Piyasalarda DeepSeek depremi sürüyor! ABD borsasını alt üst eden DeepSeek dahisi Liang Wenfeng kim?
![Piyasalarda DeepSeek depremi sürüyor! ABD borsasını alt üst eden DeepSeek dahisi Liang Wenfeng kim?](https://iaahbr.tmgrup.com.tr/cc3620/660/310/0/107/855/508?u=https://iahbr.tmgrup.com.tr/2025/01/29/piyasalarda-deepseek-depremi-suruyor-abd-borsasini-alt-ust-eden-deepseek-dahisi-lian-wenfeng-kim-1738141519234.jpg)
Çin'in rakibi ABD ile yürüttüğü tekno harpteki son hamlesi DeepSeek, ABD borsasında deprem etkisi yaratmaya devam ediyor. Batı merkezli yapay zeka ve teknoloji şirketlerinin toplam kaynı 2 trilyon dolara ulaşırken DeepSeek'in kurucusu Liang Wenfeng, en çok merak edilen isimler arasında oldu. Peki matematik uzmanlığından yapay zeka dahisine Liang Wenfeng kim? İşte detaylar...
Çin merkezli yapay zeka aracı DeepSeek, OpenAI, Nvidia ve Google gibi dev şirketlere düşük bütçelerle rakip olmayı başardı ve uygulama listelerini alt üst etti.
DeepSeek'in önceki gün kullanıma açtığı açık kaynaklı ve ücretsiz R1 modeli, başta ABD olmak üzere tüm dünya borsalarında deprem etkisi yaratırken Batılı teknoloji şirketlerinin kaybı 2 trilyon dolara ulaştı.
BUGÜNE KADAR BİR ŞİRKETİN YAŞADIĞI EN BÜYÜK DÜŞÜŞ
En büyük kayıp ise yapay zekâ için en hızlı Grafik İlşem Birim'leri (GPU) üreten dünyanın en değerli ikinci şirketi olan çip üreticisi Nvidia'da oldu. Çok daha az GPU'ya ihtiyaç duyan DeepSeek'in kullanıma sunulmasının ardından geçen ilk 24 saat içinde hisseleri yüzde 17 düşen Nvidia'nın dün de kayıpları yüzde 24'e kadar çıktı. 3.5 trilyon dolarlık şirket 36 saat içinde 600 milyar dolardan fazla kayıp yaşadı. Bu ABD piyasalarında bugüne kadar bir şirketin yaşadığı en büyük düşüş anlamına geliyor.
Foto: Reuters
HİSSELER YERLERDE
Şirketin, performanstan önemli ölçüde ödün vermeden rakiplerinin maliyetinin çok altında geliştirdiğini iddia ettiği yapay zekâ modeli, yatırımcıların Amerika'nın en büyük şirketlerinden bazılarının harcama planlarını sorgulamasıyla ABD ve Avrupa teknoloji hisselerinde de ciddi kayıplara yol açtı.
Hollandalı çip ekipmanı üreticisi ASML'nin hisse fiyatı yüzde 10'dan fazla düşerken, yapay zekâ ile ilgili donanım üreten Siemens Energy'nin hisseleri de yüzde 21 oranında değer kaybetti.
ABD borsasında DeepSeek etkisi sürüyor (Reuters)
Peki Batı teknoloji şirketlerinin ürettiği yapay zeka araçlarını neredeyse yarı fiyatına mal eden ve daha yüksek performan sunan DeepSeek'in dahisi Liang Wenfeng kim?
LİANG WENFENG KİM?
Çin medyasında yer alan haberlere göre, DeepSeek'i 2023 yılında kuran Liang Wenfeng, Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletinde doğdu ve e-ticaret devi Alibaba ve diğer teknoloji şirketlerine ev sahipliği yapan doğu Çin'in Zhejiang eyaletinde eğitim gördü.
Liang Wenfeng, DeepSeek'in yapay zeka sektöründeki patlayıcı etkisi sayesinde, çocuksu, gözlüklü bir matematik dehasından bir gecede küresel bir teknoloji figürüne dönüştü.
Geçtiğimiz hafta Çin başbakanıyla yaptığı toplantıya kazak yelek, takım elbise ceketi giyerek ve kravat takmayarak geldiği bildirilen milenyum matematik tutkunu, küresel sektörü sarsan Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek'in arkasındaki isim. Şirket, ABD'li rakiplerinin maliyetinin çok daha azına, sadece birkaç ayda gelişmiş bir model geliştirdi.
Çin devlet medyasına göre, DeepSeek'in kurucusu Liang Wenfeng, 20 Ocak'ta Çin Başbakanı Li Qiang ile bir araya geldi. (NYT)
BİR MATEMATİK TUTKUNUYDU: HER DERSTAN "A" ALAN BİR ÖĞRENCİYDİ
Çin'in Sam Altman'ı olarak anılan Liang, kariyerine Silikon Vadisi'nde girişimci olarak başlamadı; üniversiteden mezun olduktan birkaç yıl sonra kendi hedge fonunu kuran bir matematik tutkunuydu.
Wall Street Journal'a göre, 1985 yılında Çin'in Zhanjiang kentinde doğan ve büyüyen Liang, boş zamanlarında kalkülüs okuyan ve yapay zeka algoritmaları yazan, her dersten A (en yüksek puan) alan bir öğrenciydi.
ÇİN'İN EN BÜYÜK NİCELİKSEL FONU: 8 MİLYAR DOLARI YÖNETİYOR
Haberde, saygın Zhejiang Üniversitesi'nden mezun olduktan birkaç yıl sonra, iki bilgisayar bilimcisi arkadaşıyla birlikte kendi niceliksel yatırım fonu High-Flyer'ı kurduğu belirtiliyor.
DeepSeek'in kurucusu, finans dünyasına girmeden önce bir matematik dehasıydı ve daha sonra teknoloji şirketini kurdu. (Reuters)
Fon, hisse senetlerini seçmek için yapay zeka algoritması kullandı ve bugün yaklaşık 8 milyar doları yönetiyor ve bu da Journal'a göre onu Çin'in en büyük niceliksel fonlarından biri yapıyor.
KUANTUM DEHASI SIMONS'TAN DERİNDEN İLHAM ALDI
Ancak her şey yolunda gitmedi ve 2021'de yatırımcılarına düşük performans gösteren endeksler için kamuoyundan özür diledi.
Long Island'daki Renaissance Technologies firmasının ardındaki kuantum dehası Jim Simons'tan derinden ilham aldı. Hatta Simons'ın biyografisinin Çince versiyonunun önsözünü yazdı.
"İş yerinde zorluklarla karşılaştığımda, Simons'ın sözlerini hatırlıyorum: 'Fiyatları modellemenin bir yolu olmalı."
Liang, Renaissance Technologies'in arkasındaki sigara bağımlısı nicelik dehası Jim Simons'dan derinden ilham aldı. (Arşiv)
"ONU CİDDİYE ALMAMIŞTIK..."
Financial Times'a göre , 2021'de Biden yönetiminin AI çiplerinin ihracatını sınırlamaya başlamasından hemen önce Liang, 10.000 tane stoklama hedefiyle binlerce Nvidia grafik işlemcisi satın almaya başladı. Meslektaşları yan projeyi pek beğenmedi.
Liang'ın iş ortaklarından biri Financial Times'a "Onunla ilk tanıştığımızda, korkunç bir saç stiline sahip çok inek bir adamdı ve kendi modellerini eğitmek için 10.000 çiplik bir küme inşa etmekten bahsediyordu. Onu ciddiye almadık." dedi.
"'Bunu inşa etmek istiyorum ve bu oyunun kurallarını değiştirecek' demekten başka vizyonunu dile getiremedi."
"PİYANO SATIN ALMAK GİBİ..."
Journal'a göre, OpenAI'nin ChatGPT'yi 2022'nin sonlarında piyasaya sürmesiyle birlikte, yalnızca birkaç Çinli şirketin elinde 10.000'den fazla Nvidia çipi vardı ve High-Flyer da bunlardan biriydi.
Liang, 2023'te Çin teknoloji yayını 36Kr'ye çip satın alımlarını tartışırken "Piyano satın almak gibi. Birincisi, bunu karşılayabilmenizdir. İkincisi, bunun nedeni, üzerinde müzik çalmaya hevesli bir grup insanınızın olmasıdır." ifadelerini kullandı.
Foto: Reuters
"OLAĞANÜSTÜ BİR EKİP KURDU"
Liang, 2023 yılında DeepSeek'i kurdu ve pazartesi günü gelişmiş yapay zeka modelini eğitmek için yaklaşık 6 milyon dolar harcadığını iddia etti. Bu miktar, OpenAI ve Google'ın benzer rakiplerini eğitmek için harcadığı miktarın çok altında bir miktar.
Rakip bir LLM şirketindeki bir kurucu FT'ye "Liang, çiplerin nasıl çalıştığını gerçekten anlayan olağanüstü bir altyapı ekibi kurdu. En iyi insanlarını hedge fonundan DeepSeek'e götürdü." dedi.
ARKADAŞLARI ONU BÖYLE TANIMLIYOR
ChatGPT'nin aksine DeepSeek'in yapay zeka modeli açık kaynaklı, yani herkes erişebilir. Liang, bu kararı büyük teknoloji şirketlerinin tekelini yıkmak amacıyla aldığını belirtiyor.
Journal'a göre çalışanları onu, özel projeler üzerinde çalışırken bazen meslektaşlarıyla birlikte ofiste geceleyen, saçına ve giyimine pek özen göstermeyen, işine çok fazla müdahale eden bir patron olarak tanımlıyor.
![Günün Manşetleri](https://iahbr.tmgrup.com.tr/site/v3/i/buton-logo.png)