CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Kalyon Vakfı'ndan Vaniköy Camii açıklaması: Çocuklarımıza verdiğimiz sözü tuttuk
Kasım 2020'de ahşap çatısı ve müştemilatı yanarak kullanılamaz hale gelen Vaniköy Camisi, Kalyon Vakfı tarafından yaklaşık 2,5 yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından yeniden ibadete açıldı. Vaniköy Camii'nin açılışında Başkan Recep Tayyip Erdoğan Projeyi gönüllü olarak üstlenen Kalyon Vakfı'na teşekkürlerini iletti. Kalyon Vakfı'ndan Vaniköy Camii ile ilgili yapılan video paylaşımlı Twitter açıklamasında, "Dişimizi tırnağımıza kattık. Hiç durmadık. Çocuklarımıza verdiğimiz sözü tuttuk ve Vaniköy Camii'yi aslına uygun olarak ihya ettik" ifadelerine yer verildi.
16 Haziran 2023 Cuma günü gerçekleştirilen açılış töreninde Başkan Recep Tayyip Erdoğan kılınan cuma namazının ardından tarihi camide önemli açıklamalarda bulunmuştu.
Projeyi gönüllü olarak üstlenen Kalyon Vakfı'na teşekkürlerini ileten Başkan Erdoğan, "Aslına uygun şekilde yeniden hayata kattığımız tarihi binalarla İstanbul'la birlikte medeniyetimize de vefa borcumuzu ödüyoruz." ifadelerini kullanmıştı.
Kalyon Vakfı'ndan Vaniköy Camii ile ilgili dikkat çeken bir paylaşım geldi.
KALYON VAKFI: SÖZÜMÜZÜ TUTTUK
Kalyon Vakfı tarafından yapılan açıklamada; "Vaniköy Camii İstanbul'u yeniden selamlasın diye; çabaladık, çalıştık, dişimizi tırnağımıza kattık… Hiç durmadık… Çocuklarımıza verdiğimiz sözü tuttuk ve Vaniköy Camii'yi aslına uygun olarak ihya ettik. Projede emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarımıza teşekkür ederiz. Geçmişe vefa, geleceğe değer vizyonumuzla projelerimize devam edeceğiz." denildi.
Boğaz'ın incileri arasında yer alan, 358 yıllık Vaniköy Camii, maalesef 2 buçuk yıl önce çıkan yangında çok ağır hasar görmüştü.
Camimizin ahşap çatısıyla mahfi bölümü tamamen yanmış, Hünkar Kasrı'nın iç mekanları da kullanılamaz hale gelmişti.
Bir Üsküdar sakini ve aşığı olarak bizim de yüreğimizi yakan bu yangın sonrasında malum çevreler hemen istismara başladılar. Buranın komple yıkılarak ranta açılacağını ifade ettiler. Akla, vicdana ve ahlaka sığmayan bir sürü tezvirat yaydılar. Her zaman yaptıkları gibi yalanlarla, çarpıtmalarla, bühtanlarla İstanbullu kardeşlerimizin zihnini bulandırmaya çalıştılar.
Biz bunların hiçbirine kulak asmadık. Ata yadigarı şu nadide eseri, şehre vefa vizyonuyla yeniden ihya etmek için süratle harekete geçtik. İstanbul Vakıflar İkinci Bölge Müdürlüğümüz, Mehmet Vani Vakfı ve Kalyon Vakfı arasında bir restorasyon protokolü imzalandı. Kapsamlı bir hazırlık sürecinden sonra Kalyon Vakfı, camimizi aslına uygun olarak tekrar şehrimize kazandırmak amacıyla kolları sıvadı.
"CAMİMİZ TAMAMEN ÖZGÜN MALZEME KULLANILARAK YENİLENDİ"
Çam keresteleri Dursunbey'den, Meşe keresteleri Yenice'den, mermerleri Marmara Adası'ndan temin edilerek camimiz tamamen özgün malzeme kullanılarak yenilendi. Ayrıca camide yer alan Hünkar Kasrı'nın zemin katı, kütüphane olarak vatandaşlarımızın istifadesine sunuldu. Titiz bir çalışmayla seçilen yaklaşık 1600 eser, başta gençlerimiz olmak üzere camimizi ziyaret eden herkesin kullanımına açık olacak. Sadece Üsküdar'ın değil, İstanbul'un da sembol mimari eserlerinden olan Vaniköy Camii, yangından yıkılana kadar tam 3 buçuk asır boyunca bu bölgenin adeta kalbi konumundaydı. 18'inci yüzyıldan itibaren padişahların ziyaretgahından biri olmuştu. Camimizin artık kütüphanesiyle birlikte kısa sürede İstanbul'umuzun yeni uğrak yerlerinden biri haline geleceğine inanıyorum.
"CAMİLER BİZİM KİMLİK KARTIMIZ"
Restorasyon sonrası tekrar ibadete açtığımız Vaniköy Camii'nin ilçemize ve İstanbul'umuza hayırlı olmasını diliyorum. Bu muhteşem eserin şehrimize kazandırılmasında emeği geçen, işçisinden mimarına, mühendisine, ustasından sanatçısına kadar herkese teşekkür ediyorum. Caminin restorasyonunu gönüllü olarak üstlenen ve bu görevi en güzel şekilde yerine getiren Kalyon Vakfı'nı canı gönülden tebrik ediyorum.
Kültür ve Turizm Bakanlığımızı ilk günden itibaren projeyi sahiplendiği, güçlü bir şekilde desteklediği için ayrıca kutluyorum. Camilerimizin hepsi birer ibadethane olmanın yanı sıra aynı zamanda bu toprakların ebediyen bize ait olduğunu gösteren tapu senetleridir. Camiler bizim kimlik kartımız. Bizi binlerce yıllık şanlı mazimize bağlayan manevi köprülerimizdir. Ecdat yadigarı eserlerimizi korumayı, köklerimizi ve manevi bağlarımızı da muhafaza etmek bakımından gerekli görüyorum. İhya ettiğimiz her bir kültürel mirasımızla aynı zamanda geçmişten bugüne, geleceğe sarsılmaz bir köprü kuruyoruz. Ayağa kaldırdığımız her eserimizle millet varlığımızı daha da güçlendirmiş oluyoruz. Aslına uygun şekilde yeniden hayata kattığımız tarihi binalarla İstanbul'la birlikte medeniyetimize de vefa borcumuzu ödüyoruz.
VANİKÖY CAMİİ TARİHÇESİ
Boğazın incisi ve Anadolu Yakası'nın nadide yalı camilerinden biri olan 358 yıllık tarihi Vaniköy Camii, 15 Kasım 2020'de meydana gelen yangında büyük oranda tahrip olmuş; ahşap çatısı ile mahfil bölümü tamamen yanmış, hünkâr kasrının iç mekânları da kullanılamaz hale gelmişti.
- Kalyon Vakfı, "Geçmişe vefa, geleceğe değer" misyonu ile gönüllü olarak Vaniköy Camii'nin restorasyonunu üstlendi.
- Vaniköy Camii'ni koruma ilkelerinin doğru ve eksiksiz bir şekilde hayata geçirilmesi için, nitelikli bir araştırma ve belgeleme çalışması yapıldı. Caminin projelendirme süreci 8 ay sürdü. 2021 Temmuz sonu itibarıyla proje onaylandı ve uygulamaya geçildi.
- 100 kişilik ekip tarafından gece-gündüz çalışılarak 20 ayda ihya edilen, adeta küllerinden yeniden doğan Vaniköy Camii, geçtiğimiz Mart ayında ibadete açıldı.
- Vaniköy Camii, çam keresteleri Dursunbey'den, meşe keresteleri Yenice'den, mermerleri Marmara Adası'ndan getirtilerek özgün malzemeler kullanılarak ihya edildi.
-Bir ibadethane olmanın ötesinde yıllarca sosyalleşme mekânı görevi de gören Vaniköy Camii'nin bu özelliğinin tekrar canlandırılması için, Hünkâr Kasrı'nın zemin katı kütüphane olarak tasarlandı. Özenle seçilmiş, İstanbul ve Boğaziçi'nin tarihi, kültür yaşamı ile tasavvufi ve mimari alanlarında olmak üzere bin 600 eser, camiyi ziyaret eden herkesin kullanımına açıldı.
- Hünkar mahfelinde yanan ahşaplar, yangının izini gösterecek şekilde bölme duvarla camiye yerleştirildi. Yanan ahşaplar ayrıca dış mekan aydınlatması tasarımında da kullanılarak Cami'nin bahçesine yerleştirildi.
VANÎ MEHMED EFENDİ KİMDİR?
Vanî Mehmed Efendi, uzun bir tahsil hayatından sonra Erzurum'a yerleşir. Burada verdiği vaazlarla halkın ve yöneticilerin dikkatini çeker. İstanbul'a çağrılır.
Padişah IV. Mehmed'in huzur sohbetlerine katılır ve şehzadelere hocalık yapar. Padişah tarafından kendisine İstanbul Vaniköy ve Bursa'nın Kestel ilçesinde araziler verilir. Vanî Efendi Erzurum, İstanbul ve Kestel'de birer cami yaptırır. Bunlarla birlikte İstanbul ve Kestel'de medrese, ev, yalı vb. yapılar inşa ettirir. Yazmış olduğu Arâʾisü'l-Ḳurʾân ve Nefâʾisü'l-Furḳān ve Ferâdîsü'l-cinân, Aʿmâlü'l-yevm ve'l-leyl, Tasavvufî Bid'atlardan Sakınmaya Dair Bir Risâle adlı eserleri ile dikkat çeken Vanî Mehmed Efendi'nin, devlet büyüklerine gönderdiği mektupları bir araya toplayan Münşeât adlı bir kitabı Ayasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır.
VANÎ MEHMED EFENDİ CAMİ'SİNİN TARİHÇESİ
Vaniköy Camii'nin olduğu bölge, padişah IV. Mehmed (1648-1687) tarafından burada bir Türk köyü kurması için şehzadelerinin hocası Vanî Mehmed Efendi'ye bağışlanmıştır.
Mehmed Efendi Van'da doğup büyüdüğü için "Vanlı" anlamına gelen, Vanî ön adıyla anılmıştır.
Bu bölge Vanî Mehmed Efendi'ye ait olması nedeniyle "Vanî'nin köyü" manasında Vaniköy olarak dilden dile aktarılmıştır.
Vanî Mehmed Efendi, semte medrese, çeşme, çok sayıda yalı yaptırmıştır.
Semtin en bilinen yapısı olan Vaniköy Camii ise 1665-66 tarihinde inşa edilmiştir.
18'inci yüzyılda I. Mahmud tarafından camiye, hünkâr mahfili ve kasrı eklettirilmiştir.
Yıllar içerisinde padişahların uğrak yeri olan Vaniköy Cami'nin mülkiyeti, mülhak hayrat Vani Mehmed Efendi Vakfı'na aittir.
