir dönemde heyetleri misafir etmekten, barışı tesis etme yolundaki gayretlerine katkı sağlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Toplantıların ve yapılacak görüşmelerin, Ukrayna ve Rusya ile bölge ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını dileyen Başkan Erdoğan, "Liderlerinizin talimatları doğrultusunda yürüttüğünüz müzakere süreci, barışa dair ümitleri yeşertmiş, tüm dünyayı heyecanlandırmıştır. Görüşmeleri bu kapsamda canıgönülden destekliyoruz" ifadesini kullandı.
Heyetlerin ülkeleri adına büyük bir gayret gösterdiğini ve göstermeye de devam ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna ve Rusya heyetlerini tebrik etti.
"BİR AN ÖNCE ATEŞKESİN VE BARIŞIN SAĞLANMASI HERKESİN FAYDASINA OLACAKTIR"
Başkan Erdoğan, beşinci haftasına giren çatışmaların, dost ve komşu olarak kendilerini derinden üzdüğünü ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: "Krizin başladığı ilk günden itibaren tırmanmanın önüne geçilmesi amacıyla her düzeyde samimi gayret sarf ettik. Aramızdaki komşuluk, dostluk, insani yakınlık, özellikle bu hukukun gereğini yerine getirmeye çalıştık. Şahsen, kıymetli Devlet Başkanlarınız başta olmak üzere pek çok mevkidaşım nezdinde yoğun diplomasi mesaisi yürüttüm. Dışişleri Bakanım, Millî Savunma Bakanım, Başdanışmanım İbrahim Bey de muhataplarıyla sürekli temas hâlinde oldular. Söz sahibi olduğumuz tüm uluslararası platformlarda her iki tarafın da hakkını, hukukunu, hassasiyetlerini koruyan, kollayan, gözeten, adilane bir yaklaşım sergiledik. Bölgesinde pek çok acıya şahitlik etmiş bir ülke olarak Karadeniz'in kuzeyinde benzer bir tablonun ortaya çıkmaması için çalıştık, çabaladık."
"ADİL BİR BARIŞIN KAYBEDENİ OLMAYACAĞINA İNANIYORUZ"
Türkiye olarak barış ve istikrar için bölgede ve ötesinde sorumluluk üstlenmekten hiçbir zaman kaçınmadıklarını, kaçınmayacaklarını vurgulayan Başkan Erdoğan, "Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin yararına değildir. Ölen her insan, yıkılan her bina, refah yolunda harcanması gerekirken havaya savrulan, toprağa gömülen her kaynak, ortak geleceğimizden kopartılan bir değerdir" diye konuştu.
"DÜNYA SİZDEN MÜJDELİ HABERLERİ BEKLİYOR"
Başkan Erdoğan, bu trajediyi durdurmanın tarafların elinde olduğunu belirterek, "Bir an önce ateşkesin ve barışın sağlanması herkesin faydasına olacaktır. Artık görüşmelerden somut sonuçların alınması gereken bir döneme girdiğimizi düşünüyoruz. Gelinen aşama itibarıyla heyet üyeleri olarak sizler tarihî bir sorumluluk üstlendiniz. Tüm dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeli haberleri bekliyor. Liderlerinizin yönlendirmesiyle barışın temelini atıyorsunuz. İşinizi kolaylaştıracak her türlü katkıya biz hazırız" görüşünü paylaştı.
"SİZLERİN, BARIŞIN YENİDEN TESİSİ İÇİN İNİSİYATİF ALMAKTAN KAÇINMAYACAĞINIZA İNANIYORUM"
Bugün Özbekistan'a resmî ziyarette bulunmak üzere Taşkent'e hareket edeceğini hatırlatan Başkan Erdoğan, "Ancak Dışişleri Bakanımı ihtiyaç duymanız hâlinde sizlere gereken desteği vermesi maksadıyla İstanbul'da bırakıyorum. Her iki ülkenin meşru kaygılarını giderecek uluslararası toplumun muteber kabul edeceği bir çözüme ulaşılması mümkündür. Sizlerin, barışın yeniden tesisi için inisiyatif almaktan kaçınmayacağınıza inanıyorum" sözlerini sarf etti.
Başkan Erdoğan, Türkiye'nin görüşmelerde arabuluculuk rolünün bulunmadığını ifade ederek şunları kaydetti: "Ancak sizler talep ettiğiniz müddetçe, ihtiyaç duyduğunuz sürece kolaylaştırıcı imkânları sağlamaya devam edeceğiz. Görüşmelerde zor ve çetrefilli konuları ele aldığınızın elbette farkındayız. Bununla birlikte masadaki önerilerin ve varılacak uzlaşmanın ileride sağlanacak nihai barışın temelini oluşturacağı da muhakkaktır. Sorumluluk duygusu, özveri ve yapıcı bir anlayışla, kalıcı, hakkaniyete dayalı sürdürülebilir bir çözüme ulaşabileceğinize eminim. Sizlerin müzakerelerde sağlayacağınız ilerleme bir sonraki aşama olan liderler düzeyindeki teması da mümkün hâle getirecektir. Böyle bir görüşmeye de ev sahipliği yapmaya hazırız. Sizlerin burada bir araya gelmesi bile dünyada ve ülkelerinizde başlı başına bir umut sebebidir. Barışa giden yoldaki gayretlerinizin hayırlı neticelere dönüşmesini temenni ediyorum. Her biri değerli birer dostum olan devlet başkanlarınıza en kalbi selamlarımı iletmenizi sizlerden istirham ediyorum. Yürüteceğiniz müzakerelerde hepinize başarılar diliyorum."
TARİHİ GÖRÜŞME YAKLAŞIK 4 SAAT SÜRDÜ
Rusya ve Ukrayna heyetleri bu sabah Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde bir araya geldi. Saban 10.00 sıralarında başlayan toplantıda ilk olarak heyet başkanları görüştü. Verilen molanın ardından heyetler arası görüşmeye geçildi. Rusya ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşme yaklaşık 4 saat sürdü. Görüşmenin saat 14.00 itibariyle sona erdiği öğrenildi.
YOĞUN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
Dün İstanbul'a gelen heyetler, bugün saat 09.00 gibi kaldıkları otellerden ayrılarak Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi'ne geldi. Heyetlerin bir araya gelmesinin ardından Başkan Recep Tayyip Erdoğan da buraya gelerek iki ülkenin temsilcilerine hitap etti. Erdoğan, konuşmasının ardından çalışma ofisinden ayrılırken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu müzakere masasındaki heyetlere eşlik etti. Öte yandan görüşmelerin yapılacağı yerde yoğun güvenlik önlemleri alındı.
DÜNYA BASINI DOLMABAHÇE'YE AKIN ETTİ
Toplantıya yerli ve yabancı basın mensupları ilgi gösterdi. Görüşmeleri çok sayıda yabancı gazeteci de takip ediyor.
BAŞKAN ERDOĞAN DA HEYETLERLE BİR ARAYA GELDİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleşmesi planlanan toplantı öncesi Rusya ve Ukrayna heyetleriyle bir araya gelerek kısa bir görüşme yaptı.
Heyetler arası toplantı basına kapalı gerçekleşiyor. Müzakereler iki gün sürecek.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yaptıkları telefon görüşmesinde, Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin bir sonraki toplantısının İstanbul'da yapılması konusunda mutabık kalmıştı.
UKRAYNA: AZAMİ TALEBİMİZ KALICI ATEŞKES
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, yerel televizyonların ortak yayınında yaptığı konuşmada İstanbul'da yapılacak Rusya-Ukrayna müzakerelerini değerlendirdi.
Kuleba, "Devlet başkanımız heyetimize çok net talimatlar verdi. İnsanlar, toprak ve egemenlik üzerine pazarlık yapmayacağız. Pozisyonumuz beton gibi serttir ve uluslararası hukuktan, Ukrayna ordusundan, Rusya'ya uygulanan uluslararası yaptırımlardan, savunmamız için Ukrayna'ya aktarılan ve aktarılmakta olan silahlardan güç almaktadır." dedi.
Ukrayna'nın tarafının kilit talepleri konusunda da konuşan Kuleba, "Türkiye'deki müzakerelerde asgari talebimiz insani sorunların çözümü, azami talebimiz ise ateşkes ve bunun için sürdürülebilir anlaşmanın sağlanması olacaktır." bilgisini verdi.
Kuleba, Türkiye'deki müzakerelerde referandum konusunun konuşulmayacağını, bunun Ukrayna'nın iç meselesi olduğunu kaydetti.
MÜZAKERE BAŞLIKLARI
Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde ele alınması beklenen başlıklar ise şu şekilde;
1) TOPRAK
Müzakerelerdeki en zorlu başlık. Donbas yani ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk'tan oluşan bölgedeki, Rusya destekli ayrılıkçılar iki yerde de bağımsız Cumhuriyet ilan etti, Rusya tanıdı. Moskova geçen hafta Donetsk'in yüzde 54'ünü, Luhansk'ın yüzde 93'ünü ele geçirdiğini ilan etti. Zelenski önceki gece Donbas'ta çözüm istediğini söyledi.
2) TARAFSIZLIK
Ukrayna'nın tarafsızlığı, Rusya'nın taleplerinin başında geliyor. Moskova, savaş öncesi Ukrayna'nın hiçbir zaman NATO'ya üye olmayacağına dair yazılı güvence istiyordu. Rusya, saldırının amaçlarından birini de Ukrayna'nın silahsızlandırılması olarak ilan etti. Ukraynalı yetkililer, son bir ayda ülkenin NATO'ya üye olmayacağını dile getirdi. Zelenski de önceki gece tarafsızlık konusunda müzakereye hazır olduğunu ilan etti.
3) RUSLARIN HAKLARI
Rusya'nın doğusunda Rusça konuşan bir nüfus bulunuyor. Ukrayna 2019'da çıkardığı yasayla Ukrayna dilini zorunlu hale getirmişti.Memur, asker, doktor ve öğretmen olmak için Ukraynaca konuşmak gerekiyor. Ancak, Rusça'nın statüsü Moskova'ın talepleri arasında bulunuyor. Zelenski bu başlığın müzakerelerde konuşulduğunu açıkladı.
4) "NAZİLERDEN ARINDIRMA"
Ruslar, "Azak Tugayı" gibi aşırı sağcı grupların Rusça konuşan halka "soykırım" yaptığını iddia ediyor. Ukrayna ise iddiaları kesin bir dille reddediyor. Bununla birlikte, "Nazilerden arındırma" Rusların ortaya attığı bir kavram ve "silahsızlanma" başlığıyla birlikte anılıyor.
Öte yandan, Ruslar başta Zelenski hükümetinin değişmesinden bahsediyordu. Şimdilerde Ukrayna'nın kendi ordusuna sahip olabileceğinden ancak Batılı ülkelerin silahlarına ve üslerine ev sahipliği yapmamasından söz ediliyor.