BES'te yeni dönem başlıyor! BES'ten para nasıl çekilecek? İşte şartlar...
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) 1 Temmuz'dan itibaren yeni bir dönem başlıyor. Daha önce kısmi para çekme imkanı tanınmayan BES'te 1 Temmuz sonrası birikmiş tutarın yarısı evlenme, konut satın alma ve doğal afet gibi durumlarda sistemden çıkmadan ve hak kaybı olmadan çekilebilecek. İşte şartlar...
Evlenme, konut satın alma ve doğal afet gibi durumlarda Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) birikmiş tutarın yarısına kadar olan kısmını alma imkânı sağlayan kısmen ödeme uygulamasında başvuru şartları belli oldu.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (SEDDK) 1 Temmuz'da devreye girecek kısmen ödeme uygulamasının başvuru esaslarını ortaya koyan genelgesi yayımlandı.
Buna göre uygulama kapsamında katılımcılar, sistemden çıkmadan ve hak kaybına uğramadan evlenme, konut satın alma ve doğal afet gibi durumlarda hesaplarındaki tutarın yüzde 50'ye kadar olan kısmını çekebilecek. Verilen bilgiye göre uygulamadan yararlanmak isteyen katılımcı, sözleşmesi bulunan emeklilik şirketine başvuru yapacak. Birden fazla bireysel emeklilik sözleşmesi olan kişiler sadece bir başvuru hakkına sahip olurken, doğal afetler hariç daha önce kısmen ödeme alanlar yeni başvuru için en az 5 yıl bekleyecek. İlk defa kısmen ödeme başvurusu yapacak katılımcıların en az 5 yıl sistemde olması gerekiyor.
HEM SÜRE, HEM KATKI
Genelgede süre şartının yanı sıra katkı payı ödemeleri için kriterler belirlendi. Buna göre, doğal afet hali dışında, daha önce kısmen ödeme alanlar, önceki kısmen ödemeden veya ilk kez bu hakkı kullanacak olanların sözleşme yürürlük tarihinden son başvuru tarihine kadar aylık asgari ücretin en az 5 katı katkı payı ödemiş olması gerekli.
Kısmen ödeme başvurusunun sonucu, talebin şirkete ulaşmasından itibaren 3 iş günü içinde katılımcıya bildirilecek.
Katılımcılar, başvuru tarihinden 2 ay öncesine kadar evlendiğini veya konut satın aldığını gösterir belgelerle de başvuru yapabilecek. Başvurusu onaylanıp ödeme alanlar da ödemeden 2 ay sonrasına kadar ilgili belgeleri şirkete ileterek başvuru işlemlerini tamamlamakla yükümlü.
HANGİ BELGELER SUNULACAK?
Genelgeye göre, konut alımında belge olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından sağlanan web tapu ile üretilen doğrulama kodunun bulunduğu tapu belgesi nüshası sunulacak. Evlilikte ise e-Devlet sisteminden üzerinde doğrulama kodu bulunan nüfus kayıt örneği, doğal afet hali için ise doğal afetin gerçekleşmesi sonrası SEDDK tarafından duyurulan belge ibraz edilecek.
Kısmen ödemeye ilişkin işlem ve hesaplamalar, başvuru tarihinde katılımcının hesabında bulunan fon pay adedi üzerinden yapılacak. Hesabında birden fazla çeşit fon payı olan katılımcının, her fon çeşidinden, kısmen ödeme tutarının toplam birikimine oranı kadar oranda fon payı satım talimatı verilecek.
Genelgeye göre kısmen ödeme tutarları, en geç tüm fon paylarının nakde dönüştüğü günü takip eden ilk iş gününde katılımcı hesabına ödenecek.
Katılımcı kısmen ödeme tutarını yüzde 50 olarak belirleyebildiği gibi daha az miktarda da isteyebilecek. Konut alımı ve evlilikteki başvurularda, kısmen ödeme hallerinin oluşmaması veya 2 ay içinde gerekli belgelerin sunulmaması halinde kısmen ödeme hakkı kullanılmış sayılacak ve ödenen tutarın yüzde 30'u devlet katkısı hesabından indirilecek. Katılımcı başvuru sırasında BES'ten 3 yıl ayrılmayacağına dair de taahhütname imzalayacak.
Kısmen Ödeme Uygulaması'nda en çok merak edilen 10 soru ve yanıtları şöyle:
Soru 1: Kısmen Ödeme Uygulaması nedir?
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde eğitim, evlilik, konut alımı, eğitim gibi durumlarda sistemden çıkmadan ve sahip olunan haklardan vazgeçmeden hesaplarında biriken tutarları devlet katkısı dahil alabilme hakkı sağlayan uygulamadır.
Soru 2: Hesaplarımdaki birikimin ne kadarını alabilirim, nereye başvurmalıyım?
Katılımcılar başvuru formunda belirtmek üzere, birikimlerinin yüzde 50'ye kadar kısmını alabilir. Katılımcılar, sözleşmesi bulunan emeklilik şirketleri ile iletişime geçerek başvuruda bulunabilir.
Soru 3: Başvuru talebim ne zaman sonuçlanır?
Emeklilik şirketleri kısmen ödeme başvurusunun kabul veya ret sonucunu, talep formunun ulaştığı tarihten itibaren üç iş günü içinde elektronik iletişim araçlarıyla katılımcıya bildirilir.
Soru 4: Kısmen ödeme başvurusunda aranan şartlar nelerdir?
*Katılımcılar evlilik, konut ve doğal afet için sadece bir kez ödeme alabilirler. Doğal afet durumunda kısmen ödeme için tarih ve miktar şartına bakılmaz.
*Kısmen ödeme için ilk başvuru sistemdeki 5. yıldan itibaren ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme gerçekleştirilmesi halinde yapılabilir.
*Katılımcı evlilik için kısmen ödeme aldıysa, konut için kısmen ödemeyi en az beş yıl sonra ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme yaptığı takdirde alabilir. Konut için ödeme alındıysa, evlilik için de aynı şartlar geçerli olur.
*Birden fazla BES sözleşmesi bulunanlar için sadece bir başvuru hakkı tanınır.
Soru 5: Başvuru sırasında hangi belgeler talep ediliyor?
Konut alımı için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından sağlanan web tapu ile üretilen doğrulama kodunun bulunduğu tapu belgesi nüshası sunulur.
Evlilik hali için e-Devlet sistemi ile üretilen ve üzerinde doğrulama kodu bulunan nüfus kayıt örneği, doğal afet hali için doğal afetin gerçekleşmesine müteakip SEDDK tarafından duyurulan belge ibraz edilir.
Soru 6: Konut almadan veya evlenmeden önce başvuru yapabilir miyim, süreç nasıl işliyor?
Katılımcı istenilen belgeleri başvuru sırasında teslim eder. Başvurusu onaylanıp ödeme alan katılımcılar ödeme aldıktan 2 ay sonrasına kadar konut alındığına ya da evlenildiğine dair belgeleri şirkete ileterek başvuru işlemlerini tamamlamakla yükümlü olur. Evlilik ya da konut alımı başvuru tarihinden önce gerçekleşmişse 2 ay öncesine kadar bu belgeler geçerli olur.
Soru 7: Başvurumun onaylanması durumunda kısmen ödeme tutarı ne zaman hesabıma yatırılacak?
Kısmen ödeme tutarları, en geç tüm fon paylarının nakde dönüştüğü günü takip eden ilk iş gününde katılımcı hesabına ödenir.
Soru 8: Başvurum onaylandı fakat kısmen ödeme tutarı hesabıma yatırılmadı. Ne yapmalıyım?
Nakde dönüştürülmüş tutar herhangi bir sebeple 10 iş günü içinde ödenememesi ve kısmen ödeme işleminin gerçekleştirilememesi durumunda başvuru yapılmamış sayılır. Katılımcı durumu bildirerek yeniden başvuru yapabilir.
Soru 9: İstenilen belgeleri belirtilen sürede tamamlayamadım. Ne yapmalıyım?
Başvurularda, kısmen ödeme hallerinin oluşmaması veya 2 ay içinde gerekli belgelerin sunulmaması halinde kısmen ödeme hakkı kullanılmış sayılır ve ödenen tutarın yüzde 30'u devlet katkısı hesabından düşülür.
Soru 10: Verdiğim taahhütnameyi yerine getiremedim. Ne olacak?
Katılımcı BES sözleşmesini, 3 yıllık taahhüt süresi içerisinde emeklilik, vefat veya maluliyet dışında sonlandırması durumunda, kısmen ödeme kapsamında aldığı devlet katkısı tutarı faiziyle tahsil edilir.