Asgari ücret ne kadar olacak? Zam toplantısına katılan isim A Haber’de
Tüm Türkiye gözünü asgari ücrete yapılacak zamma çevirmiş durumda. İlk toplantı 12 Aralık Pazartesi günü Çalışma Bakanlığında yapıldı. 18 Aralık’ta Pazartesi günü de 2. pazarlık masası kurulacak. Peki asgari ücret ne kadar olacak? Asgari ücrete ne kadar zam yapılacak? Merak edilen tüm soruların cevaplarını zam toplantısına katılan çalışma ekonomisti Tarkan Zengin A Haber’de verdi. Sosyal güvenlik müşaviri Murat Bal da canlı yayında önemli değerlendirmelerde bulundu.
2024 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirleyecek Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan başkanlığındaki toplantıda, işçi heyetine TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, işveren heyetine ise TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol başkanlık yaptı.
Bu yılki görüşmelerde önceki yıllardan farklı olarak, 5 kişilik TÜRK-İŞ heyetinde ilk kez 4 işçi birden yer aldı. Adana'da hastanede işçi olarak çalışan iki çocuk annesi Hatice Akgedik, Ankara'da kasiyerlik yapan Meliha Nur Şıkbudak, Çorum'da yaşayan üç çocuk babası enerji işçisi Saffet Canbaz ve Bolu'da yaşayan üç çocuk babası Karayolları işçisi Durmuş Öztürk, milyonlarca asgari ücretli adına pazarlık masasında yer aldı.
Komisyonda görüşleri sorulan işçiler, asgari ücretle çalıştıklarını ve geçinemediklerini, geçinebilecek bir ücret talep ettiklerini dile getirdi. Peki asgari ücret ne kadar olacak? Asgari ücret kaç para olacak? Asgari ücret zam oranı ne olacak? Merak edilen tüm soruların cevaplarını zam toplantısına katılan çalışma ekonomisti Tarkan Zengin A Haber'de verdi. Sosyal güvenlik müşaviri Murat Bal da canlı yayında önemli değerlendirmelerde bulundu.
Tarkan Zengin: Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işçileri temsilen 5 kişi bulunuyor. Bu yıl bordrolarında doğrudan asgari ücret alan 4 farklı iş kolundan işçi kardeşlerimiz masaya oturdu. Daha önce oturanlarda işçi temsilcisiydi ancak sendikacılık görevi yapan kişilerdi. Bu sefer bir farklılık 4 iş kolundan asgari ücret alan 4 işçi kardeşimiz masada. Toplantıdan sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan işçi kardeşlerimiz kendi makamında ağırlayarak onların beklentilerini dinledi.
HER KESİMİN ONAYI ALINACAK İSTİHDAM KORUNACAK
Şu anda asgari ücrete yapılacak zam konusunda tablolar bir çok yerde var. Her yerde zam senaryoları yapılıyor. Yüzde 35'ten başlayıp yüzde 55'e kadar artışlar gösteriliyor. Bu kapsamda bakıldığında asgari ücretin belirlenmesinde kullanılacak bir süreç yönetimine ilişkin yol haritasını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan zaten konuşmalarında ifade etti. Şöyle ki; asgari ücret işçinin onayını alacak, aynı zamanda iş vereni zor durumda bırakmayacak, yine istihdamı koruyacak bir asgari ücret olacak.
ASGARİ ÜCRETTE YOL HARİTASI
Taraflarında mutabakatını gözeten işçilerin memnuniyetini gözeten aynı zamanda işverene verildiği gibi bir destek ile işverenleri de kapsayacak aynı zamanda istihdamı koruyacak bir yol haritası izlenecek. İşsizlik oranları düşüyor 4-5 aydır bu süreç devam ediyor. Bunun da korunması gözetilecek. İhracat ve büyüme odaklı politikalar nedeniyle istihdam da önemli bir aşamaya geldik. Genç işsizlik de bir düşüş söz konusu. Bunu yüzde 24 seviyelerinden yüzde 16 seviyelerine kadar getirebildik.
İŞSİZLİK RAKAMLARI VE İSTİHDAM
Son 12-13 çeyrektir büyüme rakamları pozitif olarak devam ediyor. İstihdamdaki tek rakamları da uzun süre devam ettirmemiz gerekiyor. Bunu en son Gezi olaylarında önce görmüştük. Gezi eylemlerinden sonra hem enflasyonda hem istihdamda hem döviz fiyatlarında artışlar yaşandı. Bizim şu anda yakaladığımız pozitif durumu korumamız gerekir. İşsizlik seviyesini yüzde 7,5 indirmek gibi temel hedefler var. Tabi bu rakamlar "Türkiye'de işsiz yok" anlamına gelmiyor. Türkiye'de işsizlik kronik bir mesele ve ülkemiz bunu çeşitli politika tedbirleriyle teşviklerle bunu çözmek için çalışıyor.
İŞVEREN NE DÜŞÜNÜYOR?
İşverenler özellikle işyerlerinin çalışmaya devam etmesini hatta daha da büyüyerek devam etmesini arzu ediyor. İş gücü maliyetleri nedeniyle onların da istihdam konusunda sıkıntıları oluyor. Ancak biz verilere baktığımız zaman Özellikle şirketlerin büyük karlılık oranları elde ettiğini görüyoruz. Yüzde 100 ve yüzde 150 civarında karlılık oranları varken bankacılıkta bu yüzde 400'leri buluyor. Bu nedenle işgücü maliyetlerinin ben sürdürülebilir olacağını düşünüyorum. 2022 ve 2023 yılında "Temmuz" aylarında asgari ücrete zam yapılmasına rağmen bunları tolere edebildiler.
HÜKÜMET DESTEĞİ!
1-9 arası işçi çalıştıran küçük işletmelerin istihdam kaybına uğramaması için destek sağlanmalı. Şu anda asgari ücretli başına 500 TL olan devam edip etmeyeceği ya da miktarının ne kadar artacağı da masada konuşulan konular arasında bu da asgari ücretin belirleyici unsurlarında biri olacak. Hükümet işgücü maliyetlerinin artış gerekçesine karşı bu desteği vererek asgari ücretlilerin daha fazla ücret almasını temin ediyor.
İŞTE ZAM SENARYOLARI
Murat Bal: Enflasyonda dikkate alınacak. MB'nin yüzde 37,7 çıkacağına dair tahminler var. Refah payının ne kadar olacağı son dakika Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın inisiyatifine kadar belli olmuyor. Cumhurbaşkanı burada işçilerden yana oluyor. Burada asgari ücret için yüzde 35 oranını konuşmaya bile gerek yok. Çünkü aralık ayı enflasyonu açıklandığında yüzde 37,7 çıkacağına dair bir beklenti var. Burada yüzden 40'tan başlayıp yüzde 55'de kadar giden bir hesaplama var. Yüzde 40 zam olursa işçinin eline geçecek rakam 15 bin 962 TL olacak. Yüzde 45 zam olursa işçinin eline 16 bin 532 TL geçecek. Eğer ki zam oranı yüzde 50 olursa 17 bin 103 TL olacak. Zam oranını yüzde 55 olarak hesaplarsak asgari ücret 17 bin 673 TL'ye çıkacak.
ALIM GÜCÜ KORUNACAK
Yılda bir defa zam yapılacak olması, telafi edilecek açıklamaları asgari ücrette beklentileri yükseltiyor. Burada zam oranı biraz daha yüksek belirlenecek ki önümüzdeki yıl için alım gücü koruyacak, refahı koruyacak bir rakam olacak. Hem bu 6 aylık enflasyonu hem de önümüzdeki yılın enflasyon beklentilerini düşününde rakam yükseliyor. Burada enflasyonun ne kadar dizginleneceği çok önemli. Eğer ki ihtiyaç olursa yine bir zam verilebilir. Burada Cumhurbaşkanı Erdoğan yine işçinin yanında yer alarak devreye girer. Cumhurbaşkanı Erdoğan enflasyon karşısında alım gücünü ezdirmeyeceğini ifade etti.
ASGARİ ÜCRETTE 3 FORMÜL
Halil Erdem Gültekin: Komisyon 4 sefer toplanacak ve asgari ücret belli olacak. İlk toplantıda rakam konuşulmadığı bilgileri geldi. Pazartesi günü yapılacak toplantıda daha somut istekler ortaya çıkacaktır. OVP ve MB'nin tahminlerine bakarsak yıl sonu enflasyonu yüzde 65 civarında. 6 aylık farka bakarsak eğer yüzde 37.77'ye tekabül ediyor. Artık bu rakamın cepte olduğunu söyleyebiliriz. Buna bir de refah payı eklenecek.
İlk 6 ayda yüzde 19.77 enflasyon varken yüzde 15 refah payı konuldu. Asgari ücret şu anda 11 bin 402 TL. Burada yüzde 30 ve 35 gibi zam hesaplarını ben hiç dikkate almıyorum. Zaten hali hazırda yüzde 37.77 cepte olan bir rakam. Bunun yanında bir de refah payı olacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan işçinin yanında yer alıyor ve enflasyona ezdirilmeyeceklerinin mesajını net şekilde verdi.
Yüzde 40 zam olursa işçinin eline geçecek rakam 15 bin 962 TL olacak işverene maliyeti 22 bin 60 TL olacak. Yüzde 45 zam olursa işçinin eline 16 bin 532 TL geçecek ve işverene maliyet 22 bin 855 TL olacak. Eğer ki zam oranı yüzde 50 olursa 17 bin 103 TL olacak olan asgari ücretin işverene maliyeti 23 bin 643 TL olacak.
Zam oranını yüzde 55 olarak hesaplarsak asgari ücret 17 bin 673 TL'ye çıkacak. Bu rakamın işverene maliyeti 24 bin 429 TL olacak. İstihdamın azalmaması için maliyetleri dikkate almak gerekiyor. Şu anda 500 TL çalışan herkes için destek devlet tarafından veriliyor. Asgari ücretten vergi alınmıyor. Buna ek teşvikler gelirse hem zam oranı yükse olur hem de istihdam korunur.
Şu anda 6 atlık enflasyonun yüzde 37,77 olarak tahmin ediyoruz. İşte bunu üzerine bir refah payı geleceğini tahmin ediyoruz. MÜSİAD'ın burada bir önerisi oldu; enflasyon farkı ve büyüme oranı beraber olsun yönünde. Bu da yüzde 45'e tekabül ediyor. Biz asgari ücrette 16 bin 500 TL ile 17 bin arasında bir rakam bekliyoruz.