Türkiye'ye 1 milyar euroluk fatura! Dijital mezarlıklar da risk saçıyor

İsrail'in Lübnan'a çağrı cihazları ve telsizler üzerinden düzenlediği saldırı "siber güvenlik" konusunu bir kez daha ana gündem maddesi yaptı. Siber güvenlikte sadece kullanılan cihazların değil, kullanım ömrü sonlandığı için çöpe atılan cihazların da önemli bir tehdit olabileceği öğrenildi.

ATIK TEKNOLOJİK ALETLER GÜVENLİK RİSKİ TAŞIYOR
Önlem alınmadan çöpe atılan telefon, tablet ve bilgisayar gibi teknolojik ürünlerin güvenlik riski taşıdığına dikkat çeken Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Genel Başkanı Ali Rıza Öner, Türkiye'de her yıl 700 bin ton elektrikli atığın çöpe gittiğini vurguladı. Öner, "Bunların yüzde 15'ini bilgisayar ve tabletler, yüzde 9'unu cep telefonları oluşturuyor. Bunlar gerekli önlemler alınmadan çöpe atıldığında kişisel veya hassas bilgilerin kötü niyetli kişilerin eline geçmesi kaçınılmaz oluyor" dedi.

100 BİN KİLOGRAMDAN 1 KİLO ALTIN
Sabah Gazetesi'nden Barış Şimşek'in haberine göre Öner, 1 kilogram altın elde etmek için 240 milyon kilogram madenin işlenmesi gerektiğine dikkat çekerken, aynı miktar altının 100 bin kilogram elektronik atığın işlenmesi ile elde edilebileceğini belirtti.

DİJİTAL MEZARLIK
TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, ayrıca kullanılmayan ve çöpe atılan elektronik atıkların "dijital mezarlık" olarak anıldığını söylerken; "Biz tüketiciler tüm verileri güvenli bir şekilde silmek için kolay erişime ve bilgiye sahip olmadığımızdan çöpe attığımız bir elektronik eşya büyük felaketlere yol açabilir. Açık kalmış sosyal medya hesapları, mailler, galerideki özel resimler, kişisel bilgiler gibi tüm hayati verilerimiz bu yolla kötü niyetli kişilerin eline geçebilir. Bu sebeple yapılacak en iyi şey cihazınızı bir yenileyiciye satmaktır. Bu yenileyici tüm verileri özel araçlarla silecek, cihazı fabrika ayarlarına sıfırlayacak ve sonra yenilenmiş ürün olarak satacaktır" ifadelerini kullandı.

ÇEVRE İÇİN TEHDİT OLUŞTURUYOR
Elektronik atıkların çevre için de büyük risk taşıdığını vurgulayan TAYED Başkanı Öner, "Elektronik ürünlerin bozulması sonucu içeriğinde bulunan kurşun, kadmiyum, civa gibi zehirli metaller açığa çıkarak çevre kirliliğine sebep olur. Doğaya karışan bu metaller besin zinciri yoluyla insana ulaşarak insan sağlığını tehdit eder" dedi.

TÜRKİYE'YE YILLIK FATURA 1 MİLYAR EURO
Dünyada yıllık 7 milyon ton elektronik atıkla başı ABD'nin çektiğini söyleyen Öner, Türkiye'nin yıllık 700 bin ton ile listede 17. sırada olduğunu açıkladı. Türkiye ekonomisinin elektronik atıklar nedeniyle yıllık kaybının 1 milyar euro olduğunu anlatan Öner, "Türkiye ekonomisi yıllık 1 milyar Euro'luk kayba uğruyor. Türkiye'de e-atıkların yüzde 20'si büyük ev eşyaları, yüzde 37'si elektrik süpürgesi, tost makinesi gibi küçük ev eşyaları, yüzde 17'si ısıtıcılar, yüzde 15'i laptop, bilgisayar ve notebooklardan, yüzde 9'u cep telefonları, yüzde 2'si aydınlatma ürünlerinden oluşuyor" dedi.

Türkiye'de elektronik atıkta geri dönüşüm oranının yüzde 10'lar seviyesinde olduğunu anlatan Öner, "Bir kilogram demir elde etmek için 200 kilogram kayanın işlenmesi gerekirken, sadece 2 kilogramlık elektronik atığın işlenmesi ile aynı miktar elde edilebiliyor." ifadelerini kullandı.