Son dakika: Turkuvaz Medya'da 2023 Zirvesi! Bakan Dönmez: Başkan Erdoğan'ın vereceği müjde vatandaşın cebine yansıyacak
Son dakika haberine göre Türkiye 2023 zirvesi Turkuvaz Medya'da gerçekleşiyor. Organizasyona Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan katıldı. Bakan Kurum, "Emisyon değerlerini azaltma, zararlı faktörleri kontrol altına alma konusunda kararlıyız. Ekolojik koridorları millet bahçeleriyle, korunan alanlarla, ormanlarla sağlamış ve korumuş olacağız." dedi. Bakan Dönmez ise, "Yıllık ortalamaya bakınca faturanın yarısını hükümet karşılar duruma geldi. Ham petrol fiyatı yüz118 artarken pompaya yansıması yüzde 20 oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın vereceği müjde vatandaşın cebine yansıyacak." diye konuştu.
Turkuvaz Medya Merkezinde Sabah Gazetesi ve ekonomi kanalı A Para'nın düzenlediği Türkiye 2023 Zirvesi'nde, bakanlığın mevcut işlerinin içerisine iklim değişikliğinin de eklendiğini hatırlattı.
İklim değişikliği konusunun bugün dünyanın en önemli sorunlarından bir tanesi olduğunu belirten Kurum, iklim değişikliğinin sadece bir çevre meselesi olmadığını, aynı zamanda bir kalkınma ve milli güvenlik meselesi olduğunu söyledi.
İklim değişikliğinin etkilerinin dünya genelinde net şekilde hissedildiğini, afetlerin sıklığının geçmiş yıllara nazaran giderek arttığını dile getiren Kurum, son 200 yıla bakıldığında özellikle gelişmiş ülkelerin toprağı, havayı ve suyu hoyratça kullandığını vurguladı.
195 ülkenin taraf olduğu Paris İklim Anlaşması'na ilişkin konuşan Kurum, Türkiye'nin gelişmiş ülkelerin bulunduğu Ek-1 listesinde yer aldığının altını çizdi.
İklim finansmanına erişim noktasında diğer ülkelere yapılanın aynısının Türkiye'ye de yapılması gerektiğini anlatan Kurum, bu çerçevede Türkiye'ye yapılan haksızlığın giderilmesini ilettiklerini ifade etti.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın iklim değişikliği konusundaki vizyonunu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda paylaştığını aktaran Kurum, "Paris Anlaşması'na taraf olduk. 2053 yılında ülkemizin karbon nötr bir ülke olması, sıfır emisyona erişebilmek üzerine Sayın Cumhurbaşkanımız hedefimizi tüm dünyaya ilan ettiler." dedi.
1950'li yıllarda Türkiye'nin sanayi devrimini kaçırdığını, 1990'lı yıllarda teknolojik devriminden kısmen istifade ettiğini kaydeden Kurum, "Bu anlayışla çalışmalarımızı yürüteceğiz. Şimdi artık yeni bir sürece giriyoruz. Yeşil kalkınma süreci, yeşil dönüşüm dediğimiz sürece giriyoruz. Ve bu süreçlerden açıkçası en olumlu anlamıyla istifade etmek istiyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi maruz kalan bir ülke olmak istemiyoruz, bu dönüşümlere etki eden, liderlik eden ülke olmak istiyoruz." ifadesini kullandı.
2053'DE SIFIR EMİSYON" HEDEFİ DOĞRULTUSUNDA İKLİM ŞURASI DÜZENLENECEK
İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu'nu kurduklarına dikkati çeken Kurum, Türkiye'nin "2053'de sıfır emisyon" hedefi doğrultusunda stratejik planın yapılacağı İklim Şurası'nı 2022 yılının ocak ayında düzenleyeceklerini söyledi.
Emisyonların yüzde 70'inin fosil yakıtlardan kaynaklandığına işaret eden Kurum, 2030 yılına kadar emisyon artışlarının azaltılması noktasında verilen taahhütlerin üzerinde başarılı bir süreç izlendiğini dile getirdi.
Kurum, "Bizim amacımız 2053'e geldiğimizde ürettiğimiz emisyonlarla bu emisyonları yutacağımız bir sistemi, yani 'karbon nötr' dediğimiz adımları atmamız gerekiyor. Bu stratejik plan da aslında bunlarla ilgili. Yutak alanlarımızı arttıracağız, yenilenebilir enerji kaynaklarımız noktasında çok iyi durumdayız." değerlendirmesini yaptı.
Üretim sektörünün, yeşil mutabakata uyum çerçevesinde eylem planlarını hayata geçireceğini belirten Kurum, "Artık bundan sonra üretim, sürdürülebilir üretim olacak, çevre dostu üretim olacak, iklim dostu üretim olacak. Bu çerçevede adımlar atılacak. İnşallah Sanayi Bakanlığımız ve Enerji Bakanlığımızla birlikte 'Emisyon Ticaret Sistemi' kuracağız." diye konuştu.
Emisyon ticaret sisteminin tüketiciye olumlu yansıyacağına değinen Kurum, bu vesileyle yeşil alanların sayısının da artacağını ifade etti.
ATATÜRK HAVALİMANI MİLLET BAHÇESİ'NİN İHALESİ YIL SONUNDA YAPILACAK
Ülke genelinde 81 milyon metrekare millet bahçesi hedefiyle başlatılan çalışmalarda 111 Millet Bahçesinin tamamlandığına vurgu yapan Kurum, Atatürk Havalimanı Millet Bahçesi ihalesinin bu yıl sonu itibarıyla yapılacağını ve Cumhuriyetin 100. yılında, 2023'de hizmete açılacağını açıkladı.
Korunan alan miktarını arttırmaya çalıştıklarını söyleyen Kurum, yaklaşık İstanbul'un iki katı büyüklüğündeki korunan alanı son iki yıl içerisinde ilan ettiklerini, çalışmalarla ülkenin, dört ana hat üzerinden 22 ekolojik koridorlarla birbirine bağlanacağını aktardı.
YAKLAŞIK 11 BİN METREKÜP MÜSİLAJI BERTARAFA YÖNELDİK
Geçen aylarda Marmara Denizi'nde de etkili olan müsilaja da değinen Bakan Kurum, iklim değişikliğinin ve denizdeki kirliliğin bunun sonuçlarından olduğunu söyledi.
Marmara Denizi'ndeki müsilaj konusunda örnek çalışma yürüttüklerini ifade eden Kurum, "İlk önce önceliğimiz denizdeki müsilajın toplanmasıydı. Yaklaşık 11 bin metreküp müsilajı bertarafa yöneldik. Artık şu an denizlerimizde, kıyılarımızda müsilaja rastlamıyoruz." dedi.
Marmara Denizi'nin kirletilmesine müsaade etmeyeceklerini vurgulayan Kurum, şöyle konuştu:
"Bu çerçevede önemli denetimler yürütüyoruz. 88 bin denetim yaptık, bu denetimler çerçevesinde 118 milyon lira idari para cezası uyguladık, 135 işletmenin faaliyetini durdurduk. Ülkemizin her noktasında gerek çevreye ilişkin, gerek şehirlerimize ilişkin, gerek iklim değişikliğine ilişkin adımlarımızı kararlı şekilde attık."
Türkiye'nin çevreye saygılı bir liderinin bulunduğunu aktaran Kurum, şunları kaydetti:
"Açıkçası saygıdeğer eşi Emine Erdoğan hanımefendi, keza bizim her çevre projemizin içerisindeler. Bugün Paris Antlaşması imzalanıyorsa, ülkemiz 2053 yılında tüm dünya ülkelerinden belki çok daha pozitif anlamda bir hedef ortaya koyuyorsa bu Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyonudur. Sayın Cumhurbaşkanımızın çevreye, ülkeye olan yaklaşımıdır. Çocuklarımıza, geleceğimize olan bakış açısıdır. Dolasıyla bu konuda çok şanslıyız, kendilerine şükranlarımızı arz ediyorum. Aynı kararlılıkla, aynı anlayışla biz çevremizi, denizlerimizi koruyacağız, yeşil alanlarımızı arttıracağız ve 2023 yılına geldiğimizde muasır medeniyetler seviyesine ulaşmış, yeşil alanları arttırmış, tüm sektörleriyle birlikte emisyonlarını takip eden, emisyonlarını azaltma noktasında bu mücadeleyi veren bir ülke olma adına başta bakanlığımız, diğer bakanlıklarımız inşallah çalışmaya devam edeceğiz."
Moderatörlüğünü gazeteci-yazar Feride Cem'in yaptığı programda Bakan Kurum'a konuşmasının ardından Turkuvaz Grubu Tematik Kanallar Başkanı Abdulhalik Çimen tarafından teşekkür plaketi verildi.
BAKAN DÖNMEZ'DEN BÜYÜME MASAJI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Turkuvaz Medya tarafından düzenlenen "Türkiye 2023 Zirvesi ve A Para Sohbetleri" programına video konferans yöntemiyle katıldı.
Salgın şartlarının toplum üzerindeki ekonomik etkilerini hafifletebilmek için destekler verildiğini vurgulayan Dönmez, "Cumhurbaşkanımızın da açılış konuşmasında belirttiği gibi bu yılı belki çift haneli büyümeyle kapatacağız. Elektrikte tüketim artışı yaklaşık yüzde 8-9, doğal gazda yüzde 20-22 bandında. Bu yıl 10 milyar metreküp daha fazla doğal gaz tüketilecek. Teknik altyapımız hamdolsun oldukça güçlü. Ülkeye giriş kapasiteleri ve giriş kapılarının artırılması sayesinde ciddi bir kapasiteye ulaştık." diye konuştu.
Dönmez, doğal gazda kaynak çeşitliliğini artırdıklarını dile getirerek, "Azerbaycan ile yeni bir kontrat yaptık. Rusya ve Gazprom ile yıl sonu bitecek bazı kontratlar vardı. Önümüzdeki yılın başından itibaren o kontratlar bir miktar artmak suretiyle artan talebi karşılamak üzere yenileme söz konusu olacak. Tedarikçiler sevkiyat plan programlarına uyduğu takdirde inşallah doğal gazda ve elektrikte biz bir sıkıntı yaşamadan atlatmış olacağız." ifadelerini kullandı.
FATURANIN YARISINI KARŞILAR DURUMA GELDİK
Küresel enerji sektöründe fiyatlarda büyük artışlar olduğuna değinen Dönmez, "Petrol fiyatları 80 doları geçti. Doğal gazda 1000 metreküp, 1000 doları geçti, yani 1 metreküp için 1 dolar ödeniyor. Kömürde de anormal yükselişler oldu, ton başına 40-50 dolar seviyesindeki fiyatlar bir anda 250-270 dolarları gördü. Bu da tüm ülkelerde ciddi sıkıntılar oluşturdu." dedi.
Dönmez, enerji ürünlerinin sanayi sektörü ve günlük yaşamı çok fazla etkilediğini belirterek, "Elektriksiz ve doğal gazsız bir hayat düşünmemiz mümkün değil. Bunlarda kısıntıya gitmemiz de söz konusu değil. Bu fiyat artışlarını konutlara en az yansıtan ülkelerden birisiyiz. Yıllık ortalamaya baktığımızda neredeyse faturanın yarısını hazineden karşılar hale geldik. Fiyat artışlarını kaynağında fonlayarak yansıtıyoruz. Daha iyi anlaşılması için faturadan örneklendirmek gerek. Elektriğe bu ay 150 lira ödediyseniz bu kadarlık kısmı da devlet kendi bütçesinden karşıladı." diye konuştu.
Doğal gazda da benzer durumun söz konusu olduğunu aktaran Dönmez, "Akaryakıta gelince, ham petrol fiyatlarındaki artış yüzde 117 oldu ama bunun çok az kısmını yansıttık. Eşel mobil uygulamasından kaynaklanan 50-60 milyar lira ÖTV'yi hazine almamış oldu." ifadelerini kullandı.
YERLİ KAYNAK ARAMALARINA HIZ VERİLDİ
Dönmez, Doğu Akdeniz ve Karadeniz'de hidrokarbon aramalarına hız verildiğini vurgulayarak, "Şu anda Türkali-6 kuyusunda sondajlarımız devam ediyor. Hedefimiz 2023'ün ilk yarısında bu gazı insanımızla buluşturmak. Dün Sayın Cumhurbaşkanımız 'çok güzel bir müjde vereceğim' dedi. Bu sadece devlet kasasına değil, vatandaşımızın kasasına da doğrudan yansıyacak bir durum. Fiyat artışları ve arz kısıtlarını da kendi kaynaklarımızı buldukça daha da rahat yönetebilir hale geleceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Hidrokarbon aramalarında karada da önemli gelişmeler olduğunu kaydeden Dönmez, "3-4 yıl önce Türkiye Petrolleri'nin karadaki üretimi günlük varil seviyesi 40-45 bin varil civarındaydı. Şimdi bunu 60 bin varile çıkardık. Çalışmalara devam edip, bu rakamı artırmak arzusundayız. Özellikle Güneydoğu'dan sevindirici haberler geliyor. Son açtığımız kuyularda 1000 varilin üzerinde üretim yapan kuyularımız var." diye konuştu.
KARBON PİYASASINDA MODELE İLİŞKİN MUTABAKAT SAĞLANDI
Karbon piyasasıyla ilgili şu anda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında görüşmelerin devam ettiğini ifade eden Dönmez, "Modele ilişkin bir mutabakat sağlanmış oldu." dedi.
Dönmez, EPİAŞ'ın enerji borsasını işleten bir şirket olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
"Orada hem elektrik piyasasına ilişkin hem de doğal gaz piyasasına ilişkin günlük ve ileri vadeli ihaleler yapılıyor. Aynı platformu belki kullanmak suretiyle karbon piyasasına ilişkin sertifikaların alınıp satıldığı bir platform oluşturulabilir. Nitekim geçtiğimiz haziran ayında YEK-G dediğimiz yani yenilenebilir enerji kaynak garanti belgesi piyasasını da açmış olduk. Özellikle büyük tüketiciler açısından, ihracata dönük çalışanlar için daha önemli olabilir. Bazı ülkelerin, özellikle Avrupa Birliği'nin artık sınırda karbon vergisi uygulanması yaklaşımı söz konusu. Böyle bir durumda sanayicimiz o YEK-G belgesini aldığında, karbonda böyle bir ekstra vergisiyle karşılaşmamış olacak."
Enerji verimliliğinin de gizli bir kaynak olduğunu vurgulayan Dönmez, "Bu kapsamda son üç yıldır yapılan yatırımlarla ilgili rakamları paylaşmakta fayda var. Yaklaşık 5 milyar dolara yakın yani 4,8 milyar dolarlık bir yatırım yapmışız ve bu dönem içerisinde de 1,1 milyar dolarlık tasarruf var. Bunun eşdeğer petrol miktarı yıllık 3,2 milyon ton." diye konuştu.
Dönmez, sanayide enerji verimliliğini artırıcı projelere eylül sonu itibarıyla 46,4 milyon liralık destek verdiklerini ve bu projeler sayesinde 135 milyon liralık tasarruf sağlandığını sözlerine ekledi.
4 PANEL DÜZENLENECEK
'Türkiye 2023 Zirvesi ve Para Sohbetleri'nde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan özel panel konuşmalarıyla yer aldı. Zirvenin ardından düzenlenecek A Para Genel Yayın Yönetmeni Özlem Doğaner'in moderatörlüğünde düzenlenecek 'Para Sohbetleri'nde ise Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, iş dünyasının sorularını yanıtlayacak.
Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi ve Köşe Yazarı Okan Müderisoğlu'nun moderatörlüğünde yapılacak 'Enerjinin Bugünü ve Yarını' panelinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Alparslan Bayraktar, DEİK Enerji İş Konseyi Başkan Yardımcısı Ahmet Taha Yıldız, SOCAR Türkiye CEO'su Zaur Gahramanov, Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, ELDER Yönetim Kurulu Üyesi Sinan Ak ve SHELL Türkiye Ülke Başkanı Ahmet Erdem görüşlerini aktardı.
A Para Haber Müdürü Serdar Kuter'in moderatörlüğünde, 'Geleceğin Teknolojileri ve Altyapı Yatırımları' paneline Türk Telekom Genel Müdürü Ümit Önal, Turkcell Superonline Genel Müdürü Emre Erdem, TÜRKSAT Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, Kuzey Marmara Otoyolu Genel Müdürü Aynur Uluğtekin ve Trendyol Grup Başkanı Çağlayan Çetin katılacak. Moderatörlüğünü Sabah Gazetesi Ekonomi Yazarı Feride Cem'in üstlendiği 'Çevre Dostu Şehirler' konulu panelde ise, KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, Biotrend Enerji Yönetim Kurulu Üyesi Salih Tuncer Mutlucan, Tabanlıoğlu Mimarlık Kurucu Ortağı Melkan Gürsel ve Martı İleri Teknoloji A.Ş. Kurucusu Oğuz Alper Öktem konuşacak.
Sabah Gazetesi Köşe Yazarı Dilek Güngör'ün moderatörlüğünde yapılacak 'Finans Sektörünün 2023 Vizyonu' paneli BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, SPK Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Alparslan Çakar, Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan, Vakıfbank Genel Müdürü Sn. Abdi Serdar Üstünsalih, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim H. Öztop'un katılımıyla gerçekleşecek.