CANLI YAYIN
Suriye'nin ardından İran'ın Irak'taki nüfuzuna neşter mi? Şii milislerden Tahran yönetimine kötü haber
ABD ve İran arasındaki gerilim karşılıklı yapılan açıklamalarla tırmanırken İran'ın çok sayıda milis grup bulundurduğu Irak'tan Tahran yönetimini endişelendirecek bir iddia geldi. Irak'taki birkaç güçlü İran destekli milis grubunun, Donald Trump yönetimiyle yaşanabilecek tırmanan bir çatışmayı önlemek için ilk kez silahsızlanmaya hazırlandığı öne sürüldü. Bu gelişme, Baas yönetimindeki müttefiki Beşşar Esad'ın çökmesiyle Suriye'de de nüfuzunu kaybeden İran için büyük bir kayıp olarak değerlendiriliyor.
Irak'taki birkaç güçlü İran destekli milis grubu, ABD Başkanı Donald Trump yönetimiyle yaşanabilecek tırmanan bir çatışmayı önlemek için ilk kez silahsızlanmaya hazırlanıyor.
Reuters'a konuşan 10 üst düzey komutan ve Iraklı yetkililer, bu adımın, Trump'ın ocak ayında göreve başlamasından sonra ABD'li yetkililerin Irak hükümetine defalarca özel olarak verdiği uyarılar sonucunda atıldığını bildirdi. Yetkililer, Irak'a, ülkesindeki milisleri dağıtmazsa, ABD'nin gruplara hava saldırıları düzenleyebileceği konusunda uyarıda bulundu.
Reuters ekran görüntüsü
Irak'ta önde gelen Şii siyasetçi İzzat el-Şahbendar, Reuters'a yaptığı açıklamada, Başbakan Muhammed Şiya el-Sudani ile birkaç milis lideri arasındaki görüşmelerin "çok ileri" seviyeye geldiğini ve grupların, ABD'nin silahsızlanma taleplerine uyma eğiliminde olduklarını söyledi.
İRAN DEVRİM MUHAFIZLARI'NDAN ONAY
Haşdi Şabi'nin Irak'ın en güçlü Şii milisi olan Kataib Hizbullah'dan bir çete başı Reuters'a verdiği demeçte, "Trump bizimle savaşı daha kötü seviyelere taşıyabilir, bunu biliyoruz ve böyle bir kötü senaryodan kaçınmak istiyoruz." dedi.
Milis grupların önde gelenleri, en büyük müttefikleri ve koruyucuları olan İran'ın Devrim Muhafızları (IRGC) gücünün, ABD ve İsrail ile olası yıkıcı bir çatışmadan kaçınmak için gerekli gördükleri her türlü kararı almalarına onay verdiğini belirtti.
İsrail tarafından öldürülen Kataib Hizbullah lideri için Irak'ta düzenlenen tören (REUTERS)
GENİŞ MÜHİMMAT YELPAZESİ
Reuters'ın aktardığına göre milisler, Irak'taki İslam Direnişi adlı yaklaşık 10 radikal Şii silahlı grubun oluşturduğu çatı grubu içinde yer alıyor; bu grupların toplamda yaklaşık 50.000 savaşçısı bulunuyor ve aralarında uzun menzilli füzeler ve hava savunma silahları da dahil olmak üzere geniş bir mühimmat yelpazesi bulunuyor.
BAŞBAKAN SUDANİ TÜM SİLAHLARIN DEVLET KONTROLÜNDE OLMASINI İSTİYOR
Irak'taki Direniş grubu, İran'ın bölgedeki vekil güçler ağı için önemli bir dayanak noktası.
Başbakan Şiya es-Sudani'nin Dışişleri Danışmanı Farhad Alaaeldin, silahsızlanma görüşmeleriyle ilgili sorulara verdiği yanıtta, Başbakan'ın Irak'taki tüm silahların devlet kontrolü altına alınmasını sağlamak için "çeşitli ulusal aktörlerle yapıcı diyalog" yürütmeye kararlı olduğunu söyledi. Iraklı iki güvenlik yetkilisi, Sudani'nin, Bağdat'a bağlı olmayan İran'ın IRGC ya da Kudüs Gücü'ne sadık olan İslam Direnişi milislerinin silahsızlanmasını talep ettiğini belirtti.
Irak Başbakanı Şiya es-Sudani (AA)
ABD Dışişleri Bakanlığı, Bağdat'a milisleri dizginleme çağrısını sürdüreceğini belirtti ve şöyle devam etti:
"Bu güçler, Irak'ın başkomutanına hesap vermelidir ve İran'a değil."
Irak'taki Kataib Hizbullah'ı savunan Şii milisler ve Iraklılar (Arşiv)
TAHRAN YÖNETİMİNİN DİRENİŞ EKSENİ
Tahran'ın bölgesel "Direniş Ekseni", büyük bir maliyetle kurduğu ve bölgedeki nüfuzunu artırmak, Şiilik ideolojisini yaymak için oluşturduğu ağ, 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı'na karşılık İsrail'le girdiği çatışmalarla birlikte ciddi şekilde zayıfladı.Lübnan'daki Hizbullah, Gazze savaşı başladığından beri İsrail tarafından ağır darbeler aldı, Yemen'deki Husiler ise geçtiğimiz aydan bu yana ABD hava saldırılarına hedef oldu. Suriye'de müttefiki devrik cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın düşüşü, İran'ın etkisini daha da zayıflattı.
Irak'ta da Şii milislerin silah bırakacak olması bölgede dengelerin değişeceğine işaret ediyor.
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
