Sözcü ve Cumhuriyet gazetesinden yeni bir yalan daha! Algı operasyonları boşa çıktı! İşte gerçek
Basın İlan Kurumu (BİK), dün Cumhuriyet gazetesinde "Basın tarihine kara leke: Cumhuriyet'e 74 günlük resmi ilan cezası" başlığıyla yer alan köşe yazısındaki iddianın gerçeği yansıtmadığını bildirdi. Basın İlan Kurumu ayrıca dün Sözcü gazetesinde yayınlanan "Yargının Kusur Bulmadığı Yazı ve Haber İçin Basın İlan Kurumu Ceza Kesti" başlıklı haberin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
Basın İlan Kurumundan yapılan açıklamada, Cumhuriyet gazetesinin 27 Eylül tarihli nüshasının 1. sayfasında "74 Günlük Ağır Ceza" ve devamı 2. sayfasında "Basın tarihine kara leke: Cumhuriyet'e 74 günlük resmi ilan cezası" başlıklı Aykut Küçükaya'ya ait gerçeğe aykırı bilgiler içeren bir köşe yazısının yayınlandığı belirtildi.
Açıklamada, söz konusu yazı içeriğinde kurumdan gazeteye birbiri ardına yazılar gönderildiği, "Cumhuriyet gazetesine 74 günlük resmi ilan kesme cezasının uygulanmasına" ifadesine yer verildiği belirtilerek, Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünce gazeteye 74 günlük bir müeyyide kararı alındığına veya böyle bir kararın uygulanacağına dair herhangi bir yazı gönderilmediği aktarıldı.
195 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca, Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulunca alınan tüm müeyyide kararlarına karşı yargı yolunun açık olduğu aktarılan açıklamada, gazetelerin itirazları neticesinde mahkemeye intikal eden dosyaların mahkemenin kesin kararına müteakip uygulandığı ifade edilerek, şunlar kaydedildi:
"Yönetim Kurulumuz 13 Mayıs 2020 tarihli toplantısında, şikayet üzerine yapılan inceleme sonucunda, Cumhuriyet gazetesinin resmi ilan ve reklamlarının 35 gün süreyle kesilmesine karar vermiştir. Söz konusu karar Cumhuriyet gazetesi tarafından mahkemeye taşınmış, İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi de 18 Haziran 2020 tarihli kararıyla gazetenin itirazını kesin olarak reddetmiştir. Mahkeme kararıyla kesinleşen 35 günlük müeyyidenin 23 günlük kısmının 2021 Eylül ayında, 12 günlük kısmının ise 2021 Ekim ayında uygulanacağı gazeteye bildirilmiştir. Genel Müdürlüğümüzce Cumhuriyet gazetesine gönderilen uygulama yazısı 35 günlük müeyyideye ilişkindir. Gazeteye 74 günlük müeyyideye dair herhangi bir yazı gönderilmemiş olup, köşe yazısında geçen bu iddia gerçeği yansıtmamaktadır."
"BİK BASININ NİTELİKLERİNİ ARTIRMA VE STANDARTLARINI YÜKSELTMEYE MATUFTUR"
Başta ifade hürriyeti olmak üzere basının haber verme, aydınlatma, gerektiğinde değerlendirme yapma, eleştirme hak ve yetkisi bulunduğu, Anayasanın 26, 28, 29, 30, 31 ve 32'nci maddeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10'uncu maddesi çerçevesinde güvence altına alındığı aktarılan açıklamada, "Bütün bu düzenlemeler dikkatlice incelendiğinde sadece ifade ve basın hürriyeti değil, aynı zamanda bu hürriyetin sınırları da gösterilmiştir. Bu itibarla haber ve yazı içeriğinde hakaret, sövme, iftira veya haksız isnatta bulunulmaması gerekir. Hukuk sistemimizde basın ve yayın araçlarıyla hakaret, sövme, iftira veya haksız isnatta bulunulması halinde gerek cezai, gerekse de tazminat sorumluluğu doğabilmekte, cevap ve düzeltme hakkı prosedürü işletilebilmekte ve ayrıca Basın Ahlak Esaslarına aykırılıktan ilgili gazeteye resmi ilan kesme müeyyidesi uygulanabilmektedir." denildi.
Açıklamada, 195 sayılı Kanun ile Basın Ahlak Esaslarına riayet hususunda Basın İlan Kurumuna verilen yetkinin basının etik yönden niteliklerini artırma ve standartlarını yükseltmeye matuf olduğunu aktarılarak, şu ifadelere yer verildi:
"Basının haber verme hakkı ile kişilik hakları arasında makul bir dengenin kurulması temel bir hukuki ilkedir. Şüphesiz bu ilkeyi gözetmeyen gazeteler hakkında insan haklarına saygılı demokratik bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetinin ilgili organ, kurum ve kuruluşları Anayasa, kanun ve ikincil mevzuattan kaynaklanan görevlerini yerine getirerek bireyin onuru ve saygınlığı ile kişilik haklarını muhafaza etmek üzere gerekli iş ve işlemleri yerine getirmek durumundadır. 195 sayılı Kanun gazetelerin Basın Ahlak Esaslarına riayet edip etmedikleri hususundaki inceleme yapma görevini Kurumumuza vermiştir. Örneğin Cumhuriyet gazetesinin yaptığı bir haberin içeriğinin gerçeklere uymadığı ve yalan olduğu İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturmada ortaya konulmuş olmasına rağmen söz konusu gazetenin aynı yalan haberini defalarca yayınlaması hukuka aykırı olup birçok mahkeme kararı ile bu konuya dair tesis edilen resmi ilan kesme müeyyidesi hukuka uygun bulunmuştur. Bu köşe yazısıyla ilgili Kurumumuz her türlü hukuki yola başvuracaktır."
BASIN İLAN KURUMUNDAN SÖZCÜ GAZETESİ AÇIKLAMASI
Basın İlan Kurumundan yapılan açıklamada, Sözcü gazetesinin 27 Eylül tarihli nüshasının 1. sayfasında "Yargının Kusur Bulmadığı Yazı ve Haber İçin Basın İlan Kurumu Ceza Kesti" ve devamı 11. sayfa ile "sozcu.com.tr" internet sitesinde "Yargı Kusur Bulmadı Basın İlan Ceza Kesti" başlıklı bir haber yayınlandığı aktarıldı.
Kurumun Yönetim Kurulunun 22 Eylül 2020 tarihli toplantısında, Sözcü gazetesinin bir haberinin Basın Ahlak Esaslarını ihlali nedeniyle gazetenin resmi ilan ve reklamlarının 4 gün süre ile kesilmesine karar verildiği belirtilen açıklamada, alınan tüm müeyyide kararlarına karşı yargı yolunun açık olduğu, gazetelerin itirazları neticesinde mahkemeye intikal eden dosyaların mahkemenin kesin kararına müteakip uygulandığı ifade edildi.
Açıklamada, Sözcü gazetesinin söz konusu müeyyide kararı üzerine, İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde itiraz yoluna başvurduğu, anılan mahkemenin 31 Aralık 2020 tarihli kararı ile gazetenin itirazının kesin olarak reddedildiği aktarılarak, "Böylece Kurumumuzun tesis etmiş olduğu müeyyide işlemi hukuka uygun bulunarak kesinleşmiş, bu aşamaya kadar söz konusu karar Kurumumuzca uygulanmamış olup, yargı kararının tebliği ile birlikte işleme konulmuştur." denildi.
Haberde bahsi geçen ve BİK ile mahkemeye sunulan savunmalarda hiçbir şekilde anılmayan tazminat davası ile BİK'in Basın Ahlak Esasları dolayısıyla tesis ettiği müeyyide kararının mahkemece hakem sıfatıyla incelenmesinin hukuki esaslarının farklı olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Sözcü gazetesi Kurumumuzun tarafı bulunmadığı Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen tazminat davası neticesinde lehine sonuçlanan kararı kabul etmekte fakat Kurumumuzun müeyyide kararına karşı açtığı İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde görülen ve gazetenin aleyhine sonuçlanan kararı hiçe saymaktadır. Nitekim haberde de İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi kararından hiç bahsedilmemektedir. Belirtmek gerekir ki Kurumumuz 4 gün süre ile ilan kesme cezasını içeren müeyyide kararını İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin kesin kararı üzerine uygulamıştır.
Bir haber nedeniyle ilgili kişilerin tazminat hakkının doğmamış olması Anayasa Mahkemesinin yerleşmiş kararlarında belirtildiği üzere, basının niteliklerinin artırılması ve etik standartlarının yükseltilmesi gayesiyle yapılan Basın Ahlak Esaslarına riayet incelemesi neticesinde ilgili gazeteye bu yönde bir müeyyide uygulanamayacağı anlamına gelmemektedir. İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi de haberin veriliş biçimi ile konusu arasındaki dengenin bozulduğu, nesnellik ölçüsünün ortadan kalktığını vurgulayarak haberin Basın Ahlak Esaslarına aykırı olduğunu hükme bağlamıştır. Bütün bu gerçekler ve İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararı ortada iken söz konusu yalan haber ile Kurumumuzun hukuksuz müeyyide uyguladığı izlenimi verilmeye çalışılmıştır. Bu çarpıtma haberle ilgili Kurumumuz her türlü hukuki yola başvuracaktır."