Suriye'de yeni yönetimin işleyişi nasıl olacak? HTŞ yetkililerinden açıklamalar
Suriye'de kanlı Baas rejiminin sona ermesinin ardından Ahmed El Şara liderliğindeki yeni yönetimin ülkeyi nasıl yöneteceği en çok merak edilenler arasında yer alıyor. Bölgedeki YPG/PKK gibi terör örgütleri ve İsrail'in Golan Tepeleri işgalini genişletmesinin yanı sıra ülkenin iç işleyişine dair soruları, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) üyeleri yanıtladı. İşte Suriye'deki yeni işleyişe ilişkin ipuçları...
Devrik Beşşar Esad'ın Moskova'ya kaçmasının ardından ülkede Muhammed El Colani lakaplı Ahmed El Şara'nın liderliğindeki yeni yönetimin işleyişi en çok merak edilenler arasında.
Şara, yönetimi devraldığı günden bu yana başta Türkiye olmak üzere çok sayıda uluslararası aktörle bir araya geldi. Ülkeyi ziyaret edenler arasında ABD'li diplomatlar, Ürdün, Katar ve Suudi Arabistan bulunuyor.
Diktatör Esad'ın müttefiklerinden Rusya'nın HTŞ ile gizlice görüşmelere başladığı iddia edilirken İran'ın da yeni bir kanal arayışı içerisinde olduğu öne sürüldü.
ABD merkezli Wall Street Journal'a göre aktörler tarafından ziyaret edilerek kabul gören yeni yönetimin lideri Şara'nın ise yakın zamanda terör listesinden çıkarılacağı ön görülüyor.
Şam'daki yeni yönetimin nasıl işleyeceğine ilişkin en çok merak edilen konuları ise HTŞ'nin Siyasi İşler Büro üyesi Muhammed Halid yanıtladı.
BİR YILLIK BİR GEÇİŞ SÜRECİ OLACAK
WSJ'nin haberine göre Halid, gazetecilere verdiği brifingde, yeni yönetimin yapılacaklar listesini şöyle anlattı:
"Muhalif grupları ulusal bir orduda birleştirmek, Suriyeli mültecileri geri getirmek, bir anayasa hazırlamak ve hükümet bakanlıklarını kadrolaştırmak."
Halid, kendisinin ve Şara'nın yeni bir hükümet için çerçeve oluşturmak üzere bir yıllık bir geçiş öngördüklerini söyledi.
Cuma günü Şara ile görüşen ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, "Kadın haklarından tüm topluluklar için eşit hakların korunmasına kadar çeşitli konularda çok pragmatik ve ılımlı açıklamalar duydum. İyi bir ilk görüşmeydi. Sadece sözlerle değil, eylemlerle yargılayacağız." dedi.
EĞİTİME ARA VERMEDEN DEVAM
Esad'ın 8 Aralık'ta Şam'dan kaçmasının ardından, HTŞ ve Suriye Milli Ordusu (SMO) yönetimlerini İdlib'den Şam'a taşıdı.
Şara Şam'da muhabirlere, silahlı kuvvetler, bakanlar ve eğitim sistemi planları da dahil olmak üzere "Yanımda tam kurumlar listesi getirdim." dedi.
Yeni hükümet okulları yeniden açtı ve memurları işe döndürdü. Devlet televizyonunu ve haber ajansı da yeni yönetimin kontrolünde bulunuyor.
BİRÇOK GÜVENLİK KURUMU MUHAFAZA EDİLECEK
Diğer taraftan HTŞ yetkilileri, yeni liderlerin rejimin askeri ve güvenlik hizmetlerini dağıtmasına rağmen birçok devlet kurumunu muhafaza edeceklerine karar verdiklerini söyledi.
Şam'daki Emevi Camii'nde yürüyen muhaliflerin özel kuvvetlerinde görevli 21 yaşındaki Ebu Redaa Halid, WSJ'ye verdiği demeçte "Asıl amaç, yeni hükümetin ve polisin kurulmasına olanak sağlamak için güvenlik." dedi.
EMEVİ CAMİİ VE MEYDANLAR TEKRAR CANLANDI
Esad rejimi, Şam'ın merkezinde bulunan sekizinci yüzyıldan kalma Emevi Camii'nin beyaz taşlı meydanını uzun zamandır kapatmıştı. Emevi Camii Suriyeliler için ulusal gurur kaynağı, iç savaştan önce bir turizm merkezi ve dünya çapında milyonlarca Müslüman için duygusal bir semboldü.
Yeni yönetim Aralık ayı ortasında meydanı açtı ve kalabalıklar meydana akın etti. Birçoğu, Esad rejimi tarafından yasaklanmış olan Suriye devriminin yeni dikilmiş yeşil-beyaz-siyah bayraklarını salladı. Meydanda HTŞ güçleri ve sakinler fotoğraf çektirmek için poz verdi.
GENİŞ ÇERÇEVEDE NE OLACAK?
Daha geniş bir açıdan bakıldığında, Suriye'nin gidişatı, Orta Doğu'da kendisine dayanak teşkil eden askeri üsleri bulunan Rusya ile Esad rejimini desteklemek için ülkeye milis güçleri gönderen ve uzun süredir Suriye'yi bölgesel güç uygulama alanı olarak kullanan İran'ın nüfuzunu şekillendirecek.
ABD destekli YPG/PYD terör örgütleri, Suriye'nin kuzeydoğusundaki toprakların yaklaşık üçte birini kontrol ediyor ancak Şara bütün silahlı grupların muhakkak devlet kontrolüne gireceğini bildirmişti.
TERÖR LİSTESİNDEN ÇIKARILACAK MI?
Başlangıçta Şara'yı terör listesine eklemek için çaba sarf eden eski ABD büyükelçisi Robert Ford, artık Şara'nın bu niteliğe sahip olmadığını söyledi.
"Şu anda yaptıklarıyla onları Yabancı Terör Örgütü listesine koymak için bir gerekçe yazmak zor olurdu" diyen ABD'nin yeni başkanı olmaya hazırlanan Donald Trump, HTŞ'nin DEAŞ'a karşı savaştığını ayrıca yıllarca ABD merkezli bir sağlık kuruluşunun İdlib'de bir hastane işletmesine izin verdiğini belirtmişti.
Yapılan bu ılımlı açıklamalar Şara'nın terör listesinden çıkarılacağı olasılığını artırıyor.
AMACI SURİYE'Yİ RUS VE İRAN ETKİSİNDEN KURTARMAKTI
Şara, 2016 yılında El Kaide ile bağlarını kopardı ve diğer isyancı gruplarla birleşmeye karar vermişti. El Kaide tarafından savunulan ulusötesi cihadı bir kenara bırakmış ve amacının Esad rejimini devirmek, Suriye'yi Rus ve İran etkisinden kurtarmak ve yerinden edilmiş Suriyelilerin geri dönmesine izin vermek olduğunu açıklamıştı.
Şara, "Suriye'nin birçok sorunu var ve bunlar sihirli bir değnekle çözülmeyecek." demişti.