Çip tedarik krizi dalga dalga büyüyor! Dünya devi üretimini düşürecek

Mitsubishi Motors'dan yapılan açıklamaya göre firma, akıllı telefon, ev gereçleri, oyun konsolları ve 5G ağ ekipmanlarına yönelik artan çip talebi sonrası, tedarik sıkıntısı çekiyor. Japon firma tedarik problemi sebebiyle mayısta Japonya'nın güneybatısındaki Aiçi ve Okayama fabrikaları ile Tayland'da bulunan tesisinde seri üretimi yaklaşık 16 bin adet azaltacak. Kyodo ajansının haberine göre Mart'ta 4 bin, bu ay ise 7 bin 500 adeti bulan üretim kesintisi, gelecek ay ile birlikte toplamda 27 bini aşacak. Japon otomobil üreticisi Subaru'nun, çip tedarik problemi nedeniyle bu ay üretim kesintisinin ise 25 bini bulması bekleniyor. Öte yandan çip krizi dünyanın yanı sıra Türkiye'de de git gide büyüyor. Ünlü otomotiv devleri tek tek çıkıp üretimi durdurduklarını açıklarken, bunların arasına bir yenisi daha eklendi. Jaguar Land Rover (JLR), bilgisayar çipi sıkıntısı nedeniyle İngiltere'deki iki ana otomobil fabrikasını geçici olarak kapatıyor. İngiltere'nin en büyük otomobil üreticisindeki zorluklar, küresel çapta çip sıkıntısı çeken Ford da dahil olmak üzere diğer üreticilerdeki benzer sorunları yansıtıyor. BBC'nin haberine göre JLR, pazartesi gününden itibaren Halewood ve Castle Bromwich'teki üretimi en az 1 hafta durduracağını ifade etti. AÇILIŞ İÇİN KESİN TARİH YOK JLR'nin kapattığı fabrikalarda Jaguar XE, XF, F-Type, Land Rover Discovery Sport ve Range Rover Evoque modellerinin üretimi gerçekleşiyordu. PEKİ NE OLMUŞTU? Sağlık için giyilebilir elektronikten araç içi elektronik sistemlere kadar teknolojinin her alanında büyük öneme sahip olan çipler, ülkeler arasındaki rekabet unsurlarından biri haline dönüşürken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle otomotiv sektöründen başlayarak küresel bir 'dar boğazın' başrolünü aldı. Tedarik zincirinde aksamalara neden olan ve ekonomik tahminleri boşa çıkaran Kovid-19 salgını, akıllı telefonlardan bilgisayarlara, askeri ekipmanlardan otomobillere kadar birçok teknolojik ürünün üretiminde kullanılan çiplerin arzında da küresel bir 'kıtlığı' beraberinde getirdi. SALGINLA BİRLİKTE ÇİPE TALEP ARTTI 'Yarı iletkenler' olarak da bilinen çiplerin yıllar geçtikçe daha karmaşık hale gelen tasarımları, üretimini zorlaştırdı ve yaşanan küresel arz sıkıntısının temelini oluşturdu. Yeni fabrikaların kurulmasının uzun zaman aldığı ve milyarlarca dolara mal olduğu çip sektöründe, Kovid-19 salgının etkisiyle aniden artan talep çip tedarikinde sıkıntılara neden oldu. ÇİP ARZI BEKLENMEDİK TALEBİ KARŞILAMAKTA YETERSİZ KALDI Ayrıca pek çok şirketi, uzaktan çalışma sistemleri geliştirmeye ve bulut altyapısı kurmaya ya da mevcut altyapıları iyileştirmeye zorladı. Teknolojik ürünlerin artan kullanımıyla çiplere olan talep artış gösterirken, bu ürünlerin arzı beklenmedik talebi karşılamakta yetersiz kaldı. Yarı İletken Endüstrisi Birliği (SIA) verilerine göre, küresel yarı iletken satışları 2020'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 6,5 artarak 439 milyar dolara ulaştı. Bölgesel bazda geçen yıl ABD pazarına yapılan yarı iletken satışları yüzde 19,8 artarken, yarı iletkenler için en büyük pazar olan Çin'e satışlar yüzde 5 yükseldi. ARZ SIKINTISI İLK OLARAK OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE HİSSEDİLDİ Araç içi bilgisayar sistemlerinin gelişmesiyle çiplere daha çok ihtiyaç duyulan otomotiv endüstrisinde, salgının satışları olumsuz etkileyeceği endişesiyle çip siparişleri iptal edilmişti. Ancak elektronik firmalarının artan talebi otomotiv firmalarının piyasada çip bulamamasına neden oldu. Otomobillerde kullanılan çiplerin tedarik zinciri, Kovid-19 salgınında tüketicinin elektronik ürünlere olan talebindeki artıştan olumsuz etkilenirken, otomobil üreticilerini Apple gibi elektronik devleriyle sınırlı çip tedariki için rekabete zorladı. Küresel çip sıkıntısı; Ford, General Motors, Toyota, Volkswagen, Honda, Stellantis ve elektrikli araba üreticisi Nio gibi otomobil üreticilerinin çipler ile mikroçiplerin kullanıldığı bazı parçaları satın almak için mücadele etmelerine, üretimi azaltmalarına veya tesislerini kapatmak zorunda kalmalarına neden oldu. Dünyanın önde gelen otomobil firmalarının yaşadığı üretim aksaması milyarlarca dolarlık zararın da önünü açtı. Danışmanlık firması AlixPartners, çip arzında yaşanan sıkıntının küresel otomotiv endüstrisinin gelirini 60,6 milyar dolar azaltabileceği tahmininde bulundu. TÜRKİYE'DEKİ OTOMOTİV ÜRETİCİLERİ DE OLUMSUZ ETKİLENDi ÇİP ENDÜSTRİSİNDEN MİLYARLARCA DOLARLIK YATIRIM Çipler, ülkeler arasındaki rekabet unsurlarından biri olarak görülüyor. Pazarda hakimiyet oluşturmak isteyen şirketler ve ülkeler, devasa yatırımlarla çip endüstrisini şekillendirmeye çalışırken, son olarak, dünyanın en büyük mikroçip üreticisi firmalarından Intel'in 20 milyar dolarlık yatırımla ABD'nin Arizona eyaletinde iki yeni çip fabrikası inşa etmeyi planladığı açıklandı. ASYA ÜLKELERİNİN ÇİP YATIRIMLARI Dünyanın en büyük fason üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing de (TSMC) Intel gibi Arizona'da 12 milyar dolar değerinde bir fabrika kuruyor. Fabrikanın 2024'te üretime başlaması hedefleniyor. TÜRKİYE'DE YERLİ ÇİP ÜRETİMİ ÇALIŞMALARI Ayrıca, çip üretimi konusunda Türkiye ve Malezya arasında geçen yıllarda iş birliği anlaşması imzalanmıştı. Anlaşma kapsamında, Türkiye'deki bazı şirketler, Malezya'daki şirketlerle iş birliği yaparak yerli çip üretimi konusunda çalışmalarını sürdürüyor.

A HABER GALERİ

Çip tedarik krizi dalga dalga büyüyor! Dünya devi üretimini düşürecek

Son dakika haberi... Otomobil üreticisi Mitsubishi Motors, yarı iletken çip tedarik problemi sebebiyle mayıs ayında Japonya ve Tayland'daki tesislerinde üretimi düşürecek.