Çin uzay rüyasına yürüyor: Rakibi ABD'yi ikiye katladı
Dünyanın güçlü ülkeleri arasında uzay çalışmaları yarışı hiç hız kesmeden devam ederken Çin, imzasını attığı son başarılı araştırmalarıyla ABD'yi geride bıraktı. Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı'na (CMSA) bağlı Şıncou-19 uzay mekiği, uzay istasyonunun çekirdek modülüne kenetlendiğini duyururken ABD basını Çin'in uzay çalışmalarında aldığı risklerle ABD'yi geçtiğini vurguladı.
Çin'in yeni taykonot grubunu taşıyan Şıncou-19 uzay mekiği, yaklaşık 6,5 saat süren yolculuğun ardından istasyona ulaştı. Taykonotlar, mekikten modüle geçerek uzay istasyonuna girdi.
İki grubun görev devir teslimini tamamlamasının ardından eski ekip 4 Kasım'da Dünya'ya dönecek.
ÇİN'İN UZAY İSTASYONU "TİENGONG"
Çin, ABD'nin uzay araştırmaları alanındaki işbirliğini yasaklaması ve Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) programına katılımının engellemesi nedeniyle Dünya yörüngesinde kendi uzay istasyonunu kurdu.
Bir çekirdek modül, 2 laboratuvar modülünden oluşan ve uzay teleskobu eklenmesi planlanan Tiengong Uzay İstasyonu, Rusya'nın artık faal olmayan Mir Uzay İstasyonu model alınarak inşa edildi.
İstasyonun ana parçası "Tienhı" (Göksel Uyum) çekirdek modülü 29 Nisan 2021, ilk laboratuvar modülü "Vıntien" (Gökleri Aramak) 24 Temmuz 2022, ikinci laboratuvar modülü "Mıngtien" (Gökleri Düşlemek) ise 31 Ekim 2022'de fırlatıldı.
Çekirdek modüle laboratuvar modüllerinin eklenmesiyle istasyonun "T" biçimli ana iskeleti tamamlanırken istasyon "uygulama ve geliştirme" aşamasına geçti.
"Şüntien" (Gökleri Dolaşmak) adı verilen uzay teleskobunun da ayrı bir modül olarak istasyona eklenmesi planlanıyor.
Üç kişilik taykonot ekibinin dönüşümlü görev yaptığı istasyona "Şıncou" (Kutsal Gemi) mekikleriyle personel, "Tiencou" (Gök Gemisi) mekikleriyle de ikmal malzemeleri taşınıyor.
ÇİN ABD'Yİ İKİYE KATLADI
ABD'nin önde gelen gazetelerinden The Wall Street Journal, Çin'in uzaydaki gelişmelerini mercek altına aldı.
Analizde Çin'in, Haziran ayında Ay'ın karanlık yüzünden kaya örnekleri getiren ilk ülke olarak bugüne kadar kaydettiği ilerlemenin en büyük göstergesi olduğu hatırlatıldı.
Çin'in bu başarısını, 2028 civarında Mars'tan ilk toprak örneklerini almak için bir görev başlatarak bir üst seviyeye taşımak istediği ifade edildi ve şöyle denildi:
"Ancak bu görevin zaman çizelgesi sadece iki yıl öne çekildi ve bu, gecikmeler ve artan maliyetler nedeniyle sekteye uğrayan benzer bir ABD çabasından potansiyel olarak daha iyi olabilir."
ÇİN'İN AVANTAJI 'MERKEZİ KARAR'
Analizde, ABD'de uzay çalışmalarının Elon Musk'ın CEO'su olduğu Space X gibi özel şirketlere kaymasının aksine, Çin'deki çabaların, dış firmalara yalnızca sınırlı bir rol tanıyan Komünist Parti'nin sıkı kontrolü altında kalmaya devam ettiği kaydedildi.
Çinli uzay yetkilileri, WSJ'ye verdikleri demeçte merkezi karar almanın hedefleri yıllar öncesinden belirlemelerine ve ardından bunlara ulaşmak için istikrarlı bir şekilde çalışmalarına olanak tanıdığını söyleyerek, kurulumun stratejik bir avantaj sağladığını belirtiyor.
NASA ENDİŞELİ
Çin, 2030 yılına kadar astronotları aya indirmeyi hedeflerken, ABD önce oraya geri dönmek istiyor. ABD'li yetkililer, Çin'e karşı bir yarış kazanmanın sadece ulusal bir gurur meselesi olmadığını söylüyor. Ay'ın güney kutbu - her iki ülkenin de ilgisini çeken - suya veya oksijene dönüştürülebilen buz da dahil olmak üzere gelecekteki mürettebatlı bir ay üssü için kritik öneme sahip olabilecek kaynaklar içeriyor.
NASA'dan Andrew Nelson bu yılın başlarında bir kongre duruşmasında Çin için "Benim endişem, önce oraya gitmemeleri ve sonra 'Burası bizim bölgemiz. Siz uzak durun' demeleri. "dedi.
"İLERİ BİR SEVİYEYE ULAŞTIK"
WSJ'ye göre Pekin, nihayetinde Rusya da dahil olmak üzere bir dizi dost ülkeyle bir ay sürecek bir araştırma üssü kurmayı hedefliyor. Moskova'nın bir uzay gücü olarak statüsü zayıflıyor, bu da Çin'in projenin büyük kısmını üstlenmek zorunda kalacağı anlamına geliyor.
Çin'in mürettebatlı uzay programında görevli Li Yingliang, çarşamba günkü uzay mekiği fırlatma öncesinde yaptığı açıklamada, Çin'in artan inancının, yılların deneyimi ve teknolojik ilerlemelerin yanı sıra Çin'in siyasi ve ekonomik sistemine olan güçlü inancının bir sonucu olduğunu söyledi.
Li, "İnsanlı uzay uçuşları alanında küresel standartlara göre ileri bir seviyeye ulaştığımızı söyleyebiliriz" dedi.
George Washington Üniversitesi Uzay Politikası Enstitüsü'nde yerleşik olmayan bir üye olan Dean Çeng, "Çinliler kendinden çok emin. Yaptıkları çalışmalara bakılırsa bunun için her türlü hakları var." dedi.