CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Twitter'da seçim operasyonu! FETÖ ve PKK yanlısı bot hesapların yalanlarına gazlama, milli içeriklere perdeleme
Son dakika haberi | Sosyal medyada özellikle Twitter başta olmak üzere her seçim döneminde yapılan manipülasyonlara, 14 Mayıs'a 2 aydan az bir süre kala bir yenisi daha eklendi. Twitter yerli ve milli hesapları perdeleyip; muhalif, FETÖ ve PKK yanlısı hesapları ön plana çıkararak manipülasyon operasyonunu başka bir boyuta taşıdı. Seçimlere kısa bir süre kala FETÖ ve PKK destekçisi hesapların yalanları "Sana Özel ve Takip Edilenler" sekmesi altında oluşturulan özel bir algoritma ile bilinçli olarak kullanıcıların önüne sunuldu. İletişimci-Yazar Ali Saydam, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Saydam, "3 haberden 2'sinin yalan olduğu tespit edilmiş" ifadelerini kullandı.
Twitter, "Sana özel ve Takip edilenler" akışında yaptığı düzenlenmesi sonrasında sosyal medya kullanıcılarının takip etmediği hesaplardaki paylaşımlar otomatik olarak kullanıcıların akışına düşmeye başladı.
Özellikle muhalif isimlerin, terör örgütü yandaşlarının ve firarilerin paylaştığı gönderilen milyonlarca kişi tarafından görüntülenmesi sağlanırken, yerli ve milli içerikler ise perdelenmeye başladı.
Yaşananların 14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimlerinin hemen öncesine denk gelmesi akıllarda soru işaretlerine neden oldu.
SOSYAL MEDYANIN RÖNTGENİNİ ÇEKTİ
Twitter'da son bir ayda yaşananlarının röntgenini çekti. Gerçek insanların hesapları kadar, algoritmik yaklaşımlarla kontrol edilen hesaplar için de bir yaşam alanı haline gelen Twitter'da "bot hesap"lar bireysel kullanımının yanı sıra belirli bir amaca hizmet eden kişi, kişiler ve terör örgütleri tarafından da etkin olarak kullanılmaya başladı.
TWITTER'DA BOT HESAPLAR 1 AYDA 5 MİLYON PAYLAŞIM YAPTI
06 Şubat'ta Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan, 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından sosyal medya başta olmak üzere çeşitli platformlar üzerinden vatandaşların endişe, panik ve korku oluşturmak amacıyla birçok dezenformasyon içeren paylaşım yapıldı.
medyada yayılan haber ve bilgilerin gerçek olup olmadığını öğrenme ihtiyacını karşılamak amacıyla tasarlandığını belirtti.
Özellikle yaşanan deprem felaketine ilişkin 06 Şubat ile 13 Mart tarihleri arasında yapılan paylaşımları mercek altına aldı. Twitter'da son bir ayda, en fazla paylaşım alan 30 etiket ve bahsetme incelendiğinde, toplam 21 milyon 493 bin 445 hesaptan 266 milyon 334 bin 80 paylaşım yapıldı. Bu paylaşımların 5 milyon 362 bin 730 yani yüzde 25.55'i bilgisayarlar tarafından yönetilen bot hesaplar tarafından yapıldı.
BOT HESAPLARIN YÜZDE 27'Sİ FETÖ VE PKK'NIN
6 Şubat ile 13 Mart arasında Twitter'dan 266 milyon 334 bin 80 twitten paylaşımda bulunan toplam 5 milyon 362 bin 730 bot hesabın yaptığı paylaşımlardan 1 milyon 493 bin 256'sı FETÖ/PDY ve PKK tarafından yönetilen bot hesaplar tarafından yapıldı.
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin deprem olduğu anda sahaya inmediği, 2 gün sonra sahaya indiği ve yardım çalışmalarına başladığı iddialarıyla oluşturulan "ORDU" bahsetmesi altında yapılan paylaşımlarda ise yüzde 33 oranında bot hesap kullanıldı. Bu hesaplardan yüzde 21'i ise depremle ilgili uluslararası paylaşımlarında yapıldığı "TURKEY" bahsetmesi altında olduğu görüldü.
TWITTER KULLANCILARI İSYAN ETTİ
Sosyal medya üzerinden takip ettiği hesapların paylaşımlarını takip etmek için giriş yapan kullanıcılar 14 Mayıs seçimlerinin yaklaşmasıyla karşılarına çıkan paylaşımlar nedeniyle isyan etti. Birçok kullanıcı yaşanan bu duruma sosyal medya üzerinden tepki gösterdi.
Kullanıcılardan Eyüp Aytan "Twitter'da hiç takip etmediğim CHP'li ve diğer muhalif hesaplar önüme geliyor. Takip ettiklerimden daha fazla bunları görüyorum. Anlaşılan Twitter'da seçim dönemini başlatmış. Manispülasyon tam gaz" yazdı.
Birçok örneğine rastlanılan bir başka paylaşımda ise Uğur Yenisu isimli kullanıcı "takip etmediğim hesaplar sanki takipteymişim gibi karşıma düşüyor. Buna bir çözüm var mı ? Zira çok salak şeylerle karşılaşıyorum. Örnek: Kılıçdaroğlu ilk turda yüzde 70 oy alır gibi. Güleceğim ortam müsait değil" yazdı.
AYNI TWEET 4 FARKLI HESAPTAN ATILDI
CHP'li belediyelerin dev bütçeler ayırdığı ajanslar da seçim öncesinde Türkiye'nin 81 ilinde yaşayan vatandaş görünümüyle paylaşımlar yapmaya başladı.
Twitter'da "Ben Konya'lı bir köylüyüm. 20 senedir AKP'ye oy verdim ama artık yetti. Traktöre tekerlek alacak param yok. Tekerlek alsam mazot alacak param yok. Artık milletin adamı Kılıçdaroğluna oy vermenin zamanı geldi.
Oyum Kılıçdaroğlu'na" paylaşımının aynı anda bot hesaplar tarafından birçok hesaptan atıldığı görüldü. Bu twitlerin sosyal medyada deşifre olmasıyla da hesaplar kapatıldı.
"CAMBRİDGE ANALYTİCA" SKANDALININ MİMARİ TÜRKİYE'DE OFİS AÇTI
Türkiye'de sosyal medyada yaşanan değişim akıllara ABD seçimlerindeki 'Cambridge Analytica' skandalını hatırlattı. Cambridge Üniversitesinde araştırma görevlisi Aleksandr Kogan, Facebook aracılığıyla hizmet veren "this is your digital life" isimli kişilik testi uygulaması aracılığıyla 87 milyon kişinin bilgilerini depolamış, bu bilgileri 2016 yılında siyasi danışmanlık amacıyla faaliyet gösteren Cambridge Analytica şirketine satmıştı.
Cambridge Analytica şirketi, elde ettiği verileri 2016 Amerikan seçimlerini Donald Trump'ın kazanması için kullanmıştı. Olayın ortaya çıkmasının ardından Facebook Üst Yöneticisi Mark Zuckerberg, Amerikan Senatosu'nda ifade vermiş, Cambridge Analytica da dahil olmak üzere üçüncü tarafların kullanıcıların kişisel bilgilerine erişmesine izin vermekle suçlandığı toplu davanın kapanması için 725 milyon dolar ödemeyi kabul etmişti.
Cambridge Analytica şirketinin kurucusu Alexander Nix SCL grup şirketin bünyesinde veri analizleri ve seçim çalışmaları yapan SCL Elexion grubunun CEO'su olurken, SCL Elexion'un Türkiye'de ofisinin olması da sosyal medyadaki bu operasyonlar dair kuşkuları tetikledi.
UZMANLAR "ABD'DEKİ GİBİ SEÇİMİ ETKİLEMEK İSTEYECEKLER"
Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç.Dr.Selman Tunay Kamer, Twitter'daki algoritma değişikliğine dikkat çekerek, "Twitter Ocak ayı içerisinde algoritmalarında bir takım değişikliklere gitti. Bu kapsamda 'Sana Özel ve Takip Edilenler' şeklinde sekmeler oluşturuldu.
Son zamanlarda hiç takip etmediğiniz, beğenmediğiniz paylaşımların da karşınıza çıktığı görülüyor. Geçmişte sosyal medya platformlarının manipülasyonlarla alakalı, kişilerin davranışlarını etkileme noktasında olumsuz faaliyetleri olduğu ortaya çıktı. En bilineni Cambridge Analitika denilen olay. Seçim kampanyasını yürüten yetkililer, 'Facebook olmasa biz bu seçimi kazanamazdık' dediler.
Barack Obama'nın seçim ekibinin Türkiye'ye gelmiş olmasına, daha önce Cambridge Analitika skandalında parmağı olan Alexander Nix'in CEO'su olduğu SCL grubunun veri analitik ekibinin Türkiye'de ofisi bulunması da dikkatlerden kaçmamalı. Örneğin Miami'de yaşayan siyahileri sandığa gitmekten alıkoyacak birçok içerik karşılarına çıkarıldı. Yüzde 7-8 oranında seçim oyunun etkilendiği ortaya çıkarıldı. Burada da benzer şeylerin yapılmadığını, yapılmayacağını kimse söyleyemez." dedi.
SODİMER Başkanı Prof.Dr. Levent Eraslan ise, sosyal medyanın terör örgütlerinin ilgilendiği, 8 amaçla kullandığı bir yer olduğunu belirtti. Ersalan, sosyal medyadaki FETÖ ve PKK hesaplarının insanların önüne düşmesinde bir şüphe olduğunu kaydetti.
İLETİŞİM BAŞKANLIĞI DOĞRULAMA PLATFORMU HAZIRLIYOR
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, sosyal medyada yayılan haber ve bilgilerin gerçek olup olmadığını "DOĞRU MU?" adlı yeni nesil doğrulama platformuyla ortaya koyacak. Platforma, İOS ve Android marketlerden ulaşılabilecek.
İletişim Başkanı Altun, yaptığı açıklamada, uzun süredir çalışmalarını yürüttükleri "DOĞRU MU?" platformunun sosyal medyada yayılan haber ve bilgilerin gerçek olup olmadığını öğrenme ihtiyacını karşılamak amacıyla tasarlandığını belirtti.
DEZENFORMASYON ALANI HALİNE GELDİ
İletişimci-Yazar Ali Saydam A Haber canlı yayınında konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları;
Araştırmalar gösteriyor ki insanların haber alma sıklığında en önde gelen mecra sosyal medya ve tabii burada Twitter önemli rol alıyor. Fakat güven skalası konusunda yapılan araştırmalarda ise çok alt sıralarda bulunuyor sosyal medya ve Twitter.
Sosyal medyada istediğiniz aktiviteyi istediğiniz boyutta alın istediğiniz kadar bot hesap kullanın ne yaparsanız yapın Türkiye gibi bir ülkede beklendiği kadar bir etki yaratmıyor. İnsanlar haber kaynağı olarak bakıyorlar ama davranış değişikliğini tetikleyecek olan bir etken durumunda değil. Abartmamak lazım.
Buna rağmen sosyal medyayı da boş bırakmamak lazım. Muhalefetin sık kullandığı algılama yönetimi açısından sürekli algı operasyonu yapıyorlar dedikleri yer dezenformasyon alanı haline geldi.
Türkiye 2021'de yapılan bir uluslararası araştırmada birinci sırada. Yalan haberin yayılması konusunda. Twitter'da karşılaşılan 3 haberden 2'sinin yalan olduğu tespit edilmiş.
