Google'ın Kanada kararı sonrası Türkiye'den Dijital Telif Yasası çıkışı! AK Partili Şebnem Bursalı: Takipçisiyiz bu yasa elzem

Google, bir ülkede daha Dijital Telif Yasası hükümlerine boyun eğdi. Çevrim İçi Haberler Yasası düzenlemesinin hayata geçirilmesi ile Google, Kanada'ya her yıl 74 milyon dolar ödemeyi kabul etti.

Kanada'da haziranda Çevrim İçi Haberler Yasası çıkarılmıştı. Bill C-18 sayılı Çevrim İçi Haberler Yasası'na göre; Google ve META, yayıncıların haberlerini kullanmasına karşılık belirlenen ücreti ödeyecekti. Yasa ilk meyvesini verdi.

Kanada hükümeti, dijital yayıncılar için Google'dan her yıl 74 milyon dolar alacak. Kültürel Miras Bakanı Pascale St-Onge, Google ile anlaştıklarını duyurdu.

YASA ÇIKARILMALI
Türkiye'de de dijital yayıncılar, internet ve sosyal medyanın hayatımızdaki yerinin artmasının ardından Fikri Sanat Eserleri Kanunu'nun telif haklarını korumakta yetersiz kaldığını belirterek, bir an önce yasal mevzuatın çıkarılmasını istiyor. Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Ali Murat Kırık, "Türkiye'de bir an önce yasa çıkmalı.

Kanada'da haziranda Çevrimiçi Haber Yasası çıkmıştı. Bu sayede Google'dan telif geliri almayı başardılar. Türkiye'de yayıncılar bir araya gelerek beklentilerini ortaya koymalı. Gerekirse uzmanlar eşliğinde çalıştaylar düzenlenmeli ve bu sorun gündemden çıkarılmalıdır. Bu yasa ile, Google'ın hangi kuruma, hit başına ne kadar ödeme yapacağı teminat altına alınmalıdır" dedi.

63 milyon insanın internet portallarını kullandığını, basılı medyanın artık dijitale evrildiği bir dönemeçte olunduğunu vurgulayan Kırık, "Gerçek şu ki, artık haberler dijital ortamlarda okunuyor. Basılı bir eser nasıl korunuyor ise, dijital bir eser de aynı şekilde korunmalıdır. Emeğin korunması gerekiyor. Haber, nerede üretildiği ile ilgili değil, nasıl üretildiği ile ilgilidir. Ülkeler bir bir bu yasayı hayata geçirirken, biz daha fazla vakit kaybedemeyiz" ifadelerini kullandı.

Kırık, Google'ın hatta META'nın iyi bir düzenleme ile bu ödemeleri yapmak zorunda olduğuna dikkat çekti, "Google, dünyada en çok para kazanan arama motoru. Milyarlarca doları, başka platformların içeriklerinden kazanıyor. Kusura bakmasınlar, bunun bedelini de ödemek zorundalar. Sosyal Medya ve Dezenformasyonla Mücadele Yasası'nı 2020 yılında nasıl çıkardıysak, bu yasayı da çıkarabiliriz" dedi.

BURSALI: ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMAYA HAZIRIZ

AK Parti İzmir Milletvekili ve TBMM Dijital Mecralar Komisyon Üyesi Şebnem Bursalı, Dijital Telif Yasası çalışmalarının titizlikle sürdüğünü, Türkiye'nin ihtiyacı olan bu yasayı çıkarmasının elzem olduğunu söyledi. Bursalı, "Avrupa Birliği'nde uygulanan ne ise Türkiye'de de onu uygulatmalıyız. Bu konuda titiz çalışmalar yürütüyoruz. Ciddi bir sorun olan telif konusu için Dijital Telif Yasası'nı ortak bir uzlaşı ile çıkaracağız. Yayıncılarımızın mağduriyetini engelleyeceğiz." dedi.

Şebnem Bursalı, o çalışmanın detaylarını A Haber mikrofonlarına anlattı.

Vekil Bursalı, "Tarafları dinliyoruz. Google'dan temsilciler davet ettik ve onları dinledik. Telif yasası Kültür ve Turizm Bakanlığımızı ilgilendiren bir yasa olduğu için onları dinledik. Tekrar dinleyeceğiz. Bunun ötesinde meslektaşlarımızı yani gazetecileri de dinleyeceğiz. Amacımız geniş bir uzlaşı ile bütün tarafların dahil olduğu ve ihtiyaçların karşılandığı bulacağı bir metin oluşturmaktır." şeklinde konuştu.

Şebnem Bursalı, her emeğin bir karşılığı olması gerektiğini söyleyerek, çalışmayı da bu nedenle başlattıklarına vurgu yaptı.

1998'DEKİ YASA ÖRNEĞİ

Sosyal Medya Araştırmacısı Ümit Sanlav da aslında dev dijital platformun doğduğu Amerika'da buna benzer bir yasanın 1998 yılında çıkarıldığını hatırlattı.

BÜYÜK PARALAR DÖNÜYOR

Sanlav, "1998'de milenyum telif yasası olarak çıktı. Sonra AB üyesi ülkeler de geçen yıl çıktı. Verileri barındıran şirketler veriden milyonlarca dolar kazanıyor. Ama karşılığında bir şey vermiyor." dedi.

TÜRKİYE KARŞILIĞNI ALMAK İÇİN HAREKETE GEÇTİ

Ümit Sanlav, "Bunun Türkiye ayağını oluşturmak için bir çalışma var. META olsun Google olsun bizim verilerimiz üzerinden para kazanmaktalar. Bunun bir karşılığı olmak zorundaydı ve bunun bir karşılığı yok." ifadelerine yer verdi.

BİREYSEL KULLANICILAR MESELESİ

Sanlav sözlerinin sonunda ise, "Türkiye'deki 71 milyona yakın internet kullanıcısının ürettiği içerikler aslında bir nevi güvence altına alınmış olacak." yorumunda bulundu.

KANADA, GOOGLE'DAN HAK ETTİĞİNİ ALDI

Son olarak Kanada'nın yasalarında değişiklik yapması üzerine Google, Kanada'ya her yıl 74 milyon dolar ödemeyi kabul etti.

Eğer TBMM'deki komisyonun üzerinde çalıştığı metin yasa teklifine dönüşür, o teklif de Meclis'ten geçerse dijital platformlar içerik üreticilerine telif ücreti ödemek zorunda kalacak.

Belki de ileride normal kullanıcılar bile "verilerimi kullanıyorsunuz" diyerek bu şirketlerden ücret isteyebilecek.

YAYMAN: SORUN CİDDİ VE BÜYÜKTÜR

Dijital dünyadaki telif sorunu ve çözümü ile ilgili konuşan TBMM Dijital Mecralar Komisyon Başkanı Hüseyin Yayman şunları söylemişti:

Dijital Telif konusunda çok açık bir çifte standart var. Bunu asla kabul etmiyoruz. Emek kutsaldır ve saygı duyulmalıdır. Aksi takdirde medeniyetimizin kazanımları tartışmaya açılacaktır. Sorun ciddidir ve büyüktür.

"TELİF YASAMIZIN YENİLENMESİ TOPLUMSAL BİR İHTİYAÇTIR"

Yayman da, birçok uzman gibi Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun yetersiz kaldığını kabul ederek, "Bu konuda maalesef bir düzenleme eksikliği var. Bizim telif hakları kanunumuz eskimiştir. Üzerinden 70 yıl geçmiş olan bir kanundan bahsediyoruz. Bunun yeniden düzenlenmesi konusunda toplumsal bir ihtiyaç var. Bu konuda emek üreten, içerik üreten insanların ihtiyaçları var. Biz Dijital Mecralar Komisyonu olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız." ifadelerini kullanmıştı.

"HABERİ ÜRETEN İLE KULLANAN ARASINDA SÖZLEŞME YAPILMALI"

Yayman, haberi kullanan ile üreten arasında da bir anlaşma olması gerektiğine atıfta bulunarak, "Haberi, bilgiyi veya eseri üreten kaynak ile bunu ücret ödemeden kullanan ve çoğaltan ulusaşırı dijital platformlar arasında yeni bir sözleşme yapılmalıdır. Bu sözleşmenin adı dijital telif yasasıdır." demişti.

"AB NORMLARININ İŞLEMESİ GEREKİYOR"

Yayman, Avrupa Birliği ülkeleri ile Google arasında yapılan anlaşmaları hatırlatarak, "Politik tavrımız nettir; Almanya'da, Fransa'da, İngiltere'de, Avusturya'da, Amerika'da ne varsa Türkiye'de de bu olmalıdır. Dijital ağlar Berlin, Londra, Paris, Washington'da hangi dijital telif normunu uyguluyorsa Ankara'da da o normları uygulamalıdır. Avrupa Birliği normlarının işlemesi gerektiğini düşünüyoruz." diye konuşmuştu.

DİJİTAL TELİF SORUNU NEDİR?

Türkiye'de yaklaşık 70 yıl önce hayata geçirilen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, günümüzde de telif hakları için geçerli kanun olarak kullanılıyor. İnternetin 2000'li yılların başından itibaren etkisini artırması ile bu kanunun birçok sorunu çözmekten çok uzak. Basılı yayın ve eserleri koruyan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, dijital yayınları ve içerikleri korumaya dair bir madde içermiyor. Bu da, haberi üreten ile haberi kullanarak para kazanan arasında sorunlar yaratıyor. Birçok insan haberlere arama motoru Google üzerinden ulaşıyor. Google, arama parametrelerine göre haberleri insanlara servis ediyor. Ayrıca Google Haberler uygulaması ile de içerik üreticilerinin içeriklerini kullanıyor. Bu haberler üzerinden milyar dolarlar kazanan Google, dijital içerikleri üretenelere herhangi bir ödeme yapmıyor. Dünyada birçok ülke bunun haksızlık olduğunu belirterek yasal düzenlemeler çıkardı. Google, yasal düzenlemeler sonrası bu ülkelerde haber üreticilerine ödemeler yapmaya başladı. Türkiye'de mevcut bir telif yasasının bulunmaması nedeniyle Google bir ödeme yapmıyor. Yayıncılar, Google'ın yasal düzenleme ile ödeme yapmaya zorlanmasını talep ediyor.

Türkiye’den Google hamlesi TÜRKİYE'DEN "GOOGLE" HAMLESİ

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN