Sanayi demir yolu hatlarıyla beslenecek
Türkiye'de modlar arası taşımacılığın yaygınlaştırılması ve sanayinin rekabet gücünün artırılması için 38 organize sanayi bölgesi (OSB), özel endüstri bölgesi, liman ve serbest bölge ile 36 üretim tesisine yönelik toplam 294 kilometrelik demir yolu iltisak hattı yapılması hedeflenirken, 2023 yılı sonunda hat uzunluğunun 524,5 kilometreye ulaştırılması öngörülüyor.
2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan yaptığı derlemeye göre, lojistik maliyetlerin düşürülmesi, imalat sanayisinin ve ticaretin geliştirilmesiyle Türkiye'nin rekabet gücünün artırılabilmesi amacıyla kombine taşımacılık uygulamalarının geliştirilmesi hedefi doğrultusunda demir ve deniz yolu taşıma payları artırılacak.
Sanayi tesisleri ve limanların demir yolu ana hatlarına bağlanarak demir yolu sisteminin verimliliğinin artırılması açısından kritik öneme sahip iltisak hatları, gerek hat uzunluğu gerek hizmet verilen tesis sayısı açısından geliştirilmesi gereken bir alan olarak önemini koruyor. Eylül ayı itibarıyla toplam 500 kilometrelik 283 iltisak hattı bulunan Türkiye'de demir yoluyla taşınan yükün yaklaşık yüzde 57'si iltisak hatlarıyla ana hatlara ulaştırılıyor. Bu da demir yolu yük taşıma payının artırılması açısından yeni yapılacak hatların taşıdığı potansiyeli ortaya koyuyor.
Bu kapsamda, Lojistik Koordinasyon Kurulu ile Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı çalışmaları neticesinde taşıma mesafesi, tonaj ve yapım maliyeti gibi parametreler kullanılarak önceliklendirilen iltisak hatlarının yapımına başlanması önem arz ediyor.
İmalat sanayisinin ihtiyaç duyduğu enerjinin sürekli, kaliteli, güvenli ve asgari maliyetlerle sağlanması, demir yolu yatırımlarında yük taşımacılığına odaklanılması, uygun yer ve ölçekte deniz yolu altyapılarının geliştirilmesi, modlar arası (inter-modal) taşımacılığın yaygınlaştırılması ve lojistik maliyetlerin azaltılması yoluyla verimliliğin ve rekabetçiliğin artırılması amaçlanıyor.
YÜK TAŞIMACILIĞINDA DEMİR YOLUNUN PAYI ARTIRILACAK
Modlar arası taşımacılığın yaygınlaştırılması ve sanayinin rekabet gücünün artırılmasını teminen petro-kimya tesisleri, otomotiv sanayine yönelik imalat tesisleri ile liman, OSB ve maden sahaları başta olmak üzere önemli yük merkezlerine hizmet edecek iltisak hatları ve lojistik merkezler tamamlanacak, yük taşımacılığında demir yolunun payı yükseltilecek.
Bu kapsamda, 38 OSB, özel endüstri bölgesi, liman ve serbest bölge ile 36 üretim tesisine yönelik toplam 294 kilometrelik iltisak hattı yapılması hedefleniyor. İltisak hat uzunluğunun 2023 yılı sonu itibarıyla 524,5 kilometreye ulaştırılması planlanıyor.
Türkiye'de bulunan 217 liman ve iskele yapısının 16'sı toplam 85 kilometrelik iltisak hatlarıyla ana demir yolu şebekesine bağlı bulunuyor. Bu çerçevede demir yolu bağlantısı olan limanlardan taşınan demir yolu yükünün liman yüküne oranı yaklaşık yüzde 7,5 düzeyinde bulunuyor. Limanlara demir yolu bağlantısı sağlanmasına yönelik olarak yaklaşık 7 kilometrelik Samsun Yeşilyurt-Gelemen iltisak hattının yapımında eylül ayı itibarıyla yüzde 70'lik fiziki ilerleme sağlandı.
Büyük ölçekli bölgesel ana limanların yanı sıra mevcut limanların geri sahalarındaki şehirleşme baskıları nedeniyle limanların geri saha kara yolu-demir yolu bağlantıları ihtiyacı sürüyor. Büyük ölçekli bölgesel ana liman projelerinden Filyos Limanı kısmen tamamlanarak kullanıma açılırken Doğu Akdeniz Bölgesi'nde ana konteyner limanı ve tersane ihtiyacının karşılanmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Bu kapsamda, Çukurova Bölgesi ve İskenderun Körfezi ile Filyos Limanı ve Filyos Endüstri Sanayi Bölgesi iltisak hatlarının yapımına başlanarak yüzde 30 düzeyinde fiziki gerçekleşme sağlanacak.
Ayrıca, Gelemen-Tekkeköy iltisak hattı tamamlanacak ve Polatlı Ticaret Odası OSB İltisak Hattı ile Demirağ OSB İltisak Hattı'nın yapım ihalesi gerçekleştirilecek.
İSTANBUL'DAKİ HAVALİMANLARI DEMİR YOLUYLA DA BAĞLANACAK
İstanbul ve Sabiha Gökçen havalimanlarının uluslararası bir hava kargo, bakım-onarım ve aktarma merkezi olması sağlanacak, söz konusu havalimanları arasında demir yolu bağlantısı yapılarak buraların ulusal demir yolu güzergahına entegrasyonu temin edilecek.
Gebze-Sabiha Gökçen-Yavuz Sultan Selim Köprüsü-İstanbul Havalimanı-Halkalı Yüksek Standartlı Demir Yolu Projesi'ne dış finansman sağlanarak yapım ihalesine çıkılacak. Sabiha Gökçen Havalimanı ikinci pist ve mütemmimleri işinde yüzde 100 fiziki gerçekleşme öngörülüyor.
Mevcut demir yolu şebekesinde trafik yoğunluğunun artırılması ve yük taşımacılığından daha fazla pay alınabilmesini teminen ana hatlardaki darboğazlar giderilecek, trafik yoğunluğuna bağlı olarak belirlenen tek hatlı demir yolları çift hatlı hale getirilecek, sinyalizasyon ve elektrifikasyon yatırımları tamamlanacak.