CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Türkiye’den altın hamlesi! Yastık altı altınlar için çok yönlü çalışma
Türkiye'nin "altın planını" açıklayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Altının sisteme girmesi ekonomi için çok önemli. Altının fiziki teslimini kolaylaştıracak adımlar atıyoruz" dedi. Yılmaz ayrıca yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla çok yönlü çalışma yürüttüklerini de belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla çok yönlü çalışma yürüttüklerini belirterek, "Altına hem ziynet hem de tasarruf amaçlı büyük ilgi var. Altın üretimini artırmak, madenciliği geliştirmek durumundayız. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlıkları çevresel hassasiyetleri dikkate alan, izin, ruhsat süreçlerini içeren bütüncül, ortak bir çalışma yapıyor. Altın üretime, yatırıma katkı sunarsa ülkeye faydası olur. Vatandaş dövizi evinde tuttuğunda ABD, Avrupa'ya sıfır faizli kredi açmış oluyor. Altın, dövizin sisteme dahil olması önemli" diye konuştu.
Yılmaz, vatandaşın bankaya yatırdığı altını ihtiyacı olduğunda çekebilmesi amacıyla bankaların fiziki altın teslimini kolaylaştırmaya yönelik yeni adımlar atılacağını söyledi.
4.670 TON ALTIN YASTIK ALTINDA
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Türkiye'nin "altın planını" SABAH'a anlattı. Türkiye'nin yastık altı altın stokunun 4 bin 670 ton ile yaklaşık 300 milyar dolar değerinde olduğunu belirten Yılmaz, altın ithalatının üretim, ihracata teşvik, alt sınırın 1 gram olarak belirlenmesi, vergi uygulamaları ile haziran-ekimde 2.8 milyar dolar azaldığını söyledi. Yılmaz, şu mesajları verdi:
ALTIN İTHALATINI AZALTMAYA DÖNÜK ÖNLEMLER: İşlenmemiş altın ithalatının cari açık üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, Türkiye'nin döviz rezervlerinin desteklenmesi amacıyla altın ithalatına kota uygulamasına 7 Ağustos 2023'de başladı. Aracı kuruluşlarca gerçekleştirilen işlenmemiş altın ithalatı için geçen yıllardaki ithalat miktarları dikkate alınarak aylık bir kota miktarı belirlendi, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında gerçekleştirilen ithalat ise kota uygulamasının dışında tutuldu.
Böylelikle, altın üretimi ve ticaretinde ihracat teşvik edilirken, altın ithalatında da düşüş öngörüldü. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı, rafinerilerin üretebileceği en küçük altında alt sınırı 1 gram olarak belirleyerek yurt içi altın talebini azaltmayı hedefledi. İthalatı azaltmak için ağustos ayında ek vergi uygulaması yürürlüğe girdi. Altın, pırlantalı altından olan, kıymetli metallerle kaplama adi metallerden olan ürünlerin ithalatında yüzde 20 ek mali yükümlülük uygulamasına geçildi.
2.8 MİLYAR DOLAR GERİLEDİ
Düzenlemelerin etkisi Eylül 2023 itibarıyla görülmeye başladı. Altın ithalatı eylül ve ekim aylarında geçen yılın aynı ayına göre sırasıyla 2.8ve 3.1 milyar dolar seviyesinden yaklaşık yüzde 31 ve yüzde 39 oranında azalarak her iki ay için de yaklaşık 1.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Son aylarda altın ihracatındaki artışla birlikte net altın ithalatı da 1.8 milyar azalışla ağustos ayında 3.1 milyar dolar seviyesinden ekim ayında 1.2 milyar dolar seviyesine düştü.
Yıllıklandırılmış altın ithalatı da Ağustos 2023'de 33.8 milyar dolar seviyesinden, ekim ayında 31.7 milyar dolara geriledi. Ayrıca, 2023 yılının ilk 5 ayı ile kıyaslandığında Haziran-Ekim döneminde altın ithalatı 2.8 milyar dolar geriledi.
650 BİN LİRAYA KADAR DEVLET GÜVENCESİ
Altın hesabı kişilerin birikimlerini değerlendirmek amacıyla tercih edilen yatırım araçlarından biridir. Nakitlerini gram altın olarak, fiziki altınlarını da bankalara getirerek gram altın karşılığı hesaplarda değerlendirebilir. Kişiler hesabı açılan bankalara göre değişen oranlarda kâr payı veya faiz getirisi elde etmektedir.
Vade sonunda altının güncel değeri üzerinden kişiye TL karşılığı ana para ödemesi ve dönem boyunca elde ettiği kâr payı/faiz ödemesi yapılır. Bazı bankalar vade sonunda talebe göre hesaptaki güncellenmiş tutarın karşılığını fiziki altın olarak da verebilmekte, bazı bankalar ise sadece TL üzerinden karşılığını vermektedir. Vade sonun da kazanılan kâr payı/faiz tutarı üzerinden yüzde 15 stopaj kesilir. Kişilerin altın hesabı 650 bin liraya kadar devlet güvencesi altındadır. Böylece vatandaşlarımız altınlarını saklama maliyetine katlanmadan güvenli bir ortamda altın olarak muhafaza ettikleri gibi reel bazda getiri elde etme imkanına sahip olacaklar.
ALTINA DAYALI KİRA SERTİFİKASI
Fiziki altını olan vatandaşların bu altınları üzerinden getiri elde edebilmelerini sağlayarak yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması amacı ile Hazine ve Maliye bakanlığı tarafından Altın Tahvili/Altına Dayalı Kira Sertifikası ihraç edilmektedir. Altın Tahvili/Altına Dayalı Kira Sertifikası yastık altında ya da banka kasalarında hiçbir getiri olmaksızın tutulan altınlara yıllık belli bir getiri imkânı sunmasının yanında, elde edilecek getirilerden stopaj vergisi de alınmamaktadır.
Ayrıca vatandaş dilediği zaman Altın Tahvili/Altına Dayalı Kira Sertifikasını kendi aracı bankasından satarak nakde dönüştürebilir ya da vade sonunda altınını fiziki olarak alabilir. Önümüzdeki dönemde de bu ihraçların devam etmesini bekliyoruz.
KUYUMCU ALTIN DEĞERLEME SİSTEMİ
Kuyumcu Altın Değerleme Sistemi ile fiziki olarak bulundurulan altınların sisteme dahil kuyumcular aracılığıyla bankalardaki altın mevduat hesaplarına aktarılmasını sağlanmaktadır. Vatandaşların, elinde tuttuğu çeşitli ayarlardaki tüm kolye, bilezik gibi takılar çeyrek, cumhuriyet altınları gibi ziynet altınlarının yanı sıra gram altınları seçkin kuyumculardan oluşan 72 ildeki 300'den fazla altın değerleme noktalarında gram cinsinden 24 ayar olarak banka mevduat hesabına aktarılmaktadır. Ayrıca bazı altın rafinerileri de KADSİS'e benzer şekilde bu talepleri bankalar üzerinden sisteme dahil edebilmektedirler.
ALTINDAN DÖNÜŞÜMLÜ KUR KORUMA
Merkez Bankası tarafından Fiziki Altından Dönüşümlü Kur Korumalı Hesap ile fiziki altınların banka hesabına aktarılması sonrası hesap açılarak altın bazında ek getiri sağlanıyor. Bu finansal ürün sayesinde bireysel yatırımcılar yıllık bazda 3 ay vadeli hesapları için yüzde 2, 6 ay vadeli hesapları için yüzde 3, 1 yıl vadeli hesaplar için ise yüzde 4 getiri imkânı elde etmektedir.
Yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılmasına yönelik mevcut sistemlerin geliştirilmesi ve yeni uygulamaların hayata geçirilmesi için çalışmalara devam edilmektedir.
Yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması sürecinde bankaların daha aktif olması ve vatandaşın yatırdığı altını ihtiyacı olduğunda çekebilmesi için bankaların fiziki altın teslimini kolaylaştırması önümüzdeki dönemde atılması planlanan adımlar arasındadır. Bu konularda vatandaşlarımız daha fazla bilgi sahibi oldukça ve sistemin güvenirliliğini gördükçe sistemin daha etkin işleyeceğini düşünüyoruz. Elbette alışkanlıkların değişmesi kolay değil bu zaman alan bir süreç yönetimi. Biz, kurulan bu ve benzeri sistemlerin zaman içinde desteklemeye devam edeceğiz.
CAZİP ENSTRÜMANLAR VAR
Altının bir kısmı ziynet niteliğinde, bir kısmı tasarruf, bir kısmı da sanayi amaçlı kullanılıyor. Daha çok tasarruf aracı olarak tercih ediliyor, kültürel alışkanlıklar da var. Burada mesele altına yatırım yapılması değil sistemin dışında kalması. Sisteme dahil olursa üretim ve yatırma katkıda bulunur. Döviz için de geçerli. Dövizi evinde tutan ABD, Avrupa'ya sıfır faizli kredi veriyor. Önemli olan sisteme dahil olması. Cazip enstrümanlar geliştirildi, bunların geliştirilmesi için çalışmalar yapılıyor.
ÜRETİMİN ARTMASI GEREKİYOR
Altın üretimi artırmamız gerekiyor, yeni keşifler var. Türkiye'de madencilik, altın tarafında ihtiyacı karşılayacak üretim çıkabilir. Biraz daha artırmamız lazım. Orman, maden, çevre tartışmaları, hassasiyetler ortaya çıkıyor. Çevre kurallarına uyarak geliştirmek lazım. Sanayi, orman bakanlığı bir çalışma yapıyor.
Yatırım yeri tahsisi, çevresel hassasiyetler, madencilik çalışmaları, ruhsat süreçleri de etkiliyor. Tarım Bakanlığı sistemli bir çalışma yapıyor. Noktasal değil bütüncül şekilde belirlemeye yönelik sanayi, maden için nereler ayrılabilir diye çalışıyor. Sosyolojik tarafını izlemek lazım. Sosyal bilimciler bunu çalışmalı.
