A HABER GALERİ
Şartlar baştan aşağı sıralandı! 1999 - 2000 - 2003 - 2008 prim gün yıl! EYT sonrası emeklilik tablosu netleşti! 20 - 25 yıl süresi...
SON DAKİKA! Emeklilikte Yaşa Takılanlar için yaş, prim ve yıl detayları netleşti. Başkan Erdoğan, düzenleme kapsamında yaş şartı aranmayacağını açıkladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, düzenleme hakkında detayları değerlendirdi. Yasanın çıkmasının ardından 2 milyonu aşkın kişi emeklilik hakkı elde edecek. Prim günü ve sigortalılık süresi bu süreçte önem arz ediyor. İşte, EYT ile güncellenen emeklilik çizelgesi!
EYT düzenlemesi için detaylar belli oldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamaları sonrasında düzenlemede yaş şartı aranmayacak. Prim ve yıl şartları için detaylarda gün yüzüne çıkmış oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT düzenlemesine yönelik önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Bilgin, " "Konu bizden çıktı. Meclis gündemine gelmesi artık siyasetin vereceği bir karar" dedi. Diğer yandan kapsam dışında kalanlarda eksiklerini tamamlamak için detayları merak ediyor. İşte, EYT düzenlemesi ile netleşen emeklilik tablosu!
EYT, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanları kapsıyor. Bu tarihten önce işe başlayanlar yaş şartına bakılmadan prim günü ve sigortalılık süresini doldurduklarında emeklilik hakkı kazanacak.
BAŞKAN ERDOĞAN 'YAKINDA' DEMİŞTİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Kabine sonrası yaptığı açıklamada EYT'nin yakın zamanda Meclis'e sunulacağını açıklamıştı.
EYT'DE SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Emeklilikte Yaşa Takılanlar meselesi ile ilgili merak edilenleri yanıtlıyor.
Bakan Bilgin'in açıklamalarıdan öne çıkanlar şu şekilde;
Teknik ve ekonomik çalışmaları tamamladık ve EYT sürecini sonuçlandırdık. Milletimize hayırlı uğurlu olsun.
Süreç aşama aşama ilerleyecek. Meclis kararını verecek. Ocak ayı içinde Meclis'e ileteceğiz. Üzerimize düşen görev sorumluluğunu tamamladık.
23 senelik bir problem bu. 8 Eylül 1999 yılından önce çalışmaya başlayanları kapsayan bir durum bu. Türkiye'de ortalama bir emeklinin en az 3 kişi tarafından emeklilik primleriyle finanse edilmesi lazım. Bu durum bizim dönemimizde 2.1'e kadar geldi, bunu 1.7'ye kadar düşürebiliriz. İstihdamı ne kadar artırabilirsek bu oranı artırabiliriz.
"EYT'LİLERİN YAŞ ORTALAMASI 49,9"
Şu anda EYT'lilerin yaş ortalaması 49,9 yani neredeyse 50. Bunların içinde hemen emekli olacakların ağırtlıklı ortalaması 50 yaşın üzerinde. Dolayısıyla Türkiye'nin bunu yapması doğru bir zaman.
"SGK KUYRUĞUNA GEREK YOK, BAŞVURULAR E-DEVLET'TEN"
Yurttaşlarımız sevinçlerini gösterdiler. Telefonum kitlendi, arızalandı. Ben de insanlarımıza teşekkür ediyorum. Bu bizim sorumluluğumuz, sayın cumhurbaşkanımız bu görevi bana verdi. Kuyrukların oluşmasına ihtiyaç yok henüz. Yasalaştıktan sonra başvurular kabul edilecek. Yasal süreç tamamlandıktan sonra başvuru süreci başlayacak. e-Devlet üzerinden gerekli tüm hazırlıklar yapıldı zaten başvurular için.
EYT'LİLERE İLK EMEKLİ MAAŞI NE ZAMAN?
Kimsenin maaşında bir kısıntı olmayacak. Herkes hak ettiği maaşı alacak. Nasıl hesaplanıyorsa o şekilde olacak. Meclis sürecinden sonra EYT'lilerin ilk maaşı ne zaman alacağı belli olacak.
EYT düzenlemesinin uzun ve kapsamlı çalışmanın ardından tamamlandığını belirten Başkan Erdoğan, "Emeklilik hakkının kullanılması hususunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak. Yaş şartı olmadan emekliliğe imkan sağlayan düzenleme, eski sistemdeki SSK, Bağ- Kur, Emekli Sandığı ayrımı olmaksızın mevcut yapıdaki herkes için geçerli" dedi.
NASIL BAŞVURULACAK?
SSK ve Bağ-Kur'dan emekli olacaklar Sosyal Güvenlik Kurumu müdürlüklerine giderek ya da e-Devlet üzerinden başvuruda bulunabilecek.
Emekli Sandığı'ndan emekli olacaklar çalıştığı kuruma dilekçe verecek.
EMEKLİ OLMAK İÇİN İSTİFA ETMEK ŞART MI?
EYT'liler SGK'dan alacağı emekli olabileceğine dair yazıyla ve emeklilik sebebiyle işten ayrılacağına yönelik dilekçeyle işverene başvuracak.
Yani bu kişiler 'emeklilik sebebiyle istifa' etmek zorunda. İşyeri de işten çıkışı 'emeklilik sebebiyle istifa' kodundan SGK'ya bildirmeli. Ancak bu işlemin ardından çalışan aynı işyerinde devam edebilir. İki taraf arasında yeni bir iş sözleşmesi yapılır.
BORÇLANMA BAŞLANGICI GERİ ÇEKECEK Mİ?
Gelen açıklamalar, EYT düzenlemesiyle İş Kanunu'ndaki borçlanma hükümlerinin değişmeyeceği yönünde.
Buna göre sigorta öncesi yapılan askerlik, staj sonrası doğum sigorta başlangıcını öne çekebilecek.
EYT TABLOSU NETLEŞTİ
Daha önce yaklaşık 4 milyon kişiyi kapsadığı belirtilen EYT düzenlemesinde kapsam genişledi. Yeni başvurular ve verilerin toplanarak elektronik ortama taşınması sonrası EYT yasasının 5,7 milyon vatandaşı kapsadığı açıklandı.
SSK, Bağ-Kur ve emekli sandığı ayrımı yapılmaksızın 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan her vatandaş yasadan istifade edecek.
EYT'DE YAŞ SINIRI KALKTI
EYT düzenlemesinde şüphesiz en kritik soru 'Yaş şartı olacak mı' sorusuydu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan başından beri 'Kökünden çözün' talimatını verdiği EYT düzenlemesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yaş şartının olmadığı tek formül üzerinden giderek çözüm rotasını çizdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'da bütçe ile ilgili kapsamlı çalışmalarını tamamladı. Düzenleme mali politikalar üzerinde herhangi bir sorun yaratmayacak.
EYT düzenlemesi sadece işçileri değil işvereni de ilgilendirdiğinden bu taraf içinde yasa önemli düzenlemeleri içerecek. İşverenlerin kıdem tazminatı yükünü hafifletmeye yönelik tedbirler kapsamında, yüzde 75 kefalet oranıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) desteği sağlanacak.
Bununla beraber emekli olanların işe devam etmesi durumunda, normal çalışanlara göre SGK primlerinin 5 puan yükselmesi nedeniyle bununla ilgili de düzenleme yapılacak ve normal çalışanla bu prim seviyesi eşitlenecek.
SSK'DA EN AZ 5.000 GÜN PRİM ŞART
8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olan SSK'da 5.000 günü doldurmuş kadınlar için 20 yıl erkekler için ise 25 yıl sigortalılık süresi bulunuyor. Yine Bağ-Kur'da ise kadınlar için 7.200 gün erkekler için ise 9.000 gün prim şartı bulunuyor.
ŞARTLARI TAMAMLAYAN KADEME KADEME EMEKLİ OLACAK
Yaş sınırı kalktı. EYT yasası ile prim ve yıl şartının SSK ve Bağ-Kur'lu için 8 Eylül 1999'dan önceki dönem gibi olması bekleniyor. Prim günü ve sigortalılık süresini (Yıl) dolduramayan EYT'liler şartları tamamladıkları zaman emekli olabilecek.
PRİMİ TAMAM OLMAYANA KISMI EMEKLİLİK
Eğer EYT yasası ile kısmi emeklilik dahil 8 Eylül 1999 öncesine tümüyle dönülürse çok daha düşük yaşlarda 3.600 ve 5.400 gün ile emeklilik fırsatı doğacak.
Kısmi emeklilik nedir? EYT yasasına tabi olacak birçok vatandaş yaşı ilerlemesine rağmen primlerini tamamlama imkanına sahip değil. Bu sigortalılar için ise kısmi emeklilik yani yaştan emeklilik imkanı var.
DÜŞÜK PRİMLE YAŞTAN EMEKLİLİK FIRSATI
Belirli bir süre çalışarak prim biriktirmiş daha sonra ise iş hayatına ara vermek zorunda kalan vatandaşlar için kısmi emeklilik, yani yaştan emeklilik imkanı var.
8 Eylül 1999 öncesinde normal emekliliğin dışında SSK'lılar için 3.600 gün primle Bağ-Kur'lular için de 5.400 gün primle kısmi emeklilik şartları bulunuyordu. EYT yasası eğer kısmi emeklilik şartlarını da 1999 öncesine çekerse primini doldurma imkanı olmayanlar için 3.600 günle kısmi emeklilik hakkı doğacak.
KISMİ EMEKLİLİKTE 3 ŞART BULUNUYOR
Bir EYT'linin kısmi emeklilikten faydalanabilmesi içinse üç şart bulunuyor. Şu anki mevzuaata göre kısmi emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı var. Ancak EYT düzenlemesi bu şartları değiştirebilir.
EYT ile SSK'lıların kısmi emeklilikten faydalanabilmesi için bu 3 şartı tamamlanması gerekiyor.
3.600 gün primi tamamlamak,
15 yıl sigortalılık süresini doldurmak,
kadınlarda 50 ve erkeklerde 55 yaş şartını sağlamak.
Daha açık ifadeyle EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara dönülürse 3.600 gün primle kısmi emeklilik imkanı doğacak. Yani 3.600 gün primi tamamlayan kadınlar 50, erkekler ise 55 yaşında emekli olabilecek.
BAĞ-KUR'DA KISMI EMEKLİLİKTE PRİM ŞARTI 5.400 GÜN
Bağ-Kur'da kısmi emeklilikte farklı bir prim sayısı bulunuyor ve 5.400 prim günü öne çıkıyor. Bir diğer önemli husus da 1 Ekim 1999 tarihi. Çünkü bu tarihe göre yaş şartı belirleniyor.
50 yaş ve 15 yıl için sigortalının 2 yıldan fazla süresi varsa kademeli emeklilik devreye giriyor. Burada erkeklerde 55'den 58'e kadar, kadınlarda 50'den 56'ya kadar kademeli yaş şartı bulunuyor.
Ayrıca Bağ-Kur'da 1 Ekim 1999 tarihine göre kısmi emeklilik için yaş şartı belirleniyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik yaşı uygulanıyor. İşte o tablo:
Eğer EYT yasasında kısmi emeklilikle ilgili bir düzenleme olmazsa 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların kısmı emeklilik için prim şartları değişmeyecek ancak yaş şartları aşağıdaki tablodaki gibi olmaya devam edecek.
EKSİK PRİMİ OLAN TOPLU ÖDEME ALABİLİR
Öte yandan primini tamamlayamadığı için emekli olamayanlara toplu ödeme alma imkanı da var. Buna göre şartları tamamlayıp emekli olamayanlar Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak birikmiş ödenmiş olan primlerini talep edebilir. Bir vefat durumunda hak sahibinin yakınları bu imkandan yararlanabilir.
TOPLU ÖDEME İÇİN HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?
SSK ve Bağ-Kur'luların toplu para alabilmesi için sigortalı olarak çalışmaması ya da kendi işini yürütüyor olmaması gerekiyor. Ayrıca emeklilik için gerekli 3 şarttan sigortalılık süresi ve yaş şartının dolması gerekiyor.
EMEKLİ OLAMAYANLAR PRİMLERİNİ NASIL GERİ ALABİLİR?
Yıl ve yaş şartını tamamlamasına karşın emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı bulunulan sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne yazılı talepte bulunmaları halinde ödemiş oldukları prim tutarlarını toplu bir şekilde iade alabiliyor.
PRİM İADESİ NEYE GÖRE HESAPLANIYOR?
SSK'lılar (4A) için 2008'den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, 2008'den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor. Bağ-Kur'lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor. Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor.