EYT'siz kademeli erken emeklilikte şartlar güncellendi! 7200-5400-4600-4700 gün erkek/kadın prim+sigorta oluştu! 2000-2008 arasına...
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, yaş şartı olmadan emekli olma imkanına sahiptir. Bu kapsamda, yaklaşık 3 milyon vatandaş emeklilik hakkına kavuşmuş durumda, ve bu sayının 5 milyonu bulması öngörülmektedir. Ayrıca, kısmi emeklilik için kademeli prim sistemi devreye girmiştir. Bu düzenleme, emeklilik sürecindeki vatandaşlara daha esnek bir emeklilik imkanı sunmayı amaçlamaktadır. İşte 8 Eylül 1999 sonrasına kademeli emeklilik detayları...
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenleme sonrasında, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için emeklilikte yaş şartı kalktı. 3 Mart'tan bu yana, yaklaşık 3 milyon EYT'li, başvurusunu yaparak emeklilik hakkını elde etti. Prim ve yıl şartını tamamlamayı bekleyen EYT'liler ile birlikte toplam sayının 5 milyonu bulması öngörülmektedir. EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 ve öncesini kapsadığından, bu tarihten sonra sigortalı olanların emeklilik şartları da merak konusu oldu. İşte tüm detaylarıyla yaş, prim, sigorta girişi detayları...
EYT'li olamayan sigortalılar için kademeli bir yaş şartı bulunuyor. Bu yaş şartlarını da işe giriş tarihleri belirliyor.
Hizmet akdi ile çalışanların yaşlılık aylığının bağlanmasında yani emekli olmalarında hangi kanun hükümlerinin geçerli olacağı ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik gösteriyor.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihinden önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanlar için bu kanunlardaki şartlar geçerli olacak, dolayısıyla bu kişilerin kazanılmış hakları korunacak.
KADIN VE ERKEKTE YAŞ ŞARTI FARKLI
İşe giriş tarihine göre emeklilik şartları şöyle belirleniyor;
8/9/1999 ve öncesi sigortalı olarak ilk defa işe başlayanların yaşlılık aylığına hak kazanabilmeleri için sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşullarının bir arada yerine getirilmesi gerekiyor.
Bu sigortalılar EYT kanunu kapsamına giriyor. 23/5/2002 tarihinde 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim ödeme gün sayısı ve kadınlarda 50 erkeklerde ise 55 yaş şartlarını yerine getirenler emekli olabiliyor. Bu tarihte bu şartları yerine getiremeyenler için ise yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülüyor. Bu noktada kısmi emeklilik şartları oluşuyor.
EYT'Lİ OLAMAYANLAR NE YAPACAK?
8/9/1999-30/4/2008 tarihleri arasında ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar;
*Kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 7000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,
*Kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartlarından birinin yerine getirilmesi koşuluyla yaşlılık aylığından yararlanabiliyorlar.
*30/4/2008 tarihinden sonra ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanların yaşlılık aylığına hak kazanmalarında 5510 sayılı Kanunla belirlenen şartlar geçerli oluyor.
5510 sayılı Kanuna göre;
*01.01.2036 tarihine kadar kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi ödemiş olmak şartıyla, *01.01.2036 tarihinden sonra 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme gün sayısı koşulunun yerine getirilmesi halinde ise, gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki yaş hadleri esas alınarak yaşlılık aylığına hak kazanılıyor.
Gün koşulunun yerine getirildiği tarihe göre emeklilik yaşını gösteren tablo ise şöyle:
7200 GÜNÜN OLUŞTUĞU TARİH KADIN ERKEK PRİM ŞARTI
📍01.05.2008-31.12.2035 yılları arasında kadına 58, erkekte 60 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2036-31.12.2037 yılları arasında kadına 59, erkekte 61 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2038-31.12.2039 yılları arasında kadına 60, erkekte 62 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2040-31.12.2041 yılları arasında kadına 61, erkekte 63 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2042-31.12.2043 yılları arasında kadına 62, erkekte 64 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2044-31.12.2045 yılları arasında kadına 63, erkekte 65 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2046-31.12.2047 yılları arasında kadına 64, erkekte 65 yaşa 7200 gün prim şartı
📍01.01.2048- yıllarına kadın 65, erkekte 65 yaşa 7200 gün prim şartı
Örneğin; hizmet akdi ile çalışan kadın 4/a sigortalısı 7200 gün malullük, yaşlılık, ölüm primi bildirilme koşulunu 10/10/2037 tarihinde tamamladıysa 59 yaşında emekli olabilir. Bu düzenleme ile 2048 yılından itibaren yaşlılık aylığına hak kazanma yaşı eşitlenerek kadın ve erkek için 65 olacak.
Ayrıca yaşlılık veya emekli aylığı bağlanmasında bazı istisnalar da getirilmiştir. Kadın için 58, erkek için 60 yaş ile 2036 yılından sonrası için getirilen kademeli yaş hadlerine 65 yaşını geçememek üzere 3 yıl eklenmesi durumunda, 5400 prim ödeme gün sayısı üzerinden 5400 malullük, yaşlılık, ölüm prim ödeme gün koşulunun yerine getirildiği tarihe göre belirlenecek kademeli yaşta yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.
Gün koşulunun yerine getirildiği tarihe göre emeklilik yaşını gösteren tablo aşağıdaki gibidir.
İŞE GİRİŞ TARİHİ KADIN ERKEK PRİMİ
📍01.05.2008-31.12.2035 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 5400 gün prim...
📍01.01.2036-31.12.2037 yıllarına kadın 62, erkekte 64 yaşa 5400 gün prim...
📍01.01.2038-31.12.2039 yıllarına kadın 63, erkekte 65 yaşa 5400 gün prim...
📍01.01.2040-31.12.2041 yıllarına kadın 64, erkekte 65 yaşa 5400 gün prim...
📍01.01.2042-31.12.2043 yıllarına kadın 65, erkekte 65 yaşa 5400 gün prim...
📍01.01.2044-31.12.2045 yıllarına kadın 65, erkekte 65 yaşa 5400 gün prim...
Ancak, bu durumda 5400 prim ödeme gün sayısının, 30/4/2008 ila 31/12/2008 tarihleri arasında ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar için prim ödeme gün sayısı 4600 ve 5400 günü geçmemek üzere, daha sonraki yıllarda ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar için her yıl 100'er gün eklenmek suretiyle kademeli olarak uygulanması öngörülüyor. Burada da kısmi emeklilik söz konusu olurken 25 yıl şartı ortadan kalkıyor.
Bu tablo ise şöyle:
İŞE GİRİŞ TARİHİ KADIN ERKEK PRİM ŞARTI
📍01.05.2008-31.12.2008 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 4600 gün prim...
📍01.01.2009-31.12.2009 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 4700 gün prim...
📍01.01.2010-31.12.2010 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 4800 gün prim...
📍01.01.2011-31.12.2011 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 4900 gün prim...
📍01.01.2012-31.12.2012 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 5000 gün prim...
📍01.01.2013-31.12.2013 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 5100 gün prim...
📍01.01.2014-31.12.2014 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 5200 gün prim...
📍01.01.2015-31.12.2015 yıllarına kadın 61, erkekte 63 yaşa 5300 gün prim...
📍01.01.2016- yıllarına kadın 65, erkekte 65 yaşa 5400 gün prim şartı