Koronavirüsünden korunmak ve bulaştırmamak için maske şart
Çin’de yayılmaya başlayan yeni koronavirüse karşı dünya genelinde önlemler alınıyor. Ölümcül virüs salgınlarından basit önlemlerle korunabiliriz: Hastalarla temastan kaçınılmalı. Eller sık sık yıkanmalı. N95 bakteri ve virüsten koruyan maske takılmalı
BAŞLARKEN...
Kuş gribi, Ebola virüsü, SARS, domuz gribi derken şimdi de Koronavirüs'ün yeni bir türü olan 2019-nCOV paniği yaşanıyor. Ülkemizde henüz bir vaka görülmemesine rağmen çeşitli önlemler alınıyor. İlk olarak 12 Aralık 2019'da tespit edilen ve başta Çin olmak üzere uzak doğu ülkelerini alarma geçiren yeni tip ölümcül koronavirüs (2019- nCOV), şu ana kadar 132 kişinin ölümüne yol açtı. İnsandan insana solunum yoluyla dağrudan bulaşması paniğin en büyük nedeni. Herhangi bir aşısı da bulunmayan bu virüse karşı tek korunma, bireysel önlemler ile alınıyor. Peki koronavirüs neden bu kadar bu kadar hızlı yayılıyor? Bizler kendimizi bu virüsten nasıl koruyabiliriz? Bağışıklık sistemimizi hangi besinler ile güçlendirebiliriz? Seyahate çıkmak zorunda olanlar nelere dikkat etmeli? Tüm bu soruların yanıtları yazı dizimizde...
Çin'de başlayan ve dünyaya hızla yayılmaya başlayan yeni tip koronavirüs salgını, ölümcül virüslere karşı ne önlemler almamız gerektiğini gündeme getirdi.
Medipol Üniversite Hastanesi'nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, koronavirüs ile ilgili şu bilgileri verdi: "Son zamanlarda koronavirüs enfeksiyonun yaptığı 3 ayrı hastalık var; MERS-CoV, SARS ve Koronavirüs 2019-nCOV dediğimiz yeni virüs... MERS-Cov; en fazla öldürücülüğü olan virüstü ama bu kadar korkmadık. Develerden bulaşıyordu, develerle ilişkiler kesilince korkmadık. Bulaştırıcılığı insandan insana bulaşması yok denecek kadar azdı. SARS'ın, MERS-CoV'a göre bulaştırıcılığı daha azdı ama çok daha fazla korktuk çünkü insandan insana bulaştırıcılık söz konusuydu. Bulaştırıcılığı fazla olduğu için MERS-CoV'dan daha fazla insanın hastalanmasına ve ölümlere sebep oldu. Şimdi ise koronavirüs 2019- nCOV dediğimiz virüs ile karşı karşıyayız. Bunun diğerlerinden farkı şu; daha fazla bulaştırıcı özelliği var. Peki, öldürücülüğü nasıl? Yüzde 3 civarında tahmin ediliyor. Hem MERS-CoV, hem de SARS'a göre daha az öldürücü ancak çok hızlı şekilde insandan insana solunum yoluyla direkt bulaşıyor."
Prof. Dr. Akkoyunlu ölümcül olabilecek virüslere karşı alınabilicek önlemleri şöyle sıraladı:
EL DEZENFEKTANINIZ HEP YANINIZDA OLSUN
* Koronavirüsünün herhangi bir aşısı söz konusu değil. Bu yüzden bireysel bariyer önlemler yapmak gerekiyor.
* Dokunma ve temasa dikkat etmek gerekiyor. Biz bu kişilere ellerimizle dokunduktan sonra elimizi ağzımıza, burnumuza götürdüğümüzde kendi kendimizi hasta ediyoruz. Toplu taşımalarda, tırabzanlarda, kapılar, koltuklar, enfeksiyonunun bulaşabileceği yerler, buralara dokunmamak gerekiyor.
* Sık sık el yıkamak ve el dezenfektanı kullanmak gerekiyor. El dezenfektanınız arabanızda, çantanızda, iş yerinizde yani yanınızda hep olsun.
* Bağışıklık sisteminizi güçlendirmek en önemli korunma yöntemlerinin başında geliyor. Aşırı diyet, uzun süreli açlık, uykusuzluk, 8 saatten az uyumak, aşırı soğuğa maruziyetten uzak durmak gerekiyor ki hastalık bulaşsa bile bağışıklık sistemi güçlü olsun, öldürücülüğü daha az olsun.
* Hasta olma ihtimali olanların maske takması, etrafa bulaştırmaması açısından önemli. Bizim de korunma açısından maske takmamız önemli. Fakat bu maske bizim bildiğimiz küçük, her yerde satılan maskeler değil, N95 dediğimiz çok ince porları olan yani bakteri, virüsü geçirmeyecek şekilde porları olan özel maskelerden takmak gerekiyor. Bu tür maskeler kullanılması da en önemli çözümlerden biri.
GRİP OLANLARLA AYNI ORTAMDA BULUNMAYIN
* Yapacağımız en önemli şey, bulaşmasını engellemek.
* Öncelikle kaynağında enfeksiyonu bloke etmek lazım. Bunun için de bulaştığı kişileri izole etmek lazım. Diğer insanlara bulaşmasını engellemek gerekiyor.
* Hasta varsa, bu hastaları özel odalara almak lazım. Hasta olma ihtimali olan kişilerle aynı kapalı ortamlara girmemek, yakın temasa girmemek gerekir. Mesela aynı otobüs içerisinde iseniz bulaşma ihtimali daha fazla.
* Bulaşma ihtimali olan kişilerden uzak durmak gerekiyor. Peki kimlerden bulaşma ihtimali daha fazla?
* Son dönemde bu virüsün görüldüğü yerlerde dolaşan kişilerde bulaşma riski daha fazla.
* Gribal belirtilerle başlıyor, gribal enfeksiyonu olanlarla bulaşma ihtimali daha fazla.
1 METREDEN FAZLA YAKLAŞMAYIN
Biruni Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Emre Aktepe, koronavirüs ve diğer virüslerden korunmak için önerilerde bulundu:
* Kapalı ortamlardan mümkün olduğunca uzak durulmalı.
* Özellikle toplu taşıma araçlarında maske kullanılmalı.
* Yabancı yüzeylerle temas sonrası eller hiçbir şekilde yüze, ağıza, burna temas ettirilmemeli.
* Kişisel hijyene özen gösterilmeli ve özellikle eller sık sık yıkanmalı.
* Kişilerarası iletişimde 1 metrelik mesafeye dikkat edilmeli.
* Hastalık şüphesi olanlarla tokalaşılmamalı, öpülmemeli.
Sabah