CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Emekli maaşı ne kadar olacak? Kök maaş için hangi formüller masada? A Haber canlı yayınında rakam verdi: Tam nokta atışı yapmak gerekirse…
En düşük emekli maaşının iyileştirilmesi için nasıl bir çalışma yapılıyor? Ek zam yapılacak mı? Masada hangi rakamlar var? Olası zamdan kimler faydalanacak? Emekli maaşı zammına ilişkin son kulisler neler? Mali Müşavir Emin Yılmaz, A Haber'de konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. "Ne kadar emekli maaşı alırım?" sorusunun yanıtını hesaplamalarla anlattı.
AK Parti en düşük emekli maaşına zam için çalışmaları hızlandırdı.
Peki en düşük emekli maaşının iyileştirilmesi için nasıl bir çalışma yapılıyor? Ek zam yapılacak mı? Olası zamdan kimler faydalanacak? Mali Müşavir Emin Yılmaz, A Haber'de konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları;
RAKAMLAR NETLEŞTİ
Emeklilerimize ve memurlarımıza yılda iki defa zam yapılıyor biri ocak zammı diğeri temmuz zammı. Bununla ilgili yasa koyucu TÜFE verisi üzerinden baktığımız zaman haziran ayı 1.64 üzerinden değerlendirildi. 2024'ün ilk 6 aylık dönemini yüzde 24.73, memur ve memur emeklisinde ise yüzde 19.31 üzerinden rakamlar netleşti.
KAÇ KİŞİ ETKİLENDİ?
Kök aylık, taban aylık uygulaması vardı. Taban aylık uygulamasında hazine tarafından 10 bin TL'ye tamamlanıyordu. Burada tamamlanan kişi sayısı 3 milyon 800 bin kişi.
Artı yüzde 24.73'lük kıstastan faydalanamayacak olan toplamda da 1 milyon 780 bin kişi yüzde 24 eklense bile yine taban aylık almaya devam edecekti. Hükümet kanadı bununla ilgili bir yasa hazırlığı içerisine girdi.
MASADA HANGİ RAKAMLAR VAR?
Kulis haberleri var. Eğer bu rakam aynı şekilde 10 bin TL'de kalmış olsaydı dolayısıyla 900 bin kişi buradaki sınırın altında kalmış olacaktı.
Şu anda tekrar bir düzenleme yapılıyor. Kulis haberlerine göre 12 bin TL'ye yükseltilmesi söz konusu.
"YÖNTEM GELİŞTİRİLMESİ LAZIM"
Eğer 12 bin TL'ye yükseltilirse burada bir sonraki dönem yani ocak 2025'te yine 3 milyon 800 bin kişinin kök aylığı alt sınır aylığının altında kalmış olacak. Bununla ilgili farklı bir yöntem geliştirilmesi lazım.
Bu yüzden yapılması gereken 10 bin TL'nin altında olanlarla ilgili özellikle kök aylıklarının 10 bin TL'ye gelmesi sonrasında yüzde 24.73'lük yani 12.473 TL'ye gelmesi.
KULİSLERDE KONUŞULAN RAKAMLAR
Hükümet kanadının şu anda hazırlığı içerisinde olan 3'lü 2 adet kulis haberi var. 500 TL artırımlı olarak gidecek bu. Ne demek? Bir kulis haberine göre buradaki 10 bin TL'lik taban aylığın 11.500 – 12.000 veya 12.500 TL seviyesine gelmesi.
Diğer kulis haberine göre ise 12.000 – 12.500 veya 13.000 TL seviyesine gelmesi. Bunların orta noktasını hesapladığımız zaman iki alternatif çıkıyor. O da 12 bin TL veya 12.500 TL seviyesine gelmesi şu an için kulis haberlerinde dönüyor.
"NOKTA ATIŞI YAPMAK GEREKİRSE..."
8.513 TL kök maaşı üzerinde olanlara yüzde 4 altında olanlara da yüzde 5'lik bir ödeme gelecek bundan sonra. 8.017 TL'nin altında diye nitelendiriyoruz ama bu rakama tam nokta atışı yapmak gerekirse emeklilerimizle ilgili kimlerle alakalı 12 bin TL seviyesine geleceği ile ilgili ek ödemeyi de ayrıştırarak bir hesaplama yaptım.
Emekli vatandaşlarımız e-Devlet vasıtasıyla 'ne kadar emekli maaşı alırım?' kıstasıyla ilgili yazıp çıkan rakamla ilgili 7 bin 708 lira 96 kuruş kök maaşı 308 lira 35 kuruş olan ek ödeme olan ise bununla alakalı sınır rakama eriştiğini söyleyebiliriz.
TEMMUZ MAAŞLARINDA KAYIP OLMAYACAK
Emeklilerimizin temmuz maaşlarında bir kaybı olmayacak. 10 bin TL ve altında olanların minimum 12 bin TL'ye yükseltileceğini de şimdiden söylemek mümkün.
HIZLICA KARAR VERİLECEK
Faruk Erdem'in canlı yayında anlattıkları: Günlerce toplantı yapmanın bir anlamı yok. Bunun bir teknik çalışması var ona göre yol izlenir. 16 milyon emekliden bahsediyoruz, 1 bin lira artış olsa 16 milyar gibi ciddi bir rakamdan bahsediyoruz. Burada hızlıca bir toplantı yapılacak yasal düzenleme yapılacak ve Meclis'e gelir. Çünkü bu durum ilk defa bizim karşımıza çıkmıyor. Bunu ocak ayında yaşadık geçtiğimiz sene temmuz ayında da benzer bir durum vardı. Böyle devam ederse önümüzdeki ocak ayında da benzer bir durum ile karşılaşacağız.
PANDEMİ DÖNEMİNDE BAŞLAYAN UYGULAMA
Kök maaşa zam yapılıyor taban maaş arttırılmadığı sürece biz bu durumu konuşmaya devam edeceğiz. Bazı emekliler taban maaş ile kök maaşı anlamakta güçlük çekiyor. Aslında taban maaş uygulaması pandemi döneminde getirilen bir yöntem. Özellik düşük maaş alan vatandaşlar için büyük bire avantaj.
Çok değişik şartlarda emekli olan vatandaşlarımız var. Çok düşük maaşlar var eğer taban maaş uygulaması olmazsa bu insanlara 5-6 bin TL maaş verme durumu olacak. Taban maaş uygulaması ile bir nebze de olsa maaşların belli bir seviye çekilmesi hedefleniyor.
EN DÜŞÜK MAAŞA ZAM
Enflasyon zammı taban maaşa değil kök maaşa uygulandığı için burada sıfır zam tehlikesi ortaya çıkıyor. Bu yüzden en düşük emekli maaşına zam ayrıca yapılıyor. Kök maaş 7 bin TL burada zam yapılsa bile en düşük maaşa denk gelmiyor böylece sıfır zam tehlikesi doğuyor. İşte bunun önüne geçilecek.
YAPISAL REFORM ŞART
Şu anda 12 bin ve 12 bin 500 TL konuşulan rakamlar arasında. Rakam kısa sürece ortaya çıkacaktır. Sene sonunda yine taban maaşı arttırmaya senaryolarını konuşacağız. Burada pansuman yapılıyor. Herkese eşit zam yerine farklı bir uygulama ile her vatandaşa ulaşılmalı. Bizim bir yapısal reforma ihtiyacımız var. Çok karmaşık bir maaş hesaplama sistemi var. 2 bin öncesi ayrı hesap 2 bin ile 2 bin 8 arası ayrı hesap 2 bin 8 sonrası ayrı hesap yapılıyor. Ayrı güncelleme oranları var. Çok gün çalışanın hiçbir avantajı olmuyor. Sadece primlere bakılıyor. Yani ciddi bir yapısal reform gerekiyor. İşte bunun sadeleşmesi lazım.
ZAM SENARYOLARI
En düşük maaş üzerinden bakarsak 6 aylık enflasyon yüzde 24,73 bunu yüzde 25 olarak hesaplayıp bakarsak şu anda 12 bin 500 TL ediyor. Yıllık enflasyon uygulanırsa 14 bin TL'yi görebiliriz. Bunun yanında bir de asgari ücretle eşitlensin talebi var. Bu talep karşılanırsa 17 bin TL'ye çıkar. Bunların hiçbiri geçim ücreti değil. Ancak şu anda 3,6 milyon insan bu aylıklarla geçinmeye çalışıyor. Ancak EYT ile birlikte şu anda 16 milyon emekli var. Bu rakam 135 ülkenin nüfusundan daha fazla. Farklı talepler var. Bunlar kısa sürede netleşir.
