CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Sudan'da darbe! Sevakin Adası'nın önemi nedir?
Sudan'da bu sabah saatlerinde başlayan askeri darbe sonrası çok sayıda siyasi tutuklandı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talebiyle Türkiye'ye verilen Sevakin Adası'nın önemi nedir? Türkiye'nin petrol aramaya başlayacağı Sudan'da darbe tesadüf mü?
İmarı için Türkiye'ye tahsis edilen Sevakin Adası'na Türk üssü kurulacak. Türkiye bölgede petrol aramaya başlarken karışan Sudan'dan bugün ordu devlet televizyonunu kuşattı.
Bilindiği gibi Türkiye ile Sudan arasındaki yakınlaşma; Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından tepkiyle karşılanmıştı. Türkiye'nin bölgede güçlü bir hale gelmesini istemeyen BEA ve yanındaki ülkeler, önemli bir kültür ve ticaret limanı olan Sevakin'e üs kurulmasını istemiyor.
SUDAN KARIŞTI
Türkiye ile yakınlaşan Sudan'dan bir anda başlayan gösteriler hızla yayıldı. Eylemlere güvenlik güçleri müdahale ederken, göstericiler Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in istifasını istedi.
Bugün ise ülkede ordu devlet televizyonunu kuşattı. Ordunun bir kaç saat içinde açıklama yapacağı bildirildi.
SEVAKİN ADASI'NIN ÖNEMİ NEDİR?
Osmanlı döneminden bu yana Sevakin, Türkiye için önemli bir rol oynadı. Yavuz Sultan Selim'in 1517'de Mısır'ı fethiyle Osmanlı yönetimine geçen, 400 yıl doğrudan İstanbul'dan yönetilen ve Afrika'nın hac kapısı olan Sevakin Adası, Türkiye'nin yeni ticaret ağı olarak görülüyor.
Türkiye, Afrika ve Orta Doğu'daki hamleleriyle Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Hint Okyanusu'nda stratejik bir üçgen oluşturdu. Somali ve Katar'daki üslerin ardından Erdoğan'ın talebiyle, Sevakin Adası da Türkiye'ye tahsis edildi.
.
AFRİKA'YA AÇILAN KAPI
Basra Körfezi'nde yer alan Katar ve Hint Okyanusu kıyısındaki Somali'de askeri üs kuran TSK'nın ardından Sevakin adasıyla birlikte Kızıldeniz'i de içine alan bölgede stratejik bir Türk üçgeni oluştu. Kızıldeniz'in kapısı olarak bilinen Sevakin adası, Osmanlı'nın Kızıldeniz ve Hicaz'a denizden gelecek tehlikelere karşı güvenliği sağladığı noktaydı. Ticari ve ekonomik öneminden dolayı 'Afrika'ya açılan kapı' olarak tanımlanan Sevakin Adası, 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması'yla İngiliz işgalindeki Mısır'a bırakıldı. 1956'da İngilizlere karşı bağımsızlığını kazanan Sudan'ın olan adada 40 binden fazla Sudanlı yaşıyor.
TİKA RESTORE EDİYOR
Türkiye, 2011'den beri adayı turizm sektörüne kazandırmak isteyen Sudan'ı destekliyor. TİKA, adada Hanefi ve Şafi camilerinin yer aldığı kompleksin restorasyonu ve çevre düzenlemesini tamamladı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1821'de inşa edilen ve gümrük işlemlerinin yapıldığı tarihi binayı da aslına uygun restore eden TİKA, binanın önüne ayrıca seyir iskelesi inşa etti. Kurum, Muhafaza Binası'nın yenileme çalışmalarına 2016'dan bu yana devam ediyor. Ada da sembolik olarak asker bulundurulması da ihtimal dahilinde gözüküyor.
150 SUBAY MEZUN OLDU
Somali'de geçtiğimiz Eylül'de açılan Türkiye tarafından yapılan Somali Harp Okulu, Astsubay Okulu ve Birlik Eğitim Merkezi açıldı. 200'den fazla Türk askerinin bulunduğu 4 km2'lik askeri üsse Anadolu Kışlası adı verildi. Başkent Mogadişu'daki eğitim kampında aynı anda 1.500 askere eğitim verilebiliyor. Türk askerleri Somali subay ve astsubayları El Kaide bağlantılı radikal terör örgütü El karşı mücadele edebilmeleri için eğitiyor. Önceki gün Somali Ulusal Ordusu'na mensup 150 subayın merkezin ilk mezunları oldu. Mezuniyet törenine katılan askerlere TSK için geliştirilen MPT-76 ve G3 piyade tüfeği ile askeri teçhizat verdiği görüldü. Türkiye'ye teşekkür eden Somali Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Farmajo, askerlerden eğitimlerde öğrendiklerini El Şebab'a karşı kullanmalarını istedi.
Sevakin, 19. asra kadar Osmanlı Devleti'nin bugünkü Eritre, Cibuti ve kuzey Somali'yi kapsayan Habeş Eyaleti valilerinin ikamet adresiydi.
Sudan'ın kuzeydoğusunda Kızıldeniz kıyısında liman şehri olan Sevakin, geçmişte Nubye bölgesinin en mühim limanıyken, 30 kilometre kuzeydeki Port Sudan'ın kurulmasıyla önemi azalmıştır.
1554 yılında Habeş Seraskerliğine tâyin edilen Yemen Beylerbeyi Özdemir Paşa 5 Temmuz 1555 târihinde Habeş Eyâleti'ni kurarak Sudan'ın Kızıldeniz sâhilindeki Sevakin Adası'nı eyâlet merkezi yaptı. 16. asırda bu eyâlete 8 sancak bağlıydı. 1557 yılında eyâlet merkezi bugünkü Eritre'de bir şehir olan Masavva olduysa da, 17. asırdan itibâren beylerbeyiler tekrar Sevakin'de oturmaya başladılar.
Üst rütbeli görevliler genelde Mısır'da sancakbeyliği yapanlar arasından tercih ediliyordu. Bu eyâlet 18. asır öncesi Cidde Sancağı Mutasarrıfı olan Mekke Şeyhülharemi'nin idâresine verildi. 18. asrın başından îtibâren ise Rumeli Beylerbeyi pâyeli ve vezir rütbeli toplam 29 beylerbeyi tarafından idare edildi.
Bölgenin muhâfazası için Osmanlılar tarafından kaleler inşaa edildi ve Kızıldeniz'in bir "Osmanlı iç denizi" hâline dönüşmesiyle beraber buradaki güney donanması Hint, Süveyş ve Muha Kaptanlığına ayrıldı.
Şehrin idaresi 1865 yılında Mısır Hıdivliği'ne bırakıldı. 1882'de Mısır'ın İngilizler tarafından işgaliyle fiilen Türk hâkimiyetinden çıkan şehir, 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması'nın 17. maddesi uyarınca kesin olarak İngiliz idaresindeki Mısır'a bırakıldı.
Sudan'ın İngiliz-Mısır idaresinden 1956 yılında bağımsızlığını kazanması ile Sevakin de Sudan topraklarının bir parçası oldu.
