Yerli helikopter Gökbey'in motoru başarıyla çalıştırıldı! Milli helikopter motoru TEI-TS1400'ün ikincisi de hazır
İlk yerli helikopter Gökbey için üretilen milli helikopter motoru TEI-TS1400'ten sevindiren haber geldi. Gökbey'e entegre edilecek milli helikopter motoru TS4 de başarıyla çalıştı. TUSAŞ Motor Sanayii, proje kapsamında toplam 4 motor test bremzesi kullanılacağını açıkladı.
İlk yerli genel maksat helikopteri Gökbey'e entegre edilecek milli helikopter motoru TEI-TS1400'ün ilk prototipi TS3'ün ardından TS4'ün de başarıyla çalıştırıldığı bildirildi.
TUSAŞ Motor Sanayiinden yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin ilk milli turboşaft motoru TEI-TS1400'ün geliştirilmesi amacıyla hazırlanan Turboşaft Geliştirme Projesi'nin, 8 Mart 2017'de Savunma Sanayii Başkanlığının destekleriyle resmi olarak başladığı hatırlatıldı.
Proje kapsamında çekirdek motor testlerinin tamamlandığı ve Türkiye'nin ilk turboşaft motorunun 22 Eylül 2020'de başarıyla ateşlenerek kararlı halde çalıştırıldığı belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"TEI-TS1400 motorunun ilk prototipi olan TS3 numaralı motor, 5 Aralık 2020 tarihinde Cumhurbaşkanımızın katılımlarıyla düzenlenen törenle TUSAŞ'a teslim edilmişti. TS3 motorunun tesliminin ardından çalışmalarına hız kesmeden devam eden TEI, bu motorun ikiz kardeşi olan TS4 motorunun üretim ve montajını da başarıyla tamamladı. TS4 motorunun ilk ateşlemesi ve çalıştırılması, 6 Ocak 2021 tarihinde başarıyla gerçekleştirildi. Yapılan testlerde TS4 motoru 'ground idle' güç seviyesine çıkartılarak projede önemli bir aşama kaydedildi. TS4 motorunun testleri, tamamen TEI mühendis ve teknisyenlerinin gayretiyle tasarlanıp geliştirilen yeni bir 'milli turboşaft motor test bremzesi'nde gerçekleştirilmiş olup, sertifikasyon çalışmalarının hızlı yürütülebilmesi için proje kapsamında toplam 4 motor test bremzesi kullanılacaktır."
Açıklamada, Türkiye'nin havacılık motorlarında lider şirketi TEI'nin, 2021 yılında da milli ihtiyaçlar doğrultusunda başarılı çalışmalarını ve ülkenin mihenk taşı olacak havacılık motorlarını tasarlamayı, geliştirmeyi, üretmeyi ve çalıştırmayı sürdüreceği vurgulandı.
BREMZE NEDİR?
Bremze, hava alanlarında ya da uçak motoru test atölyelerinde motorun çalıştırılarak test edildiği alanlara denir.
Motorun testinin yapıldığı alanın açık havada olması durumunda açık bremze olarak adlandırılır.
Açık bremzeler de iki tiptir. Birinci tipte, motor tamir ve test atölyelerinde, test uçaktan bağımsız halde, diğer bir deyişle uçaktan sökülmüş durumda test yapılırken ikinci tipte ise motor uçaktan sökülmeden uçak üzerinde test edilir. Hava alanlarındaki bremze alanları bu tipte yerlerdir.
Eğer motor uçak üzerinde bir açık bremzede test ediliyorsa motorun verileri uçağın göstergeleri kullanılarak tespit edilir ve değerlendirilir.