ABD basınından çarpıcı Türkiye ve MİT analizi: Küresel diplomasinin gizli eli
ABD'nin önde gelen yayın kuruluşlarından Wall Street Journal (WSJ), Milli İstihbarat Teşkilatı'nı (MİT) mercek altına alan bir analiz yayınladı. Türkiye ve MİT'in birbiri ardına yürüttüğü diplomasi trafikleri ile uluslararası arenada dikkat çekici bir rol oynadığına vurgu yapan WSJ, Türkiye'nin ABD ile Rusya arasında arabuluculuk çalışmaları yaptığına da dikkat çekti.
Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) istihbarat diplomasisi faaliyetleri, Amerika'nın en önemli gazetelerinden Wall Street Journal tarafından haberleştirildi.
Wall Street Journal'ın haberinde, hasım devletlerin Soğuk Savaş yıllarından sonra ilk kez çok sayıda Amerikan vatandaşını pazarlık amacıyla elinde tuttuğu, Türkiye'nin, Ukrayna-Rusya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte rehine pazarlıklarında önemli rol üstlendiği belirtildi.
"Gözden uzak bir pist, bir Türk ajan ve sıfır silah: Esir takasının yeni dünyası" başlıklı makalede, Washington'ın rehineleri geri almak için Türkiye'ye başvurduğuna dikkat çekildi. Bu kapsamda 27 Nisan 2022'de Ankara Esenboğa Havalimanı'nda ABD ile Rusya arasında gerçekleşen takasın detaylarına yer verilen haberde, Türkiye'nin daha sonra Ukrayna ile Rusya arasında da bir rehine takası yaptığı hatırlatıldı.
"ARABULUCULARIN MERKEZİ"
Wall Street Journal haberinde, "Türkiye ABD, Ukrayna ve Rusya arasında arabuluculuk çalışmalarını başlattıktan sonra Biden, bütün NATO üyesi ülkelerin liderlerinin katıldığı zirvede Erdoğan'ı övmüştü" ifadelerini kullandı.
Gazeteye açıklama yapan bir Türk yetkili de istihbarat diplomasisinin tamamen güvene dayalı olduğunu vurguladı. "Türkiye, esir takaslarına, barış görüşmelerine ve arka kapı müzakerelerine ev sahipliği yaparak diplomatik nüfuzunu artıran Orta Doğu'daki ara bulucuların merkezinde yer alıyor." ifadesi kullanılan haberde, Milli İstihbarat Teşkilatının İsrail ile Hamas arasındaki esir takası pazarlıklarında da rol oynadığının altı çizildi.
İSTİHBARAT DİPLOMASİSİNİ DEVREYE SOKTU
Amerika ve İsrail, Türkiye'den yardım istemişti. Türkiye, Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın 7 Ekim saldırısının ardından başlayan gelişmeler nedeniyle istihbarat diplomasisini devreye sokarak bir yandan tansiyonu düşürmek bir yandan da esirlerin serbest bırakılması için girişimlerde bulunmuştu. Bu kapsamda MİT Başkanı İbrahim Kalın, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda Hamas temsilcilerinin yanı sıra Katar, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, ABD ve İngiltere'deki muhataplarıyla görüşmeler yapmıştı.
REHİNE DİPLOMASİSİNİN GİZLİ ELİ
Analizde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan için de ayrı bir bölüm açıldı. WSJ, "Türkiye'nin rehine diplomasisinin gizli ellerinden biri Dışişleri Bakanı Hakan Fidan. Fidan'la birlikte çalışan eski CIA görevlileri, onun jeopolitik fay hatlarını aşan bir ağ kurduğunu, Washington ve Moskova'da yakın temaslar geliştirdiğini söyledi" ifadelerine yer verdi.
Analizde, Rusya ile ABD arasındaki esir takasının detaylarından da bahsedildi. "Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinden iki ay sonra ABD ve Rusya, Fidan'ın ofisine talepler gönderdi. İstanbul'da bir mahkûm takasının kolaylaştırılmasına yardımcı olacak mıydı? Rus pilot Konstantin Yareşenko'ya karşılık Trevor Reed'in serbest bırakılması teklifi şekillenirken, Moskova takasa ev sahipliği yapmayı teklif etti. ABD, Rusların son dakika değişiklikleri yapabileceği ya da anlaşmadan vazgeçerek kendilerini düşman topraklarında eli boş bırakabileceği korkusuyla bu teklifi hızla reddetti. ABD ve Rus istihbarat yetkilileri bu iş için İstanbul'da karar kıldılar." ifadelerine yer veren WSJ, Türkiye'nin artık küresel rehine diplomasisinde önemli bir aktör olduğunun altını çizdi.