CANLI YAYIN
Suikast mi kaza mı? Reisi'nin helikopterine ABD uzaktan müdahale mi etti? İran'da Cumhurbaşkanlığı için sürpriz aday...
İran Cumhurbaşkanı Reisi dün İran-Azerbaycan sınırında bir barajın açılış töreni sonrası ülkeye dönüş yolunda helikopter kazası sonucu hayatını kaybetti. Yaşanan kazada kullanıldığı iddia edilen Bell 212 tip helikopterin ABD yapımı olduğu ve İran tarafından 30 yıldır kullanıldığı belirtildi. Bu durum yeni iddiaları da beraberinde getirirken Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Caner olayın detaylarını ahaber.com.tr'ye anlattı. Caner, kazanın yaşandığı helikopterin son derece eski olduğunun altını çizerken "ABD 1995 yılından beri İran'a ihracatı yasakladı. Diğer yandan Batı ülkeleri de bu baskı nedeniyle İran'a satış yapamadı. Bu nedenle İran eski helikopterleri kullanmak zorunda bırakıldı." ifadelerini kullandı. Olaya ilişkin suikast iddialarını yorumlayan Caner, helikopterin yanmasının büyük bir soru işareti olduğunu ve İsrail tarafından bir suikast düzenlenmiş olabileceğini vurguladı. ABD'nin helikoptere uzaktan müdahale ettiğine yönelik iddiaları da yanıtlayan Caner, İran'da gerçekleşecek seçimlere ve önümüzdeki süreçte Türkiye ile ilişkilerin geleceğine yönelik de değerlendirmelerde bulundu. İşte detaylar...
İran Cumhurbaşkanı Reisi, dün İran-Azerbaycan sınırında bir barajın açılış törenine katıldı. Reisi, beraberinde Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve bazı yetkililerle ülkeye dönüşte helikopter kazası geçirdi.
AKINCI TESPİT ETTİ
İran'ın talebi üzerine Türkiye, arama kurtarma faaliyetlerinde Akıncı insansız hava aracını (İHA) görevlendirdi. Akıncı İHA'nın tespit ettiği helikopter enkazının koordinatları İran makamlarıyla paylaşıldı.
Tespit edilen noktaya ulaşan İranlı ekipler kazadan sağ kurtulan olmadığını tespit etti.
İLK UÇUŞUNU 1968'DE YAPTI
İlk uçuş tarihi 1968 olan helikopter, iki kanada ve çift motora sahip. Sivil işletmecilere pazarlanan helikopter, 1 pilot ile 14 yolcu taşıyabiliyor.
Uçağın düşme nedeni henüz belirlenemezken, ABD'nin İran'a uyguladığı yaptırımlar nedeniyle yedek parça temini konusunda sıkıntıların olduğu ve bu durumun kazada rol oynadığı da iddialar arasında.
BELL 212 HELİKOPTERİ
ABD yapımı Bell 212 tipi helikopter, insan taşıma, havadan yangın söndürme teçhizatının konuşlandırılması, kargo taşıma ve silah montajı da dahil olmak üzere birçok farklı duruma uyarlanabilecek şekilde tasarlandı.
Pazar günü düşen İran'a ait Bell 212, devlet yetkililerini taşıyacak şekilde yapılandırılmıştı.
TÜM DETAYLAR AHABER.COM.TR'DE
İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin hayatını kaybettiği kazaya dair tüm detaylar henüz netleşmezken, Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Caner kazaya ilişkin detayları ahaber.com.tr'de açıkladı.
KAZA MI SUİKAST Mİ? ABD VE İSRAİL...
ABD'nin olayda bir rolü olduğunu sanmıyorum ancak İsrail'in olabilir. Ama henüz net bir şey yok araştırmalar sürüyor. Rusya'dan da bir ekip bölgede. İran büyük bir şok içinde bu şoku atlatmaya çalışıyor. Olaylar yatıştıktan sonra bu sabotaj iddiaları da gündeme gelecektir. Meselesinin teknik boyutunun araştırılması gerekiyor. Doğal koşullardan dolayı bir kaza da olmuş olabilir. İsrail ile İran arasında yaşanan gerilimde düşünülürse bir sabotaj ve suikast ihtimali de masada.
"İRAN BU HELİKOPTERLERİ KULLANMAK ZORUNDA"
30 yaşında bir helikopter kullanılıyordu çünkü kullanacak başka helikopter yok. İran'daki helikopterlerin geneli eski ve yedek parça temini zor. Zaten Batı ülkelerinden helikopter alma ihtimalleri yok. Helikopterler ABD yapımı ama Kanada'dan alınmış. ABD'de Clinton döneminde 1995'ten beri İran'a ihracat yapmak yasaklandı. İran ABD dışından helikopter almayı denedi ama bunun da önüne geçildi. Bu nedenle İran eski teknoloji kullanmaya mahkum edildi.
"İRAN'DAN TATMİN EDİCİ BİR AÇIKLAMA YOK"
Hava şartları bu durumdayken neden böyle bir seyahat tercih edildi bu da bir soru işareti. Burada da bir ihmal söz konusu olabilir. Bir anda çöken bir sis mi oldu yoksa sabotaj mı oldu bu da net değil. İran makamları da bu konuda tatmin edici açıklamalar yapmadı.
ABD HELİKOPTERE UZAKTAN MÜDAHALE Mİ ETTİ?
Çok eski bir helikopter. Sinyal bile alınamadı.O yüzden ABD'nin uzaktan müdahalesinin mümkün olmadığını düşünüyorum. Helikopterin içine bomba konulmuş olabilir. Uzaktan vurulmuş olabilir. Uzaktan vurulma durumunda sinyal devre dışı kalır. Hava koşullarına bağlanacaksa helikopter düşerdi ancak çıkan bu yangın düşme sonrası çıkan bir yangın mı bu bir soru işareti.
İRAN'DA CUMHURBAŞKANLIĞINA SÜRPRİZ ADAY
Anayasaya göre Muhbir görevi devralacak. 50 gün içinde bir seçim olacak. Muhammed Muhbir de seçimde aday olacak. İran Parlamentosu Başkanı Muhammed Bakır Galibaf'ın da aday olmasını bekliyorum. Başka isimler de çıkacak. Ama çok önemli bir seçim olacak. Hamaney'in de yaşı artık ilerledi. Bu dört sene için bir Cumhurbaşkanı seçilecek ama Hamaney'in yaşı nedeniyle yeni bir dini lider de belirlenebilir. Bu yüzden seçilecek cumhurbaşkanının kim olacağı çok önemli.
TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERDE YENİ DÖNEM Mİ?
Türkiye ile İran ilişkilerinde bir değişiklik olacağını düşünmüyorum. Belirli bir kalıp ve ritim içinde devam ediyor. Bu noktada bölgesel meseleler ve jeopolitik belirleyici olacak. Politikalarda da bir denge var bu dengenin bozulacağını düşünmüyorum.
