CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Görüntüler Çorum’dan… Hattuşa’da heyecanlandıran keşif! 3 bin 500 senelik 249 yeni hiyeroglif bulundu
Çorum'da yer alan Hititlerin başkenti Hattuşa'daki Yerkapı Tüneli'nde sürmekte arkeolojik çalışmalarda heyecanlandıran bir keşif gerçekleştirildi. Hemen hemen 3 bin 500 sene önce kök boya ile çizildiği değerlendirilen ve tanrıların betimlendiği tahmin edilen 249 yeni hiyeroglif (antik döneme ait bir yazı sistemi) bulundu. Bu keşif ile Hitit medeniyetinin geleneklerine ait yeni bilgilerin elde edilmesi hedefleniyor. İşte ayrıntılar...
Anadolu'nun ilk medeniyetlerinden Hititlerin başkenti Çorum'un Boğazkale ilçesindeki Hattuşa Ören Yeri'nde 1907 yılında başlayan arkeolojik kazılar, Alman Arkeoloji Enstitüsünden Prof. Dr. Andreas Schachner başkanlığında sürüyor.
3 BİN 500 YIL ÖNCESİNE AİT…
Farklı ülke ve üniversitelerden arkeolog, Hititolog ve benzeri uzmanlık alanından bilim insanlarının birlikte yürüttüğü kazılarda 80 metre uzunluğunda, binlerce taş kullanılarak inşa edilen Yerkapı Tüneli'nde yaklaşık 3 bin 500 yıl önce çizildiği tahmin edilen yeni simgeler bulundu.
Kazı ekibinden Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Genç, 13 Ağustos'ta öğrencilerle fotoğraf çekmek için ören yerinde gezdiği sırada Yerkapı Tüneli'nin orta kısmındaki taşlara kök boya ile çizildiği tahmin edilen simgeleri fark etti.
TAM 249 ADET
Tünelde 249 simgeyi tespit eden Genç, keşfini kazı başkanı Schachner ile paylaştı. Schachner de Yerkapı ve simgelerin 3 boyutlu taramasını yaptırarak, hiyeroglifleri bilim dünyasına kazandırdı.
BİNLERCE SENEDİR AYNI KALMIŞ
Simgelerin, tünelin her mevsim ortalama sıcaklığa sahip olması, güneş ve yağmur girmeyen karanlık bir ortamda bulunması gibi nedenlerle binlerce yıldır bozulmadan günümüze ulaştığı tahmin ediliyor.
İNCELEME DEVAM EDİYOR
Schachner, tanrıların betimlendiği değerlendirilen 249 hiyeroglifle ilgili farklı uzmanlık alanlarından bilim insanlarının incelemesinin sürdüğünü söyledi.
SİMGELERİN ANLAMLARIYLA İLGİLİ ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Hattuşa'da arkeolojik kazı çalışmalarının 1907'de Yerkapı'dan başladığını, bugüne kadar kendisi de dahil kazı yapan herkesin onlarca kez tünelden geçtiğini ancak kimsenin hiyeroglifleri fark etmediğini dile getiren Schachner, keşfin ardından İstanbul Üniversitesinden Hititolog Doç. Dr. Metin Alparslan'ın simgelerin hangi anlamları taşıyor olabileceğini belirlemek üzere çalışmalara başladığını aktardı.
TÜNEL NE AMAÇLA KULLANILIYOR?
Hattuşa'nın zirvesinde yer alan Yerkapı Tüneli'nin Hititler için son derece önemli olduğunu vurgulayan Schachner, yeni bulunan hiyerogliflerle tünelin ne amaçla kullanıldığını daha iyi anlama imkanı bulacaklarına işaret etti.
"GRAFİTİ TARZINDA YORUMLAMAMIZ LAZIM"
Tüneldeki hiyerogliflerin benzerlik gösterdiğine dikkati çeken Schachner, "Simgeleri bilim dünyasıyla paylaştığımızda Hititlerle ilgili çalışan arkadaşlar fikir yürütecek ve buna göre belki bir, belki birkaç fikir oluşacak. Burada toplam 249 Anadolu hiyeroglifi belirledik fakat hepsi birbirinden farklı değil. Toplam 8 gruba ayırabiliyoruz. Onlar bize şöyle yenilik katıyor toplumsal açıdan. Boya ile yazıldıkları için daha çok grafiti tarzında yorumlamamız lazım. Hızlı yapılmış ve hızlı da anlaşılsın diye yapıldığını düşünüyoruz." dedi.
HİTİTLER HİYEROGLİFİ YAYGIN KULLANMIŞ
Anadolu'da bulunan hiyerogliflerin çoğunun kendi anlamlarını barındıran anıtsal yazıt ya da mühürlerde görüldüğünü anlatan Schachner, tüneldeki simgelerin keşfi ile Hitit döneminde hiyeroglifin çok daha yaygın şekilde kullanıldığı görüşünün oluştuğunun altını çizdi.
HİTİTLERDEN SONRA 400 YIL DAHA KULLANILMIŞ
Arkeolojik açıdan yeni bir şey keşfetmenin heyecanını yaşadıklarını dile getiren Schachner, şunları kaydetti:
"Hititleri en çok çivi yazılı metinlerden biliyoruz ancak görüyoruz ki Hititler ve Hitit kültürünün içinde apayrı ve Anadolu'ya özgün bir yazı sistemi de var. İşin ilginç tarafı, Hitit devleti yıkıldıktan sonra çivi yazısı kayboluyor ama Anadolu hiyeroglifleri kullanılmaya devam ediyor.
İç Anadolu'nun güney kısmında, özellikle Güneydoğu Anadolu'da demir çağı döneminde, yani Hititleri takip eden zamanlarda 400 sene daha bu tarz yazıtların kullanıldığını görüyoruz."
Avustralya'nın Coober Pedy kasabası, bir asırdır dünyanın opal başkenti adıyla biliniyor...
Coober Pedy ortalama 43°C'lik bir sıcaklığa, dayanılamayacak bir kuruluğa ve devamlı süregelen toz fırtınalarına ev sahipliği yapıyor.
Coober Pedy, Avustralya'nın güneyinde yer alan Adelaide şehrinin 846 km kuzeyinde ilginç bir yer. Kasabanın iki bine yakın nüfusu var.
Coober Pedy'nin halkı bölgede bulunan opal madenininden kalan tünellerde bin 500 ev inşa edip bunları birbirine bağlamış.
Kasaba, dışarıdaki herhangi bir yerleşim yerinde bulunan modern ulaşılabilir imkanların hemen hemen hepsine sahip.
Peki bu kasaba sakinlerinin buna çözümü ne oldu?
Tabii ki toprak altında yaşamlarını sürdürüyorlar!
Mağara duvarlarından ortama toz inmemesi için mat bir cila bile yapılmış.
Bunların yanında kasabada birçok mağaza, kilise, müze, sanat galerisi ve hatta bir otel bile var.
Coober Pedy bir turist noktasından ziyade tam anlamıyla bir kasabayı andırıyor.
Bu mağaraların güvenlik, barınma ve konforlu bir ısı ortamı oluşturması bir yana duvarlarında gerçek opaller bulunuyor.
Bu sayede de iç mimarisi çarpıcı bir hal alıyor.
