CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Formül geldi, 3600-4500 gün primle kısmi emeklilik! Emeklilik için yeni detay açıklandı! Yaş şartı esneyebilir! 1999-2000 sonrası...
Milyonların yüzünü güldüren EYT düzenlemesinde yaş şartı kaldırılmıştı. Düzenleme geçtiğimiz aylarda Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Emeklilik için SGK'ya başvurular hız kesmeden devam ediyor. Öte yandan 1999-2000 sonrasına da kademeli emeklilik gündeme geldi. Hal böyle olunca kısmi emeklilik şartları araştırılan konular arasında yer alıyor. İşte, 3600 - 5400 günle emeklilik şartları!
Emeklilik sistemi için yeni adımlar atılmaya devam ediyor. 5 milyona yakın vatandaşı emeklilik hayaline kavuşturan EYT düzenlemesi sonrasında maaş bağlanma işlemleri devam ediyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın verdiği yeni emeklilik sistemi sonrasında detaylar merak ediliyor. 1999-2000 sonrası sigorta girişi olanlar için düzenleme gündemin ilk sırasında yer alıyor. Hal böyle olunca, "Yeni emeklilik sisteminde neler var? 3600 - 4500 günle kısmi emeklilik şartları neler?" sorularının cevapları araştırılıyor. İşte, kısmi emeklilik için aranan şartlar!
Geçtiğimiz günlerde bu köşeden AK Parti seçim beyannamesinde özellikle annelere ve ev kadınlarına getirilecek yeni emeklilik haklarını anlatırken sosyal güvenlikte yeni bir reform ve emeklilik formülü gelebileceği gündeme geldi.
Özellikle EYT sonrasında sigortalı olanların emekliliğini ilgilendiren konu birçok medya kuruluşu tarafından haberleştirildi. Böylece Türkiye'de özellikle EYT yasasından yararlanamayanlar yani 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar için bir kademeli yaş şartıyla emeklilik masaya geldi.
Konunun biraz daha detayına girip burada öne çıkan iki önemli kritere dikkat çekelim. Önce emeklilik sisteminde özellikle kadınlar açısından gelecek yeniliklere göz atıp buradan esnek yaş modeline nasıl geçileceğine bakalım.
EV KADININA FİİLİ HİZMET ZAMMI
Bilindiğği gibi bazı mesleklerde Fiili Hizmet zammı denilen yıpranma hakkı bulunuyor. Bu sayede bu meslek sahiplerinin çalışmalarına prim gün sayısı ekleniyor ve eklenen prim güan sayısına göre de yaş şartı geriye çekiliyor.
AK Parti seçim beyannamesinde yer alan ev kadınları ve anneler için getirilecek sistem biraz buna benziyor. Anneler çocuk sayısına göre aynen yıpranma uygulamasında olduğu gibi çalıştıkları primlere yapılan ilave nispetinde yaş şartını geri çekebilecek.
Yine ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta primlerinin bir kısmının ödenecek olması ve burada da kısmi emeklilik şartlarının esnetilmesi söz konusu olacak.
Bunlar aslında emeklilik sistemine getirilecek yenilikler olarak karşımızda duruyor ve bir reformun da ipuçlarını veriyor.
EYT'DE MAAŞLAR ÖDENİYOR
Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili başvuru ve emeklilik işlemleri süreci devam ediyor.
Yaklaşık 1.6 milyon EYT'li Mart ve Nisan aylarında emeklilik için başvururken, Mart ayında başvuru yapıp işlemleri tamamlananlar nisan ayında hem maaş farklarını hem de ikramiyelerle birlikte maaşlarını erken olarak aldılar.
Bu arada Mart ayında başvuran tüm EYT'liler için maaş hesabı 1 Nisan'dan itibaren yapılmaya başladı. Bu yüzden işlemler ne zaman biterse bitsin tüm hesaplar 1 Nisan'dan itibaren yapılıp toplu para ödenecek.
SIRA EYT SONRASINDA
EYT yasası ile bir yandan yaş şartı olmadan milyonlarca vatandaş emekli olurken bu yasayı küçük zaman dilimiyle kaçıranlar da bulunuyor. Örneğin 9 Eylül 1999 tarihinde sigortalı olmuş birisi bir gün önce sigortalı olan bir EYT'liye göre 17 yıl daha geç emekli oluyor.
9 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 yaşında ve 7 bin gün primle emekli olabiliyor. 2008 sonrasında ise prim gün sayısı 7200'e erkeklerde yaş şartı ise 61'e çıkıyor.
Bu noktada 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olanlar için de bir kademeli yaş indirimi söz konusu olabilecek. Peki nasıl olacak biraz daha yakından bakalım.
YAŞ ŞARTI ESNETİLEBİLİR
Bugün bütün dünyada emeklilik yaşının artırılması tartışmaları yapılıyor. Türkiye'de ise EYT yasası ile milyonlarca insan yaş şartı olmadan emekli oluyor. Ancak bundan sonraki reform çalışmalarında yaş şartının tamamen ortadan kalkması mümkün görünmüyor.
Burada emekli sayısı ile çalışan sayısı arasındaki dengenin sosyal güvenlik sisteminin devamı için korunması önemli.
Ancak EYT düzenlemesini kısa sürelerle kaçıranlar açısından bir kademe çalışması gündemde. Burada 60 olan yaş şartının geriye doğru kademeli olarak çekilmesi söz konusu olabilecek. Burada prim ve yıl kriterleri devreye girecek.
2 KRİTER ÖNE ÇIKIYOR
Burada işe ilk girilen tarihe göre iki kriter öne çıkıyor. Öncelikle 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olan birisi için prim şartının tamamlanması önem kazanıyor.
Burada 2008'e kadar olan sürede 7 bin gün prim ödeyerek çalışmak gerekecek. İkinci kriter olarak düşünülebilecek şart ise yıl şartı.
EYT sonrası için yıl şartı yok. Ancak kademeli yaş indiriminde bir yıl şartı konulabilir. Bu yine kadınlarda 20 erkeklerde 25 olabilir. Bu kriterlerin her ikisi de kullanılabileceği gibi bir tanesi de seçilebilir.
BAĞKUR PRİM EŞİTLİĞİ
Bütün bunlar tartışılırken bir yandan da Bağ-Kur ile SSK arasında prim eşitliğinin sağlanması da söz konusu.
Bu durumda 9 bin gün olan erkek Bağ-Kur'luların prim gün şartını SSK'daki gibi kadınlarla eşitleyip 7200 güne çekilmesi söz konusu. Bu durumda Bağ-Kur'lulara 5 yıllık bir erken emeklilik avantajı gelecek.
3600-4500 GÜNLE KISMİ EMEKLİLİK
Öte yandan Bağ-Kur ile SSK arasındaki prim farkının giderilmesi kısmi emeklilikte de eşitliği sağlayabilir.
Bu kapsamda 5400 gün olan kısmi emeklilik şartı da işe giriş tarihine göre 4500 gün ya da 3600 gün olarak uygulanabilir. Çünkü SSK'da 8 Eylül 1999 öncesinde kısmi emeklilik 15 yıl 3600 gün, sonrasında ise 25 yıl 4500 gün olarak uygulanıyor.
