Yılda 21 bin 600 liralık ödeme imkanı! Evde bakım parasından kimler yararlanabiliyor?
Son dakika haberine göre: Devlet, hastası olana, yaşlı bakımı üstlenene, engelli çocuğuna bakana evde bakım desteği sağlıyor. Yaklaşık 600 bin kişi, aylık 1.800 TL olmak üzere yılda 21 bin 600 lira evde bakım parasından yararlanıyor. Peki kimler evde bakım parasından yararlanabiliyor? Evde bakım parası nasıl alınıyor?
Devlet ekonomik ve sağlık açısından durumu iyi olmayan vatandaşlara evde bakım destekleriyle kol kanat geriyor. Hasta, yaşlı bakımını üstlenenlere, raporla engelli olduğu tespit edilen, sosyal güvencesi olmayanlara destek ödemeleri yapılıyor. Bu kapsamdaki vatandaşlara aylık yaklaşık 1.800 lira olmak üzere yılda 21 bin 600 lira evde bakım parası veriliyor. Gündelik bakım hizmetlerinin genellikle kendi evlerinde ve bir akrabaları tarafından gerçekleştirildiği görülüyor. Evde bakım parası alanların sayısı 600 bine ulaşmış durumda.
Evde bakım parası verilirken haneye giren gelire bakılıyor. Haneye giren tüm gelir toplanarak evde yaşayan kişi sayısına bölünüyor. Bu bölüm sonucu kişi başı net asgari ücretin üçte ikisinden az olması gerekiyor. Eve giren gelir tutarı hesaplanırken bayram ikramiyeleri kapsama alınmıyor. İşte merak edilen soruların yanıtları ve son dakika detayları:
EVDE BAKIM DESTEĞİ NEDİR, KİMLER YARARLANABİLİR?
Evde bakım desteği, engelli bireylerin kendisine değil, bakımını üstlenen akrabası, vasisi gibi üçüncü kişilere yapılan destektir. Bu yardımlar Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aracılığı ile yürütülüyor.
DESTEKTEN YARARLANMASI İÇİN AYLIĞI ALACAK KİŞİNİN Mİ GELİRİNE BAKILIYOR?
Haneye giren her türlü gelir toplamına bakılarak kişi başına düşen ortalama gelir dikkate alınıyor. Asgari ücretin (Asgari Geçim İndirimi hariç) net tutarının üçte ikisinin altında geliri olan kişiler evde bakım maaşı alabiliyor.
HANEYE GİREN GELİR, ADRES DEĞİŞİRSE BİLDİRİLMELİ Mİ?
Bakımı gerçekleştirilen hasta, engellinin ikamet adresi değiştiğinde en geçen 15 gün içinde il müdürlüğüne bildirilmeli. Hanedeki akraba birey sayısı ve bunların gelirinde bir değişiklik söz konusu olduğunda da bildirim zorunluluğu bulunuyor.
EVDE BAKIM YARDIMINDA KİMLER AKRABA KAPSAMINDA YER ALIYOR?
Engelliye bakan herkes evde bakım parası alamıyor. Bakıma ihtiyacı olan kişilerin eşi, çocukları, çocuklarının eşleri, torunları, torunların eşleri, kardeş ve eşya, teyze, dayı, amca ve hâlâ gibi yakınları ile üvey akrabaları alabiliyor.
YARDIM İÇİN ÖNGÖRÜLEN ENGEL ORANI NEDİR?
Engelliye bakan kişinin bakım parası alabilmesi için ilk şart, engellinin en az yüzde 50 engeli olduğunun raporla tespit edilmesidir. Sağlık kurulu raporunda "ağır engelli" ibaresi yer almalı.
EVDE BAKIM YARDIMI HİZMETİNDE SAAT SINIRLAMASI VAR MI?
Hanedeki akraba tarafından 24 saat bakım yapılması esas. Bakım Hizmetleri Değerlendirme Heyeti'nin uygun görmesi ve hanede bakımı üstlenecek başka akraba olmaması durumunda yakında ikamet eden akrabasınca en az 8 saat bakım yapılmalı.
HANGİ KURUMA MÜRACAAT ETMEK GEREKİYOR?
İkametgâhın bulunduğu Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve ilçe müdürlüklerine müracaat edilmeli. Başvurunun ardından bakıma ihtiyacı olanların hanesinde inceleme yapılarak il müdürlüğü onayıyla başvuru sonuçlandırılıyor. Evde bakım yardımı her ay yatırılıyor.
BAŞVURUNUN OLUMSUZ SONUÇLANMASI DURUMUNDA İTİRAZ EDİLEBİLİYOR MU?
Tebliğin ardından otuz gün içinde bakım raporuna itiraz edilebilir. İtirazın ardından bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin verdiği kararın bağlayıcılığı bulunuyor.
BAKIMI ÜSTLENİLEN KİŞİNİN VEFATININ KAÇ GÜN İÇİNDE BİLDİRİLMESİ GEREKİYOR?
Akrabasının en geç 15 gün içinde durumu il müdürlüğüne bildirmesi gerekiyor. Bildirimde bulunmayıp bakım aylığı alınmaya devam edilirse sorumlular hakkında hukuki işlem yapılır.
EMEKLİLERE YILDA İKİ DEFA ÖDENEN BAYRAM İKRAMİYELERİ DE GELİR TESPİTİNE DAHİL EDİLİYOR MU?
Evde bakım parası alan kişinin yaşadığı hanede bir emekli varsa Kurban, Ramazan Bayramı ikramiyeleri gelir sınırının hesabında dikkate alınmıyor. İkramiyeler konusunda bir bildirime gerek yok.
EVDE BAKIM AYLIĞI ALACAK KİŞİNİN AYNI EVDE YAŞAMASI ZORUNLU MU?
Engelliye bakacak başka kişinin bulunamaması durumunda, bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin görüşü alınarak bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adresteki akraba tarafından verilebilir.
EVDE BAKIM PARASI HER YIL ARTIYOR MU?
Evde bakım parası memur maaş katsayısına endeksli. Her yıl ocak ve temmuz aylarında enflasyondaki artış sonrası memur maaş katsayısı güncellenince bakım parası da artıyor. 1.657 lira olan bakım aylığı temmuz zammı ile birlikte 1.800 liraya yaklaştı.
ENGELLİ AYLIĞI ALABİLMEK İÇİN SADECE ENGELLİ RAPORU YETERLİ Mİ?
Aynı zamanda engellinin çalışmaması veya emekli olmaması, nafaka bağlanmamış olması ve hane içinde kişi başına düşen gelirinin muhtaçlık sınırının altında olması gerekiyor.
18 YAŞ ALTI ENGELLİ YAKINI AYLIĞI NEDİR?
Aynı hanede ikamet koşuluyla fiilen bakımını gerçekleştirdiği, 18 yaşından küçük, özel gereksinim düzeyi en az hafif düzeyde olan veya yüzde 40 ve üzeri engelli olan yakını bulunanlara yapılan yardımdır.
ENGELLİ AYLIĞI ALAN BİR KİŞİ ENGELLİ YAKINI AYLIĞI MAAŞI ALABİLİR Mİ?
Yüzde 40-69 arası engelli aylığı kişi alabilir. Ancak yüzde 70 ve üzeri engelli olan kişi engelli yakını aylığı alamaz.