Suriyelilerin dönüşleri işgücü piyasasını etkileyecek mi?

Esad'ın devrilmesinin ardından Türkiye'de sığınmacı durumunda bulunan Suriyelilerin birçoğu ülkelerine dönüş yolculuğuna çıktı. Suriye sınırında ciddi bir yoğunluk oluşurken, ülkemizde ciddi bir istihdam kaynağı durumunda olan Suriyelilerin gitmesi durumunda iş dünyasında sorun yaşanıp yaşanmayacağı da merak konusu oldu. Suriyeliler özellikle tekstil, sanayi, oto bakım ve tamir, inşaat gibi alanlarda çalışıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de sadece geçen yıl çalışma izni alan Suriyeli sayısı 180 bin 250. Kayıtdışı çalışanlarla birlikte bu sayının 2 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu da söz konusu sektörler için ciddi bir işgücü anlamına geliyor.

ÇARKLAR DÖNMEYE DEVAM EDER
Sabah'tan Betül Alakent'in haberine göre tersine göç konusunda iş dünyasında, tarım ve hayvancılık sektörünün oyuncuları endişeli. İnşaat, sanayi ve tekstil sektörünün oyuncuları ise sürecin sorun yaratmayacağını belirtiyor. Tarım ve hayvancılık sektöründe istihdamın yüzde 25'ini oluşturduğu öngörülen Suriyelilerin gitmesi halinde sıkıntı yaşanacağı endişesi yaşanıyor. Tekstil sektöründe özellikle merdiven altı atölyelerde, Suriyeli işçilerin gidişinin personel sorununu beraberinde getireceği aktarılıyor. Dev tekstil fabrikaları ise yılbaşından sonra işten çıkarma olacağını belirterek Suriyeli işçilerin gidişinden endişe duymuyor. Sanayiciler ise dijitalleşmeye ağırlık vererek iş kaybını minimuma indirmeyi hedeflerken, çarkların durmayacağını belirtiyor.
TEKSTİLDE ÇALIŞAN FAZLASI VAR
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, Suriyelilerin daha çok tekstil sektöründe iplik, boya, örme, dokuma tarafında çalıştığını belirterek, "Ancak sektörde işçi eksiği değil fazlalığı söz konusu. Yani yılbaşından itibaren bir miktar işçi çıkarma olacaktı. Dolayısıyla Suriyeli işçiler giderse işverenin eli rahatlar" ifadelerini kullandı.
KIDEM TAZMİNATI FONU KURULMALI
Gama İplik Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaplan, Suriyeli işçilerin bir anda gideceğini düşünmediklerini belirterek, "Tahminlerimize göre kayıtlı ve kayıt dışı toplam 2 milyon Suriyeli çalışıyor. Türkiye'de yüzde 10 işsizlik var. Tüm Suriyeliler gitse işgücünün yüzde 8'ine tekabül eder. Ülkemizdeki işsiz insanlar bu açığı kapatır. İnsanımızı işgücüne kazandırmak için çalışmalıyız" dedi. Bu sorunun çözümü için kıdem tazminatı fonu kurulması gerektiğini belirten Kaplan, "Fonla hem tazminat almak için insanlar işten ayrılmaz hem işsizlik seviyeleri düşer hem de devletin kasasına yıllık 25 milyar lira girer" diye konuştu.
MEVSİMLİK İŞÇİ VE ÇOBAN BULMA KONUSUNDA SIKINTI YAŞANABİLİR
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Eyyüpoğlu, tarım sektöründe Suriyeli işçi oranının yüzde 20-25 seviyesinde olduğunu belirterek, "Özellikle mevsimlik işlerde, sulamada ve çobanlıkta Suriyeliler çalışıyor. Şu anda dönüşler başladı. Örneğin Şanlıurfa'da 8 kişilik bir ailenin 3 üyesi dün döndü. Düzen kurunca ailelerini de götüreceklerdir. Tarım sektöründe sorun yaşayacağımız kesin. Özellikle nisan-mayıstan itibaren hasat döneminde sorun olacak" dedi
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE SURİYELİ ÇALIŞAN VAR MI?
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkan Yardımcısı Özen Kuzu, büyük ve markalı proje yapan şirketlerde Suriyeli işçi çalıştırılmadığını belirterek, "Küçük firmalarda vardır belki ancak onun da oranı çok düşük. Ben deprem bölgesinde 10 binin üzerinde konut yapıyorum. Bölgede 7 bin çalışanımız var. Ancak hiç Suriyeli yok. İnşaat sektöründe bir sorun çıkmaz" şeklinde konuştu.
MESLEKİ EĞİTİMLE İSTİHDAMA KAZANDIRIRIZ
Suriyeliler ağırlıklı olarak Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Malatya gibi illerde çalışıyor. Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi, ildeki OSB'lerde 430 bin kayıtlı çalışan bulunduğunu belirterek, "Sanayide kayıtlı 12 bin Suriyeli çalışan var. Nasıl peyderpey geldilerse dönüşleri de aynı şekilde olacaktır. Suriyelilerin tamamının döneceğini düşünmüyoruz. Yüzde 70'i gitse dahi yüzde 30'u burada kalır" dedi. Suriyelilerin 2011'de geldiklerini anlatan Ünverdi, "Onlar gelmeden önce de burada çarklar dönüyordu gittiklerinde de döner. Biz OSB'lerimizdeki mesleki eğitim merkezlerimizde insanımızı sanayiye kazandırmak için çalışıyoruz. Fabrikalarımızda dijitalleşmeye yatırım yapıyoruz. Geçişte kısa süre sorun olur ancak çözeriz. Herkes vatanında mutlu olsun" diye konuştu.