CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Bu detayları biliyor musunuz? Çifte tazminat almak için...
Milyonlarca çalışan kıdem tazminatı ve ihbar tazminatıyla ilgili detayları öğrenmek için muhtelif zamanlarda aramalar yapıyor. Peki, işten kendi istek ve kusuru dışında çıkartılan çalışanlar kıdem tazminatı ile birlikte ihbar tazminatını da alabiliyor mu? Çifte tazminat nasıl alınır? Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem tazminatlarla ilgili merak edilen bütün soruların cevaplarını verdi. İşte detaylar...
Çalışanlar için işten çıkartıldıklarında iki türlü tazminat hakkı bulunuyor. Bunlardan birisi kıdem tazminatı, diğeri ise ihbar tazminatı... İşten çıkartılan çalışanların kıdem tazminatı alabilmeleri için işyerinde 1 yılı doldurmuş olmaları gerekiyor. Kıdem tazminatı, bazı istisnalar dışında, çalışan kendi istek ve kusuru haricinde işten çıkartılmışsa veriliyor. Yapılacak ödeme de her yıl için bir brüt ücret tutarında oluyor.
İŞVEREN DE ALIR
İkinci ödenmesi gereken tazminat ise ihbar tazminatı olarak adlandırılıyor. İşverenin de işçinin de iş sözleşmesini feshedeceğini belli bir süre önce karşı tarafa bildirme zorunluluğu bulunuyor. Bu süreyi de o işyerindeki çalışma süresi belirliyor. Bu süreye uymadan işten çıkartılan çalışanlara kıdemine göre ihbar tazminatı ödeniyor. Bu bakımdan emekli yahut emekli olmayan işçi ayrımı yapılmıyor. Sadece işveren değil, işçi de ihbar tazminatı ödeyebiliyor. İşten ayrılacaklarını önceden bildirmeyen işçiler de bu ödemeyi işverene yapmak durumunda kalabiliyor.
EN ÇOK 2 MAAŞ
Bu tazminat ihbar süresine uyulmadığı zaman ödeniyor. İhbar süresi, 6 aydan 1.5 yıla kadar olan çalışma zamanı için 4 hafta olurken; ödenecek ücret de 1 aylık maaş oluyor. 1.5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için 6 hafta ve 1.5 aylık maaş, 3 yıldan fazla çalışma için ise 8 hafta yani 2 aylık maaş şeklinde ödeniyor.
5 YIL İÇİNDE BAŞVURU ŞART
KIDEM ve ihbar tazminatı verilmeyen ya da eksik ödenen çalışanlar, arabulucuya başvurarak hakkını arayabiliyor. Arabulucuya başvuru için zaman aşımı 5 yıl. Yani işten ayrıldıktan itibaren 5 yıl içinde başvuru yapmak gerekiyor. Arabulucu konuyu en fazla 4 hafta içinde sonuçlandırıyor. Eğer uzlaşma sağlanamazsa, çalışan hakkını iş mahkemesinde dava açarak arayabiliyor.
İhbar tazminatının hesaplanmasında esas alınacak süreler şu şekildedir:
6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
6 ay ile 1.5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
1.5 ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta
MESAİLER AYRICA HESAPLANIR
2 yıldır çalışıyorum. 2 yıllık iznim, resmi tatil çalışmalarım ve mesailerim var. Ne kadar tazminatım olur? Gözde DURAN Tazminat hesabında izinler ve diğer mesailer kullanılmıyor. Düzenli ödemeler varsa onlar katılıyor. 2 yıllık çalışma karşılığında alacağınız tazminat 2 brüt maaş olacaktır. İzin günleriniz kaç ise bunun da karşılığı son ücretinizden ödenecek. Mesailer de ayrıca hesaplanacak.
ARABULUCUYA BAŞVURUN
Özel sektör çalışanıydım. 10 yıllık kıdem tazminatımı sigortaya gösterdiği düşük brüt ücret üzerinden anlaşmalı olarak aldım ve ayrıldım. 11 yıl hizmetim vardı, son 1 yılı bana ödenmedi. 2001 sigortalıyım, davacı olabilir miyim Adem TÜRK
Gerçek maaşınızı ispat edebiliyorsanız arabulucuya başvurarak kalan tazminatınızı talep edebilirsiniz. Bir hukukçuya da danışmanızı tavsiye ederim.
TAZMİNATA GÜVENCE
Taşerondan kadroya geçenin kıdem tazminatı hakkı var mı? Cengiz AYGÜL
İş Kanunu'nda belirtilen şartlar dahilinde herkesin kıdem tazminatı alma hakkı bulunmaktadır. Yani en az 1 yıl görev yapılmış olması, kendi istek ve kusuru dışında (haklı fesih ve diğer istisnalar hariç) çıkartılmış olması halinde. Üstelik artık tazminatınız devlet güvencesinde. Daha önce şirketlerin insafına kalmıştınız.
STAJ, HESABA KATILMAZ
1988'den staj girişim bulunuyor. 1991 yılından da Bağ-Kur başlangıcım var. 2 yıl 8 ay Bağ- Kur ödedim. 1994'te SGK'ya geçtim. Şu an özel sektördeyim. 8800 prim günüm var. Bağ-Kur başlangıcının emekliliğe etkisi nedir? Gökçen TOSUN
Staj başlangıcı emeklilik hesabında sayılmıyor ama Bağ-Kur başlangıcınız emeklilik hesabında dikkate alınıyor. Buna göre yani ilk sigorta olduğunuz tarihe göre 47 ya da 48 yaşında emekli olursunuz, priminiz tamam.
İZİN SÜRESİ FARKLILIK GÖSTERİR
Kaç yılı doldurduktan sonra izin süreleri artmaktadır? Mesut MÜLAYİM
Yıllık izin için öncelikle 1 yılı doldurmak gerekiyor. 1 yıldan 5 yıla (5 yıl dahil) kadar çalışması olanlara 14 günden, 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışması olanlara 20 günden, 15 yıl (dahil) ve daha fazla çalışması olanlara 26 günden az izin verilemez.
EMEKLİLİK HESABI
1960 doğumluyum. 2003 yılında Bağ-Kur'lu oldum. 3 sene Bağ-Kur'lu kaldım. Şu an SSK'lıyım, 1500 günüm var. 2 tane çocuğum bulunuyor ve sigortamdan önce doğdular. Zeynep DOĞRU
4A'lı olarak yani SSK'lı olarak en az 3.5 yıl çalışmanız lazım. O zaman SSK'dan emekli olabilirsiniz. Bu durumda 58 yaşında (yaş dolmuş) ve 7000 gün ile emekli olursunuz.
1998 Ağustos ayı sigorta başlangıcım bulunmakta. 2001-2003 yılları arasında 18 ay askerlik görevimi yaptım. Askerlik borçlanması ödemesi yaparsam emeklilik yaşımda düşüş olur mu? Okan ORAL
Maalesef sigortadan önce askerlik yaptığınız için emeklilik yaşı yani 58 yaş değişmez. Ancak size 5975 gün gerekiyor. Bu eksik ise borçlanma yapıp tamamlayabilirsiniz. Yoksa boşuna para ödemeyin.
1972 doğumluyum. 1993 SGK girişliyim. 6400 prim günüm var. Yüzde 55 engelli raporum ve vergi indirimim bulunuyor. Yaştan emekli olsam, normal emekli olduğum zaman hak ettiğim maaşı alabilir miyim? Yani engelli yaştan emeklilikte maaş kaybı olur mu? Şener KİRAZ
16 yıl, 3760 gün ile emekli olursunuz. Bu durumda emekliliği hak etmiş oluyorsunuz. Normal emekliliğiniz ise 54 yaş ve 5675 günle oluyor. Orada da prim dolmuş, yaşı bekleyeceksiniz. Maaşınız ödediğiniz primle ilgili. Ne kadar yüksekten ve çok öderseniz o kadar çok maaş alırsınız. Emeklilik şekliniz maaşı düşürmez.
07.12.1992 sigorta girişim var. 21.04.2001 tarihinde memuriyete başladım. 01.05.1974 doğum tarihim. Ömer TEKİN
Emekli Sandığı şartlarıyla emekli olursunuz. Memuriyete başladığınız tarih itibariyle şartlarınız 25 yıl ve 60 yaş olarak görünüyor. Hizmet birleştirmesi, ikramiye ve emekli maaşınıza olumlu katkı yapar.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
