CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Emeklilik treni kaçtı zannedenler yanılıyor! EYT şartsız emeklilik için sayaç çalıştı! 4-5-6 yıl erkene denk! 3.600, 4.200 ve 5.400 prim günü...
SON DAKİKA! EYT düzenlemesi için detaylar netleşirken, yeni açıklamalar gelmeye devam ediyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT düzenlemesi için merak edilen detayları merak ediyor. Düzenlemede kapsam dışında kalanlar için süreç sona ermiş değil. Kısmi emeklilik imkanı ile eksik prim günü tamamlanarak emeklilik fırsatı yakalanabiliyor. İşte, kısmi emeklilik için aranan şartlar ve detaylar!
EYT kapsamında detaylar Başkan Erdoğan tarafından açıklandı. Düzenlemede yaş şartı aranmayacağının müjdesi verildi. Kapsam içinde yer alanlar emeklilik hakkının ne zaman tamamlanacağını ve ilk maaşlarını alacakları tarihi bekliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, düzenlemenin ay sonunda Meclis'e gelebileceğini ifade etti. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında emekliliği kıl payı kaçıranlar için aylığa hak kazanmak için birçok seçenek bulunuyor. Bu süreçte primi eksik olanların imdadına kısmi emeklilik yetişecek. İşte, kısmi emeklilik için aranan şartlar!
Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi kapsamında emekliliği kıl payı kaçıranlar için aylığa hak kazanmak için birçok seçenek bulunuyor. Yasa teklifi; prim gün sayısı ve çalışma yılı koşullarını yerine getirmeyenleri de kapsayacak.
Bu kişiler koşulları yerine getirdikleri anda EYT düzenlemesinden yararlanarak emekli olabilecek.
Örneğin, Şubat 1999'da sigortalı olan erkek çalışan 25 yılın dolacağı Şubat 2024'te EYT düzenlemesinden yararlanabilecek. Ağustos 1999'da sigortalı olup 4400 prim günü ödenen kadın çalışan 20 yıllık hizmet süresi dolsa da prim günü eksik olduğu için hemen emekli olamıyor. Ancak prim gün sayısını 5000'e tamamladığı gün EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilecek.
EYT kapsamına girmesine karşın prim günü nedeniyle emekli olamayanlar için SSK'lılarda 3600 ve Bağ-Kur'lularda 5400 günle kısmi erken emeklilik kapısı da açık olacak.
Burada da 1999 öncesine dönülerek kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaşla yaş haddinden emekli olunması bekleniyor. Tasarı Meclis'e sevk edildiğinde bu detay da kesinleşecek. EYT konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:
EYT için kesin tarih verildi! Maaşlar ne zaman yatacak?
▼ Eksik olan prim günümü ve çalışma süresini 2026'da doldurursam EYT düzenlemesinden yararlanabilecek miyim?
EYT kapsamında bulunup yeterli prime, süreye sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kişiler de düzenlemeden yararlanabilecek. Koşulları yerine getirdikleri tarih itibariyle emeklilik dilekçesi verebilecekler.
▼ 8 Eylül 1999'dan önce işe başladığında 18 yaşından küçük olanlar da EYT'li olabilecek mi?
İşe başlanan tarihte 18 yaşından küçük olanların sigorta girişi kabul ediliyor. Sigortalılık süreleri ise bu yaşı doldurduktan sonra başlatılıyor. EYT kapsamında olanların sigortalılık süresi koşulu bu yaşı doldurduğu tarihten başlatılarak hesaplanıyor.
▼ Hizmet birleştirmeyi emeklilik dilekçesini verdikten sonra mı talep edeceğim?
Hizmet birleştirme işlemi emeklilik başvurusundan önce yapılmalı. E-Devlet kapısı üzerinden verilen hizmet birleştirme dilekçesiyle ya da sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne giderek bu işlem yapılabilir.
▼ Eksik günlerimi tamamlamak için borçlanmadan başka seçeneğim var mı?
Size uygun borçlanmayı yapmanız halinde eksik prim günleriniz kalıyorsa, isteğe bağlı sigorta ile prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz.
ŞUBAT'A YETİŞEBİLİR
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ve AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz, EYT için, "Şubat, Mart gibi yetişir maaşlar diye tahmin ediyoruz. Ay sonunda Meclis'e gelirse Şubat'a da yetişebilir maaşlar" açıklamasını yaptı.
İLANLAR HAREKETLENDİ
EYT düzenlemesi satılık ilanlarına damgasını vurdu. Kimileri askerlik ve doğum borçlanması yapmak kimileri de dikkat çekmek için ev, arsa, araç satış ilanlarına 'EYT nedeniyle satılık' yazdı. Hatta sadece bunlarla sınırlı kalmadı. Koşu bandı, cep telefonu, ev aleti, tarım makinesi satış ilanına bile 'EYT' ibaresini ekleyenler olduğu görüldü.
EYT'LİYE GÜVENCE! KIDEM KREDİSİ NE KADAR OLACAK?
Paketten nasıl yararlanılacak?
İşverenler, kampanyaya dahil olan bankalara EYT Destek Kredisi için başvuru yapacak. Paket kapsamında yalnızca sosyal güvenlik sistemi üzerinden kıdem tazminatı ödemelerine izin verilecek.
Kredi desteği çalışanlara nasıl yansıyacak?
Kıdem tazminatı tutarları belirlendikten sonra ödeme EYT'lilerin direkt hesabına aktarılacak. Çalışana kıdem tazminatını ödeyememe gibi bir risk olmayacak. Çalışan peşin olarak parasını alabilecek. İşveren ile peşin-taksitli ödeme gibi gerilimler yaşanmayacak.
Her EYT'li tazminat alacak mı?
Emeklilik nedeniyle işyerinden ayrılacak çalışanın aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışmış olması gerekiyor. 1 yılın altında çalışması olanlar kıdem tazminatı alamıyor. EYT'lilerin, emeklilik işlemleri için çıkış yapıldığında kıdem tazminatı hakkı doğacak. İşveren isterse paket kapsamında kredi kullanarak isterse kendi imkanlarıyla tazminatları verebilecek.
Tazminatı nasıl hesaplanacak?
Kıdem tazminatları son 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanacak. Son giydirilmiş brüt ücret ile çalışılan süre çarpılacak. Damga vergisi kesilerek ödeme yapılacak. Brüt ücrete yıl içinde alınan yemek, kıyafet, görev tazminatı, ikramiye gibi düzenli ödemeler de dahil edilecek. Yine hesaba bir tam yılı aşan süreler de katılacak.
Yeni tavan ne oldu?
2022'nin ikinci yarısında 15 bin 371 lira 40 kuruş olan kıdem tazminatı tavanı bu ay memur maaş katsayısındaki yüzde 16.48 artışla 17 bin 904 lira 62 kuruş olmuştu. Meclis'ten geçen 13.52 puanlık refah payıyla yeni tazminat tavanı 19 bin 982 lira 82 kuruşa yükseldi.
Buna göre EYT düzenlemesiyle emekli olanlara çalıştıkları her yıl için en çok 19 bin 982 lira tazminat ödenecek. Bu tutarın altında olanlar kendi maaşı, üstünde olanlar ise tavan üzerinden tazminatını alacak. Tavanı aşanlara çalıştığı her yıl için damga vergisi kesilmiş olarak 19 bin 831 lira 15 kuruş verilecek.
Çalışan aynı yerde işe devam edebilir mi?
Devam edebilir. Burada 2 formül söz konusu. Ya işveren çalışanın tazminatını ödeyerek sıfırlıyor ya da çalışan tazminatını almadan devam ediyor. Tazminatı almadan devam edenler ayrıldıkları tarihte bu ödemesini alabiliyor. Ancak bu durumda işçinin 'kendi isteği ile ayrıldığında emekli olduktan sonra çalıştığı dönem dahil tüm sürelerin kıdem tazminatının son ücret üzerinden ödeneceği' konusunda işverenle sözleşme yapması yararına olacaktır.
Kredinin şartları nasıl?
6 ayı geri ödemesiz olan kredide, azami vade 36 ay olacak. Faiz oranı 0-24 ay vadede TLREF +200, 24 ay üzerinde vadede TLREF + 300 baz puan olacak. İşverenler yüzde 11.03- 12.03 faizle (12 Ocak'ta TLREF yüzde 9.03) kredi kullanarak kıdem tazminatlarını ödeyebilecek.
Asgari ücretli ne kadar tazminat alacak ?
Bu yıl içinde işten ayrılan bir çalışana çalıştığı her yıl için en az 10 bin 8 lira kıdem tazminatı ödenecek. Damga vergisi kesilmiş olarak 9 bin 932 lira 4 kuruş ödeme yapılacak.
Fazlası verilebilir mi?
İş Kanunu, kıdem tazminatı tavanını belirlemiş durumda. Ancak işveren bunu aşarak bir ödeme yapmak isterse ya da çalışanın gerçek maaşını dikkate almak isterse bunda hiçbir sıkıntı bulunmuyor. Ancak burada tavanı aşan kısım için gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
