Adı "Yassı" namı "Yaslı" adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Türkiye demokrasi tarihinin en karanlık dönemlerinden birini 1960 yılında yaşadı. O dönemki adıyla Yassıada, Türkiye tarihine "kara bir leke" olarak geçen darbede Adnan Menderes ve beraberindekilerin yargılanarak idam edildiği yer oldu. Bugün darbenin üzerinden 64 yıl geçerken, Yassıada da "Demokrasi ve Özgürlükler Adası" olarak o günlere ışık tutmaya başladı. Adaya yapılan Adnan Menderes Kongre Merkezi, 27 Mayıs Müzesi ve diğer donatılarla darbelerin sonuçları yeni nesillere aktarılıyor. İşte Demokrasi ve Özgürlükler Adası'ndan kareler...

Adı

Türk demokrasi tarihinde "kara bir leke" olan 27 Mayıs 1960 darbesinin 60. yılında Yassıada, Demokrasi ve Özgürlükler Adası adıyla Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2020 yılında hizmete açıldı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Tarihin utanç sayfalarının yazıldığı, Türk milletinin vicdanında derin yaralar açan 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin üzerinden 64 yıl geçti.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı, TOBB, GTİ işbirliğiyle yap-işlet-devret modeliyle, darbenin ardından idam edilen Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın yargılamasının yapıldığı Yassıada ve Sivriada'daki tarihi ve kültürel değerlere sahip yapıların korunarak yenilenmesi ve bu adaların halkın hizmetine sunulması amacıyla 2015 yılında temeli atılan proje 4 yıl önce tamamlandı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Adı, 2013 yılında Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak değiştirilen Yassıada, darbe döneminin karanlığına ışık tutacak merkez haline geldi.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Çehresi değişen 103 bin 750 metrekarelik alana sahip ada, demokrasiye vurulan darbenin 60. yıl dönümünde Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından halkın hizmetine açıldı. Törene MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de katıldı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Darbelerin sonuçlarını yeni nesillere aktarırken dünyaya da demokrasi ve özgürlükler konusunda ev sahipliği yapan olan adada, söz konusu dönemde yargılamaların yapıldığı mahkeme salonu da 27 Mayıs Müzesi'ne dönüştürüldü. Adada, 600 kişilik Adnan Menderes Kongre Merkezi'nin yanı sıra cami, 125 odalı otel, kütüphane, sergi salonu, seyir terasları ve Demokrasi Parkı gibi birçok donatı alanı bulunuyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Adada bulunan 24 metre uzunluğundaki Demokrasi Feneri, karanlıktan aydınlığa geçişi ve demokrasinin geleceği tuttuğu ışığı simgeliyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Bu arada, hummalı çalışma neticesinde yeni şeklini alan Demokrasi ve Özgürlükler Adası'nın logosuna yandan bakıldığında Adnan Menderes'in silüeti görülüyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

- Demokrasinin en karanlık günlerinin tanığı: Yassıada
Yüz yıla yaklaşan Cumhuriyet tarihinin ilk darbesi olan 27 Mayıs 1960'ın üzerinden tam 64 yıl geçti. 27 Mayıs, demokrasiye düşürdüğü gölgeyle, pek çok acıya ve zulme yol açarken, darbenin en karanlık günleri hiç kuşkusuz Yassıada'da yaşandı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Marmara Denizi'ndeki adalar grubunun bir parçası olan, İstanbul'a komşu bu küçük kayalık; 185 metrelik eni ve 740 metrelik boyu ile Bizans döneminde politik sürgünlerin uğrak yeri haline gelen bir zindan adası olarak kullanılmıştı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

İstanbul'a yalnızca birkaç kilometre uzaklıkta bulunan Yassıada, Cumhuriyet tarihindeki kötü ününü ise 27 Mayıs darbesi sonrası Demokrat Parti yönetiminin ve milletvekillerinin tutukluluklarına, sözde mahkemede yargılanmalarına ev sahipliği yapmasıyla aldı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Başta dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes olmak üzere, dönemin bakanları ve DP milletvekilleri Yassıada'da kimi zaman hücrelerde, kimi zaman Bizans döneminden kalma zindanlarda tutuldu, aylarca tecrit edildi, aileleriyle dahi görüştürülmedi.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Yassıada'nın üzerine çöken karanlığın koyuluğunu daha da artıran olay ise Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun adadaki sözde mahkemenin verdiği kararlarla idam edilmeleri oldu.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Cumhuriyet tarihinin, demokrasinin en karanlık günlerine tanık olan ve böylece halk arasında "Yaslı Ada" olarak anılmaya başlanan Yassıada, Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak yeni bir döneme başladı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

- Yassıada'dan Demokrasi ve Özgürlükler Adası'na
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları ve girişimiyle bundan 2015 yılında başlayan çalışmalar 2020'de tamamlandı. Yassıada, eski günlerini geride bırakarak, toplumsal hafıza açısından son derece önemli bir kongre merkezine ve açık hava müzesine dönüştürüldü.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

İşletmeciliğini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin (TOBB) üstlendiği, günübirlik ziyaretlere de açılan Demokrasi ve Özgürlükler Adası'nın iki temel işlevi var. Öncelikle, Türkiye'nin demokrasi ve siyasi tarihinin utanç vesikaları olan darbe, tutuklamalar ve yargılamalar ülkenin genç nesillerine öğretilerek, Menderes, Polatkan ve Zorlu'nun aziz hatıraları yaşatılıyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

İkinci olarak ise ulusal ve uluslararası demokrasi ve insan hakları toplantılarına ev sahipliği yapılarak, bu alandaki tarihi tecrübe küresel düzeyde paylaşılıyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

- Adaya 40 bin yeni ağaç ve bitki dikildi
Bir dönem Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından eğitim üssü olarak kullanılan ve bu nedenle çok katlı beton binalara ev sahipliği yapan adanın yüzde 60'ı (inşaat alanının üç katı) peyzaj alanı olarak ayrıldı.

İklim ve araziye uygun 40 bine yakın yeni ağaç ve bitki dikilirken, adadaki mevcut nitelikli ağaçlar ve tescilli yapılar da korundu.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

- Müzeleri ve kongre salonu ile ada dünyaya açılıyor
Başkan Erdoğan'ın özellikle üzerinde durduğu konulardan biri olan adanın karanlık geçmişinin yeni nesillere ve dünyaya anlatılması amacıyla darbe yargılamalarına sahne olan spor salonu, 27 Mayıs Müzesi'ne dönüştürüldü.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Adadaki yapılardan biri de dünyanın demokrasi tecrübesi ve insan hakları tarihinin aktarıldığı Demokrasi ve Özgürlükler Müzesi olarak değerlendirildi. Kütüphanesi ve sergi alanlarıyla birlikte ada, tam anlamıyla bir açık hava müzesi olarak tasarlandı.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

Öte yandan; adada uluslararası alanda üst düzey katılımcıların da misafir edilebileceği dikkate alınarak 123 odalı kongre oteli, her türlü toplantıya ev sahipliği yapabilecek 500 kişilik kongre merkezinin yanı sıra cami, anıt ve park ile meydanlar da inşa edildi.

Adanın diğer yapıları ise tarihi Bizans sarnıcı ve zindanları, şato yapısı, seyir terasları, engelliler için yatay asansör, tarihi subay gazinosu, iskele idare ve kriz yönetim yapısı, karşılama yapısı, helikopter pisti, restoran ve personel yatakhanesi ile yönetim binasından oluşuyor.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor

- Demokrasi Feneri ışığını yakıyor
Adanın en dikkat çekici yapısı ise 24 metre yüksekliğindeki taş yüzeyli Demokrasi Feneri.

Fenerin ışığı yalnızca adadan değil komşu adalardan ve İstanbul'un yakın kıyılarından da görülebilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın vurguladığı gibi demokrasiye olan saygıyı ve inancı canlı tutan, simgeleyen bir yapı olarak Demokrasi Feneri, ışığıyla geleceği aydınlatacak.

Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor
Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor
Adı Yassı namı Yaslı adaydı... Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak hafızalara ışık tutuyor