EYT sonrası maaş farkı yerle yeksan olacak! %70 zam ufukta belirdi! 1997-1998-1999 ile 2000-2001-2001 emekli olanlar dikkat! Yeni taban maaş...
EYT ile ilgili son dakika gelişmeler binlerce vatandaş tarafından yakından takip ediliyor. Eylül ayının sonuna geldiğimiz dönemde düzenleme için adımlar ardı ardına atılıyor. EYT düzenlemesinde kapsam için detaylar ise merak ediliyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış olan çalışanlar EYT'li olarak kabul ediliyor. Bu kapsamda emekli olamayan vatandaşlar için yeni formüller aranıyor. Emeklilikte yaşa takılanlar için son gelişmeleri haberimizde derledik. İşte, son dakika gelişmenin detaylar...
EYT sonrası maaş farkı yerle yeksan olacak. %70 zam ufukta belirdi. 1997-1998-1999 ile 2000-2001-2001 emekli olanlar dikkat. Milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlar için atılan adımlar yakından takip ediliyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış olan çalışanlar EYT'li olarak kabul ediliyor. Bu kapsamda emekli olamayan vatandaşlar için yeni formüller aranıyor. EYT'nin ardından yeni bir düzenleme daha bekleniyor. Bu düzenlemeyle; 1999 öncesi emekli olanlarla 2000 senesi sonrası emekli olanların maaş farkının ortadan kalkması planlanıyor. İşte düzenleme hakkında son gelişmeler haberimizde...
Sayıları milyonlarla ifade edilen 'emeklilikte yaşa takılanların (EYT'li)' sorununu çözmek için süreç hızlandı. 4447 sayılı kanun emeklilik yaşını kademeli olarak artıran kanun 8 Eylül 1999'da yürürlüğe girdiği için bu tarihten önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar EYT olarak adlandırılıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, tek formül üzerinde çalışıldığını belirterek, düzenleme için aralık ayına işaret ediyor. Nisan 2022 itibarıyla SGK'ya kayıtlı 4/A (SSK) kapsamında 16 milyon, 4/B (Bağ-Kur) kapsamında 3 milyon sigortalı bulunuyor. 19.7 milyon sigortalıdan yaklaşık 5-6 milyonunun EYT sorunu yaşadığı öngörülüyor.
Düzenleme bir aksaklık olmazsa aralık veya ocak ayında TBMM'ye gelecek. Kamuoyundaki genel beklenti, yıl şartı ve prim ödemeleri gibi emeklilik şartlarını yerine getirenlerin yaş şartına bakılmaksızın emekli edilmeleri yönünde.
Düzenleme bir aksaklık olmazsa aralık veya ocak ayında TBMM'ye gelecek. Kamuoyundaki genel beklenti, yıl şartı ve prim ödemeleri gibi emeklilik şartlarını yerine getirenlerin yaş şartına bakılmaksızın emekli edilmeleri yönünde.
EYT gündemdeki yerini korurken EYT'liler ile ilgili detaylar da ortaya çıkıyor. Emeklilikte yaşa takılanların sigorta hizmet dökümlerini kontrol etmesi gerekiyor.
SGK, sahte iş yeri ve sahte sigortalılık ile yıllardan beri amansız mücadele ediyor. Bu tedbirlerden biri de sahtecilikle ilgili bazı harflerle işaretlemeler yapılması. Bu bağlamda hizmet dökümlerinde yer alan söz konusu harfler (Ş) Şüpheli (K) Kontrollü (S) Sahte anlamına geliyor.
SGK'nın sosyal güvenlik denetmenleri tarafından yapılan denetimler sonucunda "Sahte İş Yeri" tescili yapıldığı tespit edilen iş yerleri sisteme "Sahte İş Yeri" olarak işlem görüyor. Sahte iş yerlerinin belirgin özellikleri de dikkate alınarak tespit edilen kriterler kapsamında Kurumda tescilli bulunan iş yerleri arasında sahte olma potansiyeli yüksek olan iş yerleri ise "Kontrollü İş Yeri" olarak işlem görüyor.
"Sahte İş Yeri" olarak tanımlanmış olan iş yerlerinin, işverenlerinin, gerçek kişi olması hâlinde T.C. Kimlik Numarası, tüzel kişi olması hâlinde Vergi Kimlik Numarası (VKN) ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer iş yerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu/olacağı diğer iş yerleri, sistem tarafından "Şüpheli İş Yeri" olarak, tanımlanıyor.
Yapılan denetim ve işlemler sonucunda EYT'lilerin sigortalı gösterildiği iş yerinin tamamen sahte veya EYT'linin çalışmasının fiilî ve gerçek olmadığı tespit edilirse sahte sigortalı sayılarak belirtilen iş yerlerindeki çalışmaları iptal ediliyor. Yapılan iptaller neticesinde emeklilik şartlarının eksik kalması hâlinde ise emeklilik riske girmiş oluyor.
Öte yandan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili çalışmalar tüm hızıyla sürerken, 2000 yılından sonra emekli olanların aylıklarını yükseltecek intibak düzenlemesiyle ilgili de kamuoyunda heyecan başladı.
Henüz hükümet tarafında bu konuyla ilgili net bir çalışma olmadığı görülse de; EYT'nin ardından 5 milyondan fazla kişiyi ilgilendiren İntibak Yasası'nın da Meclis'e gelmesi bekleniyor. Milyonlarca emeklinin beklediği İntibak Yasası şu an 2000 ve 2008'den sonra emekli olanları kapsıyor. İntibak Yasası; eşit prim sayısına rağmen emekli olunan yıla göre alınan emekli maaşlarındaki farkın düzenlenmesini içeriyor.
MAAŞLAR NE KADAR ARTACAK?
Mevcut durumda, ortalama 5 bin prim günü bulunan ve 1999 öncesi emekli olan bir kişi tahmini 6 bin TL maaş alırken, yine 5 bin prim sayısı bulunan ve 2000 senesi sonrası emekli olan bir kişi ortalama 3.500 TL maaş alıyor.
Bu durum 2008 sonrası emekli olan bir kişinin maaşında daha da düşüklüğe neden oluyor. İntibakın çıkması halinde emekli maaşlarında yüzde 70'e yakın artış bekleniyor.
Yani 3.500 TL emekli maaşı alan bir vatandaş, intibakla 6 bin TL civarında emekli maaşı alacak.
Öte yandan emekli maaşı nasıl yükselir sorusu ise tamamen ödenen primlerle ilgili. Kısacası sigortanız yüksekten yattıysa, emekli maaşınız da o kadar yüksek oluyor.
Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün, 2000'den sonra emekli olanların aylıklarını yükseltecek intibak düzenlemesiyle ilgili müjde beklediklerini belirterek "2000 yılı öncesi emeklileri için yapılan intibak düzenlemesinin, 2000 yılı sonrası emekli olanlar için yapılmasının zamanı gelmiştir.
Eski ile yeni arasındaki adaletsizliği giderecek, taban aylıklarla tavan aylıklar arasında giderek açılan makası daraltacak bir intibak düzenlemesi en büyük beklentimizdir" dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin emeklilik sisteminde Bağ-Kur ile SSK arasındaki prim farkının giderileceğini açıkladı. Peki bu ne anlama geliyor? Emekli olmak için uygulanan sisteminde nasıl bir değişiklik olacak? İşte 3,5 yıl detayının da olduğu o yenilikler ve milyonları ilgilendiren prim yılı, yaş ve gün tabloları...
Emeklilik şartları ve hak kazanma koşullarına standart geliyor. Yapılacak düzenlemeyle hem farklı mesleklerde çalışanlar arasında bir eşitleme olacak hem de SSK'lılar ile Bağ-Kur'lular arasındaki prim gün farkı ortadan kalkmış olacak. Burada prim eşitleme işlemleri giriş tarihine göre de değişecek. Buna göre de üç ayrı dönem ele alınacak.
Türkiye'de 2008 yılında yapılan reform ile tüm sosyal güvenlik kurumları bir çatı altında toplandı. Böylece daha önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı adı altında yürütülen işlemler Sosyal Güvenlik kurumu (SGK) adı altında birleştirilmiş oldu.
Ancak bu reforma rağmen kurumlar arasında bir norm birliği de sağlanmadı. Tüm kurumlarda emeklilik işlemleri, emekli maaşı bağlama sistemleri farklı olarak uygulanmaya devam ediyor.
Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı mensuplarının emekli olmak için bekleme süreleri ve prim gün şartları farklılık gösteriyor. Yine emekli maaşı hesaplanırken de farklı hesaplama sistemleri uygulanıyor.